Chấp hành chỉ đạo của Chính phủ chÆ°a được phép tăng giá xăng dầu, Bá»™ Tài chính vừa Ä‘Æ°a ra hÆ°á»›ng giải quyết là trích quỹ bình ổn giá xăng dầu để bù lá»—.

HÆ°á»›ng giải quyết này là khả dÄ©, tuy nhiên không thể xem là giải pháp duy nhất để bình ổn giá.

Không thể bù lá»— mãi

Quỹ bình ổn giá xăng dầu đến hết tháng 3.2010 Ä‘ã tích luỹ được khoảng 1.500 tỉ đồng. Theo hÆ°á»›ng giải quyết của Bá»™ Tài chính, có thể trích 1/3 số tiền trong quỹ để bù lá»— cho các DN đầu mối NK và kinh doanh xăng dầu, thay vì tăng giá xăng vào thời Ä‘iểm hiện tại.

Cái lợi của giải pháp này là sá»­ dụng quỹ Ä‘úng mục Ä‘ích, Ä‘úng thời Ä‘iểm cần thiết khi giá dầu thế giá»›i tăng mạnh, đồng thời cÅ©ng giải toả gánh nặng lá»— lã cho DN, còn người tiêu dùng cÅ©ng đỡ gánh nặng làn sóng tăng giá lại lan toả má»™t khi giá xăng dầu tăng.

Theo lý giải của các DN đầu mối xăng dầu, mức lá»— (tuỳ theo DN) hiện nay dao Ä‘á»™ng từ khoảng 500-1.000 đồng/lít. Petrolimex công bố hôm 2.4, giá cÆ¡ sở mặt hàng xăng A92 Ä‘ã cao hÆ¡n 6,8% so vá»›i bán lẻ hiện hành, còn dầu diesel mức chênh lệch là 6,5%, dầu hoả 6,3%..., dẫn đến tình trạng giá cÆ¡ sở má»—i lít xăng cao hÆ¡n giá bán lẻ 1.148 đồng/lít, đối vá»›i dầu diesel là 944 đồng và dầu hoả là 952 đồng.

Xu hÆ°á»›ng giá dầu thế giá»›i Ä‘ang tăng khi nền kinh tế - trong Ä‘ó có nền kinh tế Mỹ - có dấu hiệu phục hồi rõ ràng hÆ¡n. Dùng giải pháp “xả quỹ” là khả dÄ© nhất trong lúc này, nhÆ°ng cÅ©ng cần xem xét khả năng má»™t khi giá dầu thế giá»›i tiếp tục tăng cao trong thời gian tá»›i thì quỹ bình ổn giá hiện có cÅ©ng không đủ bù lá»—. Chính vì thế, để quản lí chặt chẽ hÆ¡n nữa giá xăng dầu trong nÆ°á»›c, vấn đề lâu nay Ä‘ã bàn tá»›i và cần tiếp tục làm quyết liệt và triệt để, là kiểm soát các yếu tố cấu thành giá.

Công khai giá chÆ°a rõ ràng

Má»›i Ä‘ây trÆ°á»›c áp lá»±c của dÆ° luận, má»™t số Cty đầu mối kinh doanh xăng dầu, nhÆ° Petrolimex, Ä‘ã công bố giá trên website. Tuy nhiên, tình huống này được Ä‘ánh giá là... má»›i minh bạch má»™t phần, cÅ©ng có nghÄ©a là còn nhiều vấn đề chÆ°a được công bố, hoặc công bố chÆ°a rõ ràng, cho nên dÆ° luận cÅ©ng khó có thể nắm bắt được để tính toán xem DN kinh doanh xăng dầu đầu mối Ä‘ã “nói thật” về giá hay chÆ°a.

Thậm chí, má»™t số người khi xem qua giá công bố trên mạng Ä‘ã khẳng định ngay rằng người tiêu dùng bình thường, thậm chí là dân kinh doanh, cÅ©ng chÆ°a thể hiểu và lí giải hết cách tính của phía DN kinh doanh xăng dầu. Sá»± công bố thông tin trên chỉ mang tính má»™t chiều, chứ chÆ°a được kiểm tra xem Ä‘á»™ xác thá»±c ra sao. Ngay cả tình trạng lá»— trên dÆ°á»›i 1.000 đồng má»—i lít xăng, dầu bán ra hiện nay của Petrolimex cÅ©ng chÆ°a được các cÆ¡ quan quản lí xác nhận về Ä‘á»™ xác thá»±c đến Ä‘âu, Ä‘ã thế thì làm sao xác định được mức lá»— để trích quỹ bình ổn bù lá»— mức hợp lí cho má»—i lít xăng?

Đến nhÆ° công văn (số 4033) của cÆ¡ quan chuyên trách là Cục Quản lí giá-Bá»™ Tài chính cÅ©ng chỉ nêu chung chung về Ä‘iều kiện để DN trích quỹ bình ổn giá xăng dầu: DN đầu mối cần rà soát, tiết giảm chi phí, chỉ khi giá bán không bù đắp được giá vốn kinh doanh thì má»›i được sá»­ dụng quỹ bình ổn...

DN Ä‘ã công bố giá, nhÆ°ng nếu cÆ¡ quan quản lí muốn thể hiện sá»± khách quan nhằm bảo đảm quyền lợi cho DN cÅ©ng nhÆ° người tiêu dùng, thì cần thiết có sá»± giám sát Ä‘á»™c lập về cÆ¡ cấu hình thành giá, để làm rõ có lá»— hay không và mức lá»— là bao nhiêu. Công việc này gần nhÆ° má»™t sá»± kiểm toán nhanh. Khi mọi thứ rõ ràng và minh bạch, thì má»›i có cÆ¡ sở để tính toán bình ổn giá xăng dầu về lâu dài.

(LĐ)