Những vấn đề lá»—, lãi của doanh nghiệp (DN) xăng dầu cÆ¡ bản Ä‘ã được nêu ra, nhÆ°ng muốn làm rõ khoản lá»— của DN xăng dầu ra sao cÅ©ng không dá»…. Bởi, muốn tính được lá»—, lãi phải xem xét cụ thể các con số đầu vào, chi phí ra sao...

Song, rất khó tiếp cận những thông tin này của các DN xăng dầu, ngay cả các nhà quản lý muốn tiếp cận cÅ©ng khó, nói gì đến người dân. Nhiều DN nói lá»— vì phải bán xăng dầu thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở. NhÆ°ng, thá»±c chất họ chẳng lá»— vì trong giá cÆ¡ sở Ä‘ã có 300 đồng/lít lãi định mức và 600 đồng/lít chi phí kinh doanh.

Khách hàng mua xăng tại Ä‘iểm bán Nam Đồng. Ảnh: PhÆ°Æ¡ng Thảo

Theo ông Đặng Văn Thanh, Chủ tịch Há»™i Kế toán - Kiểm toán Việt Nam: NĐ 84/CP Ä‘ã quy định rõ về việc hình thành giá cÆ¡ sở xăng dầu gồm: giá xăng dầu thế giá»›i cá»™ng phí bảo hiểm, cÆ°á»›c vận tải, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, lợi nhuận định mức… nhÆ°ng trong quá trình thá»±c hiện, việc hình thành giá cÆ¡ sở chÆ°a minh bạch, nên có sá»± "vênh" nhau về xác định lá»— - lãi giữa Bá»™ Tài chính và DN kinh doanh xăng dầu. Người tiêu dùng muốn biết cụ thể DN lá»— ở mặt hàng nào, lãi ở mặt hàng nào. Còn DN cho rằng, họ không thể tính toán được cụ thể từng mặt hàng nào lá»— - lãi trong từng thời Ä‘iểm. Trong kinh doanh, người quản lý bắt buá»™c phải nắm được tình hình lá»— - lãi trong từng giai Ä‘oạn, từng thời Ä‘iểm vá»›i từng lÄ©nh vá»±c, mặt hàng cụ thể để định hÆ°á»›ng kinh doanh cÅ©ng nhÆ° kịp thời ra quyết định Ä‘iều chỉnh kinh doanh. Về nguyên tắc kế toán, phải có đủ dữ liệu, số liệu, phÆ°Æ¡ng pháp để hạch toán chi tiết vá»›i từng sản phẩm, từng ngành hàng, từng lÄ©nh vá»±c. Đây là Ä‘òi hỏi bắt buá»™c và bất cứ ai làm công tác kế toán cÅ©ng tính toán được. Nếu DN nói rằng, do kinh doanh nhiều mặt hàng, thời Ä‘iểm nhập khẩu khác nhau, tá»· giá biến Ä‘á»™ng… nên không biết chính xác lá»—, lãi vá»›i từng mặt hàng thì không thuyết phục, bởi nếu không biết chính xác, làm sao DN có thể đề nghị tăng giá bán, giảm thuế nhập khẩu vá»›i từng mặt hàng…

PGS-TS Ngô Trí Long, nguyên Viện phó Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bá»™ Tài chính) lại cho rằng, để xác định chính xác lá»—, lãi của DN xăng dầu, cần sá»›m kiểm toán xem cụ thể là bao nhiêu. Bên cạnh Ä‘ó, cần quy định cụ thể về mức chiết khấu cho các đại lý của DN đầu mối. Thời gian qua, cứ đến khi cần tăng giá, các DN đầu mối lại có xu hÆ°á»›ng giảm chiết khấu cho đại lý xuống mức rất thấp, đẩy đại lý vào cảnh càng bán càng lá»—. Các đại lý chủ yếu là tÆ° nhân, không ai muốn lá»— và khả năng chịu Ä‘á»±ng kém buá»™c phải bán cầm chừng. Điều này sẽ tạo sức ép lên cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c buá»™c phải cho các DN đầu mối tăng giá. Ngược lại, khi không muốn giảm giá, các DN đầu mối lại thi nhau tăng chiết khấu để bán được nhiều hàng và không giảm giá. Vì vậy, cần có quy định khống chế mức giá trần, sàn của mức chiết khấu cho đại lý, không thể để DN thích chiết khấu cho đại lý bao nhiêu thì cho nhÆ° hiện nay...

NhÆ° vậy, vấn đề mấu chốt hiện nay là cần phải minh bạch hệ thống quản trị của các DN xăng dầu chứ không dừng lại ở những con số liên quan đến việc hình thành giá xăng dầu. Bên cạnh việc làm rõ chi phí kinh doanh của DN xăng dầu, trong Ä‘ó có phí vận tải, phí bảo hiểm, còn má»™t khoản phí nữa cần minh bạch là khoản Æ°u Ä‘ãi, hoa hồng do các nhà xuất khẩu dành cho các lô hàng xăng dầu. Thời gian qua, không thấy DN xăng dầu nào nói về khoản tiền này được bao nhiêu, hạch toán vào Ä‘âu, có được hạch toán hết hay được Ä‘Æ°a vào quỹ nào?... Các chi phí này phải được hạch toán vào thu nhập của DN xăng dầu hoặc trừ vào giá cÆ¡ sở.

TrÆ°á»›c thá»±c tế trên, tại Thông báo số 233/TB-VPCP (ngày 29-9), Văn phòng Chính phủ Ä‘ã thông báo kết luận của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ Nguyá»…n Tấn DÅ©ng về tình hình thá»±c hiện NĐ 84/CP về kinh doanh xăng dầu. Theo Ä‘ó, Thủ tÆ°á»›ng yêu cầu việc Ä‘iều hành giá bán lẻ xăng dầu trong thời gian tá»›i phải thá»±c hiện nghiêm, theo Ä‘úng các quy định tại NĐ 84/CP; các yếu tố hình thành giá, chi phí và kết quả kinh doanh phải được công bố, công khai rõ ràng. Thủ tÆ°á»›ng cÅ©ng nêu rõ Chính phủ Ä‘ã chỉ đạo Ä‘iều hành kinh doanh, giá xăng dầu nhất quán, từng bÆ°á»›c theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý của nhà nÆ°á»›c theo Ä‘úng quy định tại NĐ 84/CP về kinh doanh xăng dầu. Các Bá»™ Tài chính, Công thÆ°Æ¡ng phối hợp chặt chẽ và chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát việc Ä‘iều chỉnh giá của các DN, công bố công khai phÆ°Æ¡ng án giá được áp dụng theo quy định; các DN kinh doanh xăng dầu thá»±c hiện Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu các loại theo Ä‘úng quy định tại NĐ 84/CP; các cÆ¡ quan có liên quan thường xuyên phối hợp trong Ä‘iều hành và kiểm soát giá xăng dầu theo quy định hiện hành; chủ Ä‘á»™ng xá»­ lý các vÆ°á»›ng mắc và những vấn đề phát sinh; trường hợp vượt thẩm quyền, báo cáo, kiến nghị Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ xá»­ lý kịp thời, không để thị trường biến Ä‘á»™ng xấu và quyền lợi tiêu dùng bị ảnh hưởng.

Nguồn tin: (HNM)