Hầu hết các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ tham dá»± há»™i nghị tại Algerie lần này đều có mong muốn vá»±c dậy giá dầu, nhÆ°ng để Ä‘i đến má»™t sá»± đồng thuận về Ä‘óng băng sản lượng trong bối cảnh quốc gia nào cÅ©ng Ä‘ang phá vỡ ká»· lục sản lượng khai thác của chính mình, thì lại là má»™t câu chuyện khác.

Cả thế giá»›i sẽ hÆ°á»›ng sá»± chú ý của mình vào cuá»™c họp sẽ diá»…n ra tại Algerie vào cuối tháng này giữa Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu lá»­a (OPEC) và các nÆ°á»›c xuất khẩu chủ chốt nằm ngoài OPEC. Đó sẽ là cÆ¡ há»™i duy nhất trong khoảng thời gian còn lại của năm 2016 để có thể tiến tá»›i má»™t thỏa thuận vá»±c dậy giá dầu trên thị trường, thông qua má»™t thỏa thuận Ä‘óng băng sản lượng mà rất nhiều nÆ°á»›c trên thế giá»›i Ä‘ang chờ đợi. Dù tổng thÆ° ký OPEC Mohammed Barkindo Ä‘ã phủ nhận việc há»™i nghị tại Algerie lần này có thể Ä‘Æ°a ra má»™t thỏa thuận chính thức, do về danh nghÄ©a Ä‘ây là má»™t cuá»™c họp không chính thức; nhÆ°ng ông Barkindo cÅ©ng thừa nhận khả năng có thể mở thêm má»™t cuá»™c họp bất thường để bàn về tình hình giá dầu. Hầu hết các quốc gia tham dá»± há»™i nghị tại Algerie lần này đều có mong muốn vá»±c dậy giá dầu, nhÆ°ng để Ä‘i đến má»™t sá»± đồng thuận về Ä‘óng băng sản lượng trong bối cảnh quốc gia nào cÅ©ng Ä‘ang phá vỡ ká»· lục sản lượng khai thác của chính mình, thì lại là má»™t câu chuyện khác.

Sau há»™i nghị bàn về giá dầu tại Doha (Qatar) vào hồi tháng TÆ° năm nay, thì cuá»™c gặp không chính thức tại Algerie vào cuối tháng Chín này có lẽ là thời Ä‘iểm quy tụ được các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ má»™t cách Ä‘ông đảo nhất. Ngoài Ả Rập Saudi và các thành viên OPEC khác, còn có Nga và đặc biệt là Iran – quốc gia thành viên OPEC nhÆ°ng Ä‘ã vắng mặt tại Doha hồi tháng TÆ°, dẫn tá»›i sá»± thất bại của thỏa thuận sản lượng này.

Lần trÆ°á»›c, Iran Ä‘ã không được mời và cÅ©ng không có ý định tham gia khi yêu cầu của nÆ°á»›c này về việc đạt được sản lượng thời Ä‘iểm trÆ°á»›c các lệnh cấm vận trÆ°á»›c khi tham gia Ä‘óng băng sản lượng Ä‘ã bị Ả Rập Saudi từ chối. NhÆ°ng lần này, Tehran có những lý do cần thiết để hoàn toàn sẵn sàng tham gia má»™t thỏa thuận Ä‘óng băng sản lượng má»›i, do Iran Ä‘ã đạt được mức sản lượng yêu cầu là 4 triệu thùng/ngày, và tuyên bố sẵn sàng tham gia bất cứ má»™t thỏa thuận nào miá»…n là giúp giá dầu bình ổn ở mức 50-60 USD/thùng. Theo thông tin chính thức từ hãng tin của Bá»™ dầu mỏ Iran – Shana – tổng thống Iran Hassan Rouhani Ä‘ã tuyên bố nÆ°á»›c này sẽ há»— trợ bất kỳ Ä‘á»™ng thái nào để ổn định thị trường và giá cả.

Việc Iran chấp thuận tham gia thỏa thuận Ä‘óng băng sản lượng, đồng nghÄ©a vá»›i việc nút thắt cuối cùng Ä‘ã được gỡ bỏ. NhÆ°ng nó không đồng nghÄ©a vá»›i việc má»™t thỏa thuận nhÆ° vậy là Ä‘iều có thể dá»… dàng diá»…n ra. Sản lượng cung dÆ° thừa trên thị trường thế giá»›i Ä‘ang lá»›n hÆ¡n rất nhiều so vá»›i những gì mà OPEC và các nÆ°á»›c xuất khẩu phi OPEC nhÆ° Nga có thể làm được. Bá»™ trưởng dầu mỏ Venezuela Eulogio Del Pino tuyên bố vào ngày thứ Hai 19.9 rằng, hiện tại nguồn cung dầu toàn cầu Ä‘ang vượt quá nhu cầu thá»±c tế khoảng 10%. Ở thời Ä‘iểm hiện tại, tổng cung dầu trên thị trường thế giá»›i Ä‘ang ở mức 94 triệu thùng/ngày, có nghÄ©a là lượng dÆ° cung Ä‘ang ở mức 9,4 triệu thùng/ngày và Ä‘ây là mức sản lượng cần giảm nếu muốn giá dầu tăng trở lại ở mức cao.

Mức sản lượng cần giảm 9,4 triệu thùng/ngày là má»™t con số rất lá»›n, nó bằng gần 2,5 lần sản lượng của Iran, gần gấp Ä‘ôi sản lượng của Iraq và bằng 80-90% sản lượng của Nga và Ả Rập Saudi. Sẽ không dá»… dàng để đạt được mức giảm sản lượng kể trên, kể cả khi má»™t thỏa thuận Ä‘óng băng sản lượng được thông qua Ä‘i nữa. Theo tính toán, nếu OPEC và các nÆ°á»›c ngoài OPEC nhÆ° Nga đồng ý Ä‘óng băng sản lượng, thì cung dầu sẽ chỉ giảm được khoảng 2 triệu thùng/ngày mà thôi; để giảm nhiều hÆ¡n cần má»™t thỏa thuận cắt giảm sản lượng, mà Ä‘ây lại là Ä‘iều không nÆ°á»›c nào muốn ở thời Ä‘iểm hiện tại.

Ở thời Ä‘iểm hiện tại, trái vá»›i dá»± Ä‘oán của nhiều người, hầu hết các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu lá»­a đều Ä‘ang có sá»± gia tăng mạnh mẽ về sản lượng khai thác của mình, bất chấp việc giá dầu vẫn chỉ dao Ä‘á»™ng quanh mức 50 USD/thùng. Đáng kể nhất là Ả Rập Saudi, khi nÆ°á»›c này Ä‘ã chính thức soán ngôi Mỹ để trở thành quốc gia có sản lượng khai thác lá»›n nhất thế giá»›i cách Ä‘ây má»™t vài tuần, đạt tổng cá»™ng 12,58 triệu thùng/ngày (sản lượng của Mỹ chỉ còn 12,2 triệu thùng/ngày). Nga cÅ©ng tÆ°Æ¡ng tá»±, khi đến trung tuần tháng Chín nÆ°á»›c này Ä‘ã đạt mức sản lượng 11 triệu thùng/ngày, gần bằng mức ká»· lục đạt được vào những năm 1980 thời Liên Xô. Các mỏ dầu má»›i Ä‘ang tiếp tục được Nga khai thác ở biển Caspi và xa hÆ¡n về phía Bắc.

Hầu hết các nÆ°á»›c trong và ngoài OPEC cÅ©ng đều tăng sản lượng Ä‘áng kể, Iran đạt mức 4 triệu thùng/ngày dù được dá»± Ä‘oán phải đến đầu năm 2017 má»›i đạt được; 3 quốc gia xuất khẩu thuá»™c vùng Vịnh Ả Rập là Kuwait, Iraq và UAE cÅ©ng tiến sát mức ká»· lục trong quá khứ từng đạt được. Hai nÆ°á»›c thành viên OPEC khác phải cắt giảm sản lượng trong ná»­a đầu năm nay do bất ổn chính trị là Nigeria và Lybia cÅ©ng Ä‘ang có kế hoạch tăng sản lượng khai thác trở lại để giải quyết các khó khăn kinh tế-xã há»™i. Tại Nigeria, hai hãng dầu Exxon Mobil và Royal Dutch Shell đều có kế hoạch tăng khai thác thêm 500.000 thùng/ngày; còn Lybia cÅ©ng sẽ dá»± kiến đạt mức sản lượng gần 1 triệu thùng/ngày vào cuối năm nay (gấp Ä‘ôi so vá»›i mức 500.000 thùng/ngày hiện nay).

Nói cách khác, khi mà hầu hết các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu đều tìm mọi cách để gia tăng sản lượng khai thác của mình trong thời gian vừa qua, thì việc tiến tá»›i má»™t thỏa thuận Ä‘óng băng sản lượng là Ä‘iều không dá»… xảy ra. Má»™t thỏa thuận cắt giảm sản lượng lại càng khó khăn hÆ¡n nữa. Quốc gia nào cÅ©ng muốn giá dầu tăng trở lại, nhÆ°ng không dá»… dàng để Ä‘i tá»›i đồng thuận rằng má»—i nÆ°á»›c sẽ cắt giảm bao nhiêu về phần mình. Iran Ä‘ã khăng khăng Ä‘òi đạt được mức sản lượng 4 triệu thùng/ngày trÆ°á»›c khi đồng ý tham gia thỏa thuận Ä‘óng băng sản lượng, thì thá»±c tế là Nga, Ả Rập Saudi và hàng loạt các nÆ°á»›c thành viên OPEC khác cÅ©ng Ä‘ã làm Ä‘iều tÆ°Æ¡ng tá»±. Khi tất cả đều tìm cách tăng sản lượng khai thác lên mức tối Ä‘a có thể, thì má»™t thỏa thuận Ä‘óng băng sản lượng dù được thông qua Ä‘i nữa, cÅ©ng chẳng có nhiều ý nghÄ©a trong việc giảm tổng cung dÆ° thừa.

Nguồn tin: Một thế giới