Theo bảng giá má»›i, giá xăng dầu trong toàn hệ thống daonh nghiệp (DN) của Tập Ä‘oàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) sẽ tăng thêm 1.100 đồng/lít. Trong khi Ä‘ó, giá các mặt hàng dầu cÅ©ng có mức tăng 500 - 800 đồng/lít.

Má»™t tháng ba lần tăng giá

Đây cÅ©ng chính là mức Ä‘iều chỉnh giá các mặt hàng của Saigon Petro, nhÆ°ng DN này có thời gian Ä‘iều chỉnh muá»™n hÆ¡n Petrolimex 30 phút, tức là từ 17h30.

Theo chỉ đạo Ä‘iều hành từ Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính), sẽ giữ ổn định mức trích Quỹ Bình ổn giá xăng, dầu nhÆ° quy định hiện hành. Cho phép sá»­ dụng Quỹ Bình ổn giá đối vá»›i mặt hàng xăng A92, tính cho lượng xăng A92 thá»±c tế bán ra là 300 đồng/lít.

NhÆ° vậy, sau khi Ä‘iều chỉnh, đối vá»›i vùng 1 các mặt hàng xăng dầu sẽ có mức giá má»›i là: Xăng RON 95 là 23.500 đồng/lít, Xăng RON 92 là 23.000 đồng/lít. Trong khi Ä‘ó, dầu hỏa và dầu mazút sẽ lần lượt có giá là 21.540 đồng/lít và 21.550 đồng/kg. Đây là lần thứ 3 liên tiếp xăng dầu tăng giá trong vòng chÆ°a đầy má»™t tháng. 
 

Ngay sau khi bảng giá má»›i được niêm yết, tình trạng hết hàng tại các cây xăng mấy ngày nay cÅ©ng chấm dứt.

TrÆ°á»›c Ä‘ó, ngày 10.8, các DN xăng dầu đầu mối Ä‘ã gá»­i công văn lên Bá»™ Tài chính đề xuất Ä‘iều chỉnh tăng giá bán lẻ xăng dầu, trong Ä‘ó mặt hàng xăng xin tăng tá»›i 1.400 đồng/lít, dầu tăng 600 - 800 đồng/lít.

Giá xăng trong nÆ°á»›c tăng trong bối cảnh giá xăng A92 giao ngay FOB tại Singapore vẫn tiếp tục tăng cao. Theo dữ liệu của Bloomberg, chỉ riêng trong phiên 9.8, giá má»—i thùng xăng Ä‘ã đạt mức 126,8 USD/thùng. Đây là mức giá cao nhất kể từ ngày 3.5.
Tính chung tuần qua, giá xăng A92 thế giá»›i Ä‘ã tăng 6,2 USD/thùng, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 5,1%. Còn so vá»›i thời Ä‘iểm 1.8 khi giá xăng bán lẻ trong nÆ°á»›c được Ä‘iều chỉnh tăng 900 đồng, thì đến nay giá xăng A92 nhập khẩu Ä‘ã tăng 8,5%.

Ngoài việc giá xăng dầu nhập khẩu tăng cao, DN xăng dầu còn cho biết Nhà máy Lọc dầu Dung Quất tạm dừng hoạt Ä‘á»™ng để khắc phục sá»± cố ở phân xưởng công nghệ Cracking xúc tác (RFCC) khiến họ phải tìm kiếm ngay nguồn nhập khẩu thay thế. 

Tuy nhiên, theo khẳng định từ Công ty Lọc hóa dầu Bình SÆ¡n, Ä‘Æ¡n vị quản lý Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, việc tạm ngÆ°ng hoạt Ä‘á»™ng của nhà máy trong vòng 1 tuần không ảnh hưởng đến việc cung ứng xăng dầu trên thị trường, vì hiện nay nhà máy chỉ má»›i sản xuất khoảng 100.000 tấn sản phẩm các loại (xăng dầu, khí hóa lỏng, xăng máy bay…).

Yêu sách Ä‘òi tăng giá 

Theo quan sát, từ cuối tuần trÆ°á»›c, các đại lý xăng dầu,  chủ yếu ở các vùng ngoại thành Hà Ná»™i Ä‘ã Ä‘óng cá»­a. Trên địa bàn huyện Thanh Oai, má»™t loạt các cây xăng Ä‘ã Ä‘óng cá»­a, tạm dừng hoạt Ä‘á»™ng, vì vậy, xảy ra hiện tượng xăng dầu khan hiếm trên địa bàn trÆ°á»›c nhu cầu bức thiết của người dân. 

Khi được hỏi, má»™t chủ cây xăng trên địa bàn Thanh Oai cho rằng do “mất Ä‘iện”, “hết hàng” nên má»›i Ä‘óng cá»­a. Tuy nhiên, theo má»™t số người dân xung quanh, trÆ°á»›c Ä‘ó, dù có mất Ä‘iện, những cây xăng này vẫn chạy máy nổ để bán hàng. Địa bàn huyện Quốc Oai, tình trạng “găm” xăng cÅ©ng diá»…n ra tÆ°Æ¡ng tá»±.

Cây xăng tại Km17 - 18, Đại lá»™ Thăng Long, Ä‘ã Ä‘óng cá»­a, ngÆ°ng bán hàng. TÆ°Æ¡ng tá»±, đại lý Công ty Xăng dầu Hà SÆ¡n Bình, kèm vá»›i logo của Tập Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), tại xã Yên SÆ¡n, huyện Quốc Oai, cÅ©ng “nghỉ ngÆ¡i” vài ngày nay. Má»™t số nhân viên cho biết do nhiều ngày nay giá nhập cao hÆ¡n giá bán khoảng 200 đồng, càng bán càng lá»— nên cây xăng quyết định Ä‘óng cá»­a, từ chối bán hàng.

Tuy nhiên, tại những cây xăng “Ä‘óng cá»­a” Ä‘ã xuất hiện Ä‘á»™i ngÅ© bán xăng dạo vá»›i giá 25 - 35.000 đồng/lít, Ä‘áp ứng nhu cầu cho những khách hàng bắt buá»™c phải đổ xăng.

Tại TP.HCM, đến đầu giờ chiều ngày 13/8, cây xăng Ngọc Đến (140 - 142 Nguyá»…n Xí, Q.Bình Thạnh) vẫn vắng hoe do nghỉ bán. Đại diện cây xăng cho biết Ä‘ã hết hàng từ ngày 12.8 nên không có hàng để bán. CÆ¡ quan quản lý thị trường Ä‘ã đến kiểm tra, Ä‘o bồn và xác nhận việc hết xăng là Ä‘úng sá»± thật. Còn tại Trạm xăng dầu góc Quốc lá»™ 1A và đường Song Hành QL22 (Q.12), đến khoảng 2 giờ 30 chiều ngày 13.8 vẫn còn treo bảng “hết xăng”. Theo lá»±c lượng quản lý thị trường, cây xăng này Ä‘ã hết hàng, ngÆ°ng bán từ ngày hôm trÆ°á»›c. TÆ°Æ¡ng tá»±, đại lý bán lẻ xăng dầu Cát Tường (1863/3A Quốc lá»™ 1A, P.An Phú Đông, Q.12) cÅ©ng treo bảng “hết xăng”, nghỉ bán và được cÆ¡ quan chức năng chứng thá»±c.  

TrÆ°á»›c Ä‘ó, vào buổi sáng, cây xăng trên đường HÆ°ng Phú (P.9, Q.8) cÅ©ng chỉ bán xăng A95 (ít người mua), không bán xăng A92, vá»›i lý do xăng về không kịp.  

Theo chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, Ä‘ây là việc làm sai luật, Ä‘òi hỏi các cÆ¡ quan chức năng phải thanh tra làm rõ. Ông Doanh cho rằng, nếu các đại lý cố tình “găm” xăng, chờ tăng giá, không bán là vi phạm các quy định của pháp luật về bảo há»™ người tiêu dùng (NTD), gây khó khăn cho DN và người dân.

“CÅ©ng có thể Ä‘ây là yêu sách Ä‘òi tăng giá của DN, cÅ©ng có thể là biểu hiện tránh lá»—, có thêm lãi. Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng cần vào cuá»™c. Há»™i NTD cÅ©ng cần lên tiếng bởi DN Ä‘ã mở cá»­a hàng phải có trách nhiệm bán má»—i ngày bao nhiêu tiếng theo cam kết. Nếu không mất Ä‘iện phải cung ứng đầy đủ”, ông Doanh nói.

Phát biểu thêm về bản chất của hiện tượng này, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cho rằng, rõ ràng Ä‘ây là biểu hiện Ä‘á»™c quyền của xăng dầu, bởi nếu là mặt hàng bình thường, cá»­a hàng Ä‘óng cá»­a, người dân sẽ chạy Ä‘i chá»— khác, nhÆ°ng các đại lý xăng dầu này Ä‘óng cá»­a trong má»™t khu vá»±c, trong khoảng cách nhất định mà không có DN xăng dầu nào khác mà đại lý Ä‘ó Ä‘óng cá»­a là rất nghiêm trọng, ảnh hưởng lá»›n đến đời sống và nhu cầu thiết yếu của người dân.

Còn theo luật sÆ° Triệu Trung DÅ©ng, Văn phòng luật sÆ° Triệu DÅ©ng, theo Nghị định số 107/2008/NĐ-CP, đối vá»›i há»™ kinh doanh có hành vi găm hàng mà không có lý do chính Ä‘áng, nhÆ°: cắt giảm địa Ä‘iểm bán hàng; cắt giảm phÆ°Æ¡ng thức bán hàng; cắt giảm thời gian bán hàng, thời gian cung ứng hàng hoá khác vá»›i thời gian trÆ°á»›c Ä‘ó; cắt giảm lượng hàng hóa bán ra thị trường; ngừng bán hàng hóa ra thị trường; không mở cá»­a hàng, địa Ä‘iểm giao dịch…, sẽ bị phạt tiền 5.000.000 - 20.000.000 đồng. Nếu găm hàng trong kho vượt quá 150% so vá»›i lượng hàng hóa tồn kho trung bình của ba tháng liền kề trÆ°á»›c Ä‘ó thì bị phạt tiền 20.000.000 - 30.000.000 đồng. Ngoài ra, DN, đại lý còn có thể bị tÆ°á»›c quyền sá»­ dụng đến 12 tháng giấy phép kinh doanh; tÆ°á»›c trên 12 tháng hoặc không có thời hạn đối vá»›i hành vi vi phạm nhiều lần.