Há»… có biến Ä‘á»™ng giá thành thì doanh nghiệp được Ä‘iều chỉnh giá xăng và phạm vi “chủ Ä‘á»™ng” này được giá»›i hạn đến 7%. Giá vốn tăng trên 7% thì doanh nghiệp má»›i phải tuân theo qui định về mức Ä‘iều chỉnh giá. Đây là phÆ°Æ¡ng án được Bá»™ Tài chính kiến nghị chọn lá»±a sáng 29/7.

Há»™i thảo lấy ý kiến Ä‘óng góp cho dá»± thảo Nghị định sá»­a đổi, bổ sung Nghị định 55/2007 về kinh doanh xăng dầu được Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng tổ chức ngày 29/7.

Bá»™ Tài chính không nhất trí vá»›i cách thức qui định tăng giảm giá xăng dầu theo dá»± thảo của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và đề xuất thêm 2 phÆ°Æ¡ng án khác.

Theo 2 kịch bản của Bá»™  này chuẩn bị, phÆ°Æ¡ng án 1 là lấy mốc biến Ä‘á»™ng giá thành xăng dầu trong phạm vi 10% để Ä‘iều chỉnh giá theo mức Ä‘á»™ qui định, phÆ°Æ¡ng án 2 lấy mốc biến Ä‘á»™ng giá thành này trong phạm vi 7%. 

Nhà nÆ°á»›c chỉ can thiệp giá xăng dầu khi thị trường có biến Ä‘á»™ng bất thường (ảnh: Phạm Huyền)

Các mốc này đều cao hÆ¡n so vá»›i mốc biến Ä‘á»™ng giá thành chỉ 3% để khởi Ä‘á»™ng các qui định giá»›i hạn tăng - giảm giá mà Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng dá»± kiến. Thời gian Ä‘iều chỉnh giá cách nhau tối thiểu 20 ngày, thay vì 10 ngày.

Cụ thể, theo phÆ°Æ¡ng án 1 của Bá»™ Tài chính, nếu đầu vào có biến Ä‘á»™ng thì doanh nghiệp Ä‘uợc Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ theo thị trường trong phạm vi đến 10%.

Nếu giá vốn tăng trên 10-15% so vá»›i giá bán lẻ hiện hành, doanh nghiệp được tăng giá bán lẻ lên 60% của mức tăng giá vốn trên. 40% còn lại của mức tăng giá vốn được bù đắp từ Quỹ bình ổn giá.

Nếu giá vốn tăng cao hÆ¡n 15%, Nhà nÆ°á»›c sẽ công bố biện pháp bình ổn giá nhÆ° qui định giá tối Ä‘a , sá»­ dụng Quỹ bình ổn giá để bù, tạm thời lùi trích Quỹ, thuế, hoặc áp dụng các biện pháp há»— trợ tài chính khác.

Về Quỹ bình ổn giá, trong cÆ¡ cấu giá bán xăng dầu cả trong trường hợp giá vốn tăng hoặc giảm trên 15% so vá»›i giá bán lẻ hiện hành thì có khoản trích quÄ© bằng tiền cố định chi phối. Nếu giá vốn tăng trên 15% thì Nhà nÆ°á»›c sẽ công bố lùi trích quÄ©. 

Ở phÆ°Æ¡ng án 2 của Bá»™ Tài chính, doanh nghiệp được Ä‘iều chỉnh giá trong phạm vi đến 7%.

Cách thức Ä‘iều chỉnh giá cÅ©ng tÆ°Æ¡ng tá»± phÆ°Æ¡ng án 1 vá»›i khung biến Ä‘á»™ng giá thành là trên 7-12%. Ở cấp Ä‘á»™ biến Ä‘á»™ng giá thành cuối cùng là nếu giá vốn tăng trên 12%, Nhà nÆ°á»›c áp dụng các biện pháp bình ổn giá.

CÆ¡ chế giảm giá của 2 phÆ°Æ¡ng án trên thông thoáng hÆ¡n so vá»›i dá»± thảo của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng. Nguyên tắc giảm giá là khi thị trường diá»…n ra ngược lại thì doanh nghiệp cÅ©ng sẽ phải giảm giá bán. Đặc biệt, Bá»™ Tài chính không hạn chế  tần suất số lần giảm giá, không hạn chế mức Ä‘á»™ giảm giá bán lẻ.

Trong khi theo dá»± thảo của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng,  doanh nghiệp vẫn bị giá»›i hạn mức giảm là 50% mức giảm giá vốn. Tuy nhiên, doanh nghiệp không Ä‘uợc giảm giá bán lẻ thấp hÆ¡n giá vốn theo công thức qui định.

Khác vá»›i dá»± kiến của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Bá»™ Tài chính đề xuất Quỹ bình ổn này sẽ do doanh nghiệp quản lý và sá»­ dụng vào mục Ä‘ích bình ổn giá. Cuối năm nếu không sá»­ dụng hết thì sẽ chuyển sang năm sau. Quỹ được hạch toán và theo dõi riêng, báo cáo cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c.

Ông Nguyá»…n Tiến Thoả, Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bá»™ Tài chính phân tích, Æ°u Ä‘iểm lá»›n của các phÆ°Æ¡ng án này là quy định rõ ràng cụ thể về trích lập Quỹ bình ổn giá nhÆ° má»™t khoản trích bằng tiền cụ thể, cố định trong cÆ¡ cấu giá xăng. 

Doanh nghiệp đầu mối sẽ được chủ Ä‘á»™ng về giá trong tất cả các trường hợp giá tăng hay giảm ở các mức Ä‘á»™ khác nhau, phân định được rạch ròi sá»± can thiệp trá»±c tiếp của Nhà nÆ°á»›c khi thị trường có biến Ä‘á»™ng bất thường.

Tuy nhiên, ông Nguyá»…n Tiến Thoả cÅ©ng  thừa nhận, biên Ä‘á»™ để doanh nghiệp được Ä‘iều chỉnh phạm vi đến 10% là cao, dá»… dẫn tá»›i khả năng giá tăng giật cục, gây sốc. Vá»›i biên Ä‘á»™ lá»›n nhÆ° vậy, cÅ©ng dá»… gây tâm lý găm hàng, chờ đợi cÆ¡ há»™i tăng giá cao, gây bất ổn thị trường.

Mức giá vốn tăng trên 15% là ít xảy ra. Thông thường, biến Ä‘á»™ng của giá xăng dầu thế giá»›i thời gian qua thường trong khoảng 8-10% là Ä‘ã phải Ä‘iều chỉnh giá.

Do Ä‘ó, Bá»™ Tài chính Ä‘ã kiến nghị, lá»±a chọn phÆ°Æ¡ng án 2, lấy mốc biến Ä‘á»™ng giá thành 7% là cÆ¡ sở để bắt đầu áp dụng các “nấc hành chính” qui định mức giá, tăng trên 12% thì bắt đầu áp dụng biện pháp bình ổn.

Vietnamnet