Những tưởng sau sức ép của dÆ° luáºn, giá bán lẻ xăng dầu trong nÆ°á»›c sẽ giảm. NhÆ°ng liên Bá»™ Tài chính – Công thÆ°Æ¡ng và các DN đầu mối NK mặt hàng này thì không nghÄ© thế!
Không giảm để trả nợ
Vẫn trong xu thế giảm giá, má»™t thùng dầu thô tại thị trÆ°á»ng New York đầu giá» chiá»u qua (15/7) chỉ còn 58USD. NhÆ° váºy, so vá»›i cách Ä‘ây 3 tuần, giá dầu Ä‘ã giảm 15USD/thùng. Mấy ngày gần Ä‘ây, dÆ° luáºn lại ồn ào chuyện giá bán lẻ xăng dầu trong nÆ°á»›c sẽ giảm, sau khi giá dầu thế giá»›i giảm. NhÆ°ng tại cuá»™c há»p vá» cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành kinh doanh xăng dầu được Bá»™ Tài chính tổ chức hôm qua (15/7) tại Hà Ná»™i, quyết định má»›i nhất được Ä‘Æ°a ra là giá các loại xăng, dầu trên thị trÆ°á»ng bán lẻ trong nÆ°á»›c vẫn giữ nguyên giá nhÆ° hiện nay. Quyết định này Ä‘ã phần nào làm làm ngÆ°á»i tiêu dùng thất vá»ng.
Theo Ä‘ó, mức giá vẫn là xăng A 92: 14.200Ä‘/lít, dầu há»a: 13.650đồng/lít, Mazut 10.500đồng/lít, dầu diezel 12.100đồng/lít. Thay vì giảm giá, DN trích 1.000đồng/lít đối vá»›i các mặt hàng xăng để hoàn trả số tiá»n ngân sách mà Bá»™ Tài chính Ä‘ã ứng ra cho DN tá»± xá» lý số lá»— kinh doanh xăng dầu.
Tại buổi há»p, liên Bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng cho biết, việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu hiện nay sẽ thá»±c hiện theo các nguyên tắc là: Nhất quán Ä‘iá»u hành giá theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c; Giá có lên có xuống theo biến Ä‘á»™ng của giá thế giá»›i; Bảo đảm mức giá bán lẻ xăng dầu của Việt Nam tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i mặt bằng giá của các nÆ°á»›c trong khu vá»±c, đặc biệt là Trung Quốc, Lào, Campuchia để góp phần ngăn ngừa và hạn chế tình trạng buôn láºu xăng dầu qua biên giá»›i; khuyến khích sá» dụng tiết kiệm, hiệu quả xăng dầu trong sản xuất, tiêu dùng. Và má»™t nguyên tắc nữa là Nhà nÆ°á»›c, DN và ngÆ°á»i dân cùng chia sẻ lợi ích.
Ngoài ra, thá»i gian tá»›i, liên Bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng sẽ Ä‘iá»u hành thuế NK xăng dầu phù hợp vá»›i barem thuế Ä‘ã công bố; tiếp tục trích quỹ bình ổn giá đối vá»›i má»™t số mặt hàng có Ä‘iá»u kiện do giá thế giá»›i giảm để tạo nguồn lá»±c Ä‘áp ứng cho nhu cầu bình ổn giá khi giá thế giá»›i tăng trở lại; thá»±c hiện giảm giá đối vá»›i mặt hàng xăng dầu nào nếu có Ä‘iá»u kiện sau khi Ä‘ã áp dụng các biện pháp trên.
Äược biết, trong vòng ná»a tháng qua trên thế giá»›i, bình quân giá dầu giảm từ 0,8 - 8,6% so vá»›i giá bình quân tháng 6/2009, trong Ä‘ó giá dầu thô giảm nhiá»u hÆ¡n giá dầu thành phẩm. Vá»›i mức giá trên, theo tính toán của liên Bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng, các DN đầu mối nháºp khẩu Ä‘ang lãi ít nhất trên 100 đồng/lít xăng dầu thành phẩm.
Vẫn lãi nhÆ°ng báo lá»—
Theo báo cáo tài chính của TCty Xăng dầu VN (Petrolimex), trong 6 tháng đầu năm, thay vì báo cáo lá»— trong kinh doanh mặt hàng xăng dầu để xin tăng giá đến 5 lần, thì DN này lãi đến hÆ¡n 500 tá»· đồng trÆ°á»›c thuế. Cùng vá»›i Ä‘ó, trong tổng số 1.800 tá»· đồng nợ ngân sách Nhà nÆ°á»›c bù lá»— từ tháng 10/2008, DN này Ä‘ã thanh toán được 1.000 tá»· đồng.
Rõ ràng, má»™t DN chiếm đến hÆ¡n 60% thị phần bán lẻ trong nÆ°á»›c nhÆ° Petrolimex mà không lá»—, thì các DN đầu mối NK khác cÅ©ng không thể lá»—. NhÆ° váºy, việc há» “kêu giá»i” là giá dầu thô thế giá»›i tăng cao, đến 75USD/thùng, và giá bán trong nÆ°á»›c không tÆ°Æ¡ng xứng, chỉ là chuyện “ảo”. DÆ° luáºn đặt câu há»i, vai trò của các cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c ở Ä‘âu? Không ít các ý kiến cho rằng, hiện Ä‘ang tồn tại má»™t cÆ¡ chế xin-cho trong tăng, giảm giá xăng dầu giữa DN và liên Bá»™ Tài chính – Công thÆ°Æ¡ng. Má»™t số chuyên gia kinh tế, khi nhìn nháºn vấn Ä‘á» này, thẳng thắng nháºn xét và Ä‘òi há»i, cần phải có má»™t cuá»™c kiểm toán Ä‘á»™c láºp đối vá»›i tất cả các DNNK xăng dầu.
TrÆ°á»›c ý kiến các chuyên gia cho rằng đợt giảm giá dầu thế giá»›i lần này là cÆ¡ há»™i giảm giá xăng dầu trong nÆ°á»›c sau nhiá»u đợt tăng, Ä‘iá»u này sẽ giúp giảm chi phí cho DN, để toàn dân phấn khởi…ông Trần Văn Hiếu, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính khẳng định: Äừng hy vá»ng có giải pháp tuyệt đối thá»a mãn má»i đối tượng. Theo ông HIếu, giảm giá là giải pháp tích cá»±c nhÆ°ng không tích cá»±c lâu dài. Lý do chính chÆ°a chÆ°a cho giảm giá, theo ông Hiếu, vì Æ°u tiên hàng đầu hiện tại phải là thu lại ngân sách 1.000 đồng/lít, thu quỹ bình ổn xăng dầu để tạo nguồn lá»±c và Ä‘iá»u chỉnh thuế.
Trao đổi vá»›i NNVN, TS Nguyá»…n Minh Phong, Trưởng phòng Kinh tế, Viện NC Kinh tế - Xã há»™i Hà Ná»™i, cho rằng, ông không quá bất ngá» trÆ°á»›c kết quả kinh doanh của Petrolimex và má»™t số DN khác, bởi lẽ có thể tính toán chắc chắn việc lá»— lãi của DN dá»±a vào giá đầu ra hoặc đầu ở thá»i Ä‘iểm này. Tuy nhiên, Ä‘iá»u ngạc nhiên của ông Phong ở chá»—, nghịch lý “sá» sá» ra đấy”, tại sao các cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c có thể làm ngÆ¡?
Cùng quan Ä‘iểm vá»›i TS Phong, nhÆ°ng PGS-TS Ngô Trí Long, nguyên Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu KH thị trÆ°á»ng giá cả (Bá»™ Tài chính) thêm cái nhìn khác. Ông Long cho rằng, cách giải thích của DN là lấy số lãi để trả nợ ngân sách rõ ràng không hợp lý. Chuyện các DN xăng dầu nợ Nhà nÆ°á»›c không thể bắt dân phải gánh chịu. Thá»±c tế thì ngÆ°á»i dân vẫn là ngÆ°á»i chịu thiệt thòi, giá xăng không giảm ngÆ°á»i dân phải mua vá»›i giá cao và khoản được gá»i là “trả nợ ngân sách” xét tá»›i cùng vẫn là ngÆ°á»i dân chịu. HÆ¡n nữa, khi giá xăng dầu thế giá»›i tăng, ngay láºp tức giá xăng trong nÆ°á»›c tăng. Còn khi giảm thì DN viện đủ lý do: Nào là phải bán hết hàng tồn kho cÅ© khi nháºp giá cao, nào là trích quỹ bình ổn. Trong khi Ä‘ó, theo ông Nguyá»…n Tiến Thá»a, Cục trưởng Cục quản lý giá (Bá»™ Tài chính), thì quỹ bình ổn giá xăng dầu Ä‘ang bị “treo”, vì không có DN nào Ä‘óng góp. Cái lý của DN, xem ra không thuyết phục được ngÆ°á»i tiêu dùng.
Dù thế nào Ä‘i nữa, thì ở thá»i Ä‘iểm này, đối vá»›i chuyện giảm giá xăng dầu, ngÆ°á»i tiêu dùng vẫn phải đợi.
nongnghiep
