Theo tính toán của doanh nghiệp xăng dầu đầu mối, vá»›i các loại thuế và phí, Nhà nÆ°á»›c Ä‘ang “Ä‘ánh” trên má»—i lít xăng khoảng 5.500 - 6.000 đồng tùy thời Ä‘iểm. Chuyên gia và doanh nghiệp đều cho rằng, trong Ä‘iều kiện doanh nghiệp sản xuất Ä‘ang kiệt quệ, người tiêu dùng Ä‘ang khó khăn thì nên khoan sức dân, doanh nghiệp bằng giảm thuế.

Ở thời Ä‘iểm hiện tại, thuế nhập khẩu mặt hàng xăng ở mức 12%, thuế tiêu thụ đặc biệt 10%, thuế giá trị gia tăng (VAT) 10% và phí bảo vệ môi trường 1.000 đồng. Mặt hàng dầu thì thấp hÆ¡i má»™t vài Ä‘iểm phần trăm.

Theo các doanh nghiệp xăng dầu đầu mối, thuế và phí Ä‘ang chiếm khoảng 26% trong giá vốn của mặt hàng xăng và trên 20% của mặt hàng dầu. Tính ra, Nhà nÆ°á»›c Ä‘ánh thuế và phí má»—i lít xăng từ 5.500 - 6.000 đồng/lít.

Trong tình hình giá xăng dầu thành phầm trên thị trường thế giá»›i liên tục tăng khiến giá bán lẻ trong nÆ°á»›c Ä‘ã 2 lần Ä‘iều chỉnh liên tiếp trong vòng 22 ngày, các chuyên gia và doanh nghiệp đầu mối kiến nghị Nhà nÆ°á»›c cần cân nhắc các công cụ Ä‘iều hành.

Đại diện má»™t doanh nghiệp xăng dầu đầu mối phía Nam đề xuất, Bá»™ Tài chính nên hạ má»™t phần thuế nhập khẩu. Theo ông này, làm nhÆ° vậy để kéo giá thành của các lô hàng nhập khẩu trong thời gian tiếp theo xuống, qua Ä‘ó chặn Ä‘à tăng giá trong chu kỳ 10 ngày tá»›i.

Vị đại diện này cho biết, vá»›i đợt tăng giá 900 đồng/lít xăng và 500 đồng/lít (kg) các loại dầu vừa được áp dụng từ hôm qua, 1-8 thì doanh nghiệp chỉ má»›i bù lá»— cho những lô hàng cÅ©. Còn hàng má»›i nhập về cách Ä‘ây 3-4 ngày, doanh nghiệp vẫn lá»— mức tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng mức vừa Ä‘iều chỉnh tăng do giá thế giá»›i tăng cao.

“Trong tình hình giá thế giá»›i nhÆ° vậy, việc Ä‘iều chỉnh má»™t phần thuế vừa gỡ khó cho doanh nghiệp đầu mối, vừa kéo giá xăng bán lẻ để há»— trợ doanh nghiệp sản xuất và người tiêu dùng”, ông này nói.

Còn chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, nguyên Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu khoa học giá cả, Bá»™ Tài chính, cho rằng chuyện tăng giảm giá của xăng dầu hiện nay Ä‘ã là chuyện bình thường, không có gì bất ngờ. Tuy nhiên, tăng ở mức Ä‘á»™ nào, thời Ä‘iểm nào thì cần phải được cân nhắc, tính toán kỹ để hài hòa lợi ích của các bên. Đặc biệt phải lÆ°u ý đến tình hình doanh nghiệp Ä‘ang rất khó khăn, kiệt sức và sức mua của người tiêu dùng thì cạn kiệt.

NhÆ°ng khi đề cập đến đợt tăng giá xăng dầu má»›i Ä‘ây, ông Long nói vá»›i Thời báo Kinh tế Sài Gòn Onlinerằng, cÆ¡ quan quản lý Ä‘ang Ä‘iều hành giá xăng dầu lủng củng, khiến người tiêu dùng chịu thiệt. Nguyên nhân là ngá»™ nhận, hiểu nhầm về khái niệm thị trường định giá rồi trao quyền định giá cho doanh nghiệp.

Ông Long nhấn mạnh rằng Bá»™ Tài chính giao quyền tá»± chủ cho doanh nghiệp là trái vá»›i quy định của Luật Giá và cÆ¡ sở của việc cho phép doanh nghiệp nhÆ° vậy, ở Ä‘ây là Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu thiếu sức thuyết phục.

Ông Long giải thích, Luật Giá do chính Bá»™ Tài chính khởi thảo nói rất rõ rằng, có hai dạng định giá là thị trường định giá và Nhà nÆ°á»›c định giá. Thị trường định giá khi Ä‘ã có môi trường cạnh tranh thật sá»± còn Nhà nÆ°á»›c định giá vá»›i các mặt hàng chiến lược, Ä‘á»™c quyền, ảnh hưởng tá»›i quốc kế dân sinh.

Ở thị trường xăng dầu, Bá»™ Tài chính cho phép doanh nghiệp được quyền định giá bán trong biên Ä‘á»™ giá thị trường thế giá»›i tăng dÆ°á»›i 7%. Theo ông Long, Ä‘iều này là sai lầm bởi nhiều lý do. Thứ nhất, thị trường xăng dầu ai cÅ©ng biết rằng vẫn còn Ä‘á»™c quyền vá»›i quyền chi phối nằm ở má»™t vài doanh nghiệp.

Thứ hai, Nghị định 84 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu Ä‘Æ°a ra các mức tăng giá của thị trường thế giá»›i nhÆ° 7%, 12%... để Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ trong nÆ°á»›c. Vậy nhÆ°ng, không có cÆ¡ sở khoa học nào để giải thích cho việc tại sao là mức 7%, 12% mà không phải là các mức khác nên không có sức thuyết phục. Để doanh nghiệp tá»± định giá trong biên Ä‘á»™ 7% nhÆ° Bá»™ Tài chính cho phép từ cuối tháng 6 là rất dá»… xảy ra tiêu cá»±c bởi doanh nghiệp có thể chia nhỏ mức tăng và chịu thiệt thòi vẫn là người tiêu dùng.

“Trong bối cảnh chÆ°a có thị trường cạnh tranh thá»±c sá»± thì nguyên tắc bất di bất dịch là không để doanh nghiệp tá»± định giá. Bản thân các nÆ°á»›c Ä‘ã vận hành theo cÆ¡ chế thị trường họ cÅ©ng vậy, còn Ä‘á»™c quyền mặt hàng nào là còn định giá vá»›i nhiều dạng nhÆ° chuẩn mức giá, giá trần, giá sàn hay khung giá”, ông Long nói.

CÅ©ng theo ông Long, doanh nghiệp hiện nay cứ báo lá»— nhÆ°ng không ai kiểm chứng. Và nghịch lý nằm ở chá»—: giá thế giá»›i tăng là ngay lập tức doanh nghiệp kêu lá»—, xin tăng giá nhÆ°ng khi giá thế giá»›i giảm lại chần chừ, viện đủ lý do nhÆ° còn hàng tồn kho giá cao để không chịu giảm giá. Thêm Ä‘ó, cuối năm thì báo cáo lãi, nhất là khi chuẩn bị lên sàn chứng khoán.

Bên cạnh Ä‘ó, theo ông Long, cÆ¡ cấu tính giá cÆ¡ sở hiện nay vẫn chÆ°a minh bạch, nhất là các yếu tố biến Ä‘á»™ng nhÆ° giá CIF của hàng từ Singapore. “Cần kiểm toán giá xăng và hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh của các doanh nghiệp bởi các tổ chức Ä‘á»™c lập để có những thông tin trung thá»±c cÅ©ng nhÆ° tính hợp lý của giá xăng”, ông Long nói.

Nguồn tin:  TBKTSG Online