TrÆ°á»›c tình hình giá cả các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu tăng cao, đặc biệt là xăng dầu, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, mục tiêu kiềm chế lạm phát của Chính phủ Ä‘ang bị phá vỡ.

Khó dừng lại ở 1 con số

Mặc dù Chính phủ đề ra mục tiêu lạm phát năm 2012 phải dừng ở 1 con số, tuy nhiên, trÆ°á»›c tình hình giá cả các mặt hàng tiêu dùng đều tăng cao, nhiều chuyên gia kinh tế lo ngại mục tiêu này có thể bị phá vỡ. Thậm chí, có người khẳng định lạm phát năm 2012 có thể tăng tá»›i 12 – 13%.

Trao đổi vá»›i Đất Việt, ông Lê Đăng Doanh, nguyênVviện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung Æ°Æ¡ng cho biết, mục tiêu kiềm chế lạm phát dừng ở 1 con số là ý định, thiện chí tốt lành của Chính phủ, nhÆ°ng trong kinh tế là chÆ°a đủ và vá»›i tình hình hiện tại thì mức lạm phát của năm 2012 có thể vượt qua 12%.

“Má»›i chỉ qua 2 tháng đầu năm mà mức lạm phát Ä‘ã tăng trên 16% so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c, nếu chỉ số có giảm, chủ yếu là do sức mua giảm Ä‘i. Trong khi Ä‘ó, hiện giá xăng dầu tăng tá»›i 10%, giá ga tăng, giá Ä‘iện sắp tá»›i có thể cÅ©ng tăng nên chắc chắn sẽ đẩy giá cả các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu lên mặt bằng má»›i. Do vậy, theo tôi, mục tiêu kiềm chế lạm phát dÆ°á»›i 2 con số mà Chính phủ đề ra rất xa vời.

Tôi dá»± Ä‘oán, mức lạm phát của nÆ°á»›c ta năm 2012 chắc chắn sẽ phải trên 12%. ChÆ°a kể thời gian tá»›i sẽ có thêm những biến Ä‘á»™ng bất thường khác nhÆ° giá xăng dầu thế giá»›i có thể lại tăng cao”, ông Doanh phân tích.

Chuyên gia kinh tế Nguyá»…n Minh Phong khẳng định giá xăng dầu tăng tất yếu kéo hàng loạt hàng hóa và dịch vụ khác tăng giá theo nên mục tiêu kiềm chế lạm phát khó có thể thá»±c hiện được. Tuy nhiên, ông Phong có phần lạc quan hÆ¡n khi cho rằng chỉ số lạm phát sẽ dừng ở mức 10 – 12%.

Cùng chung nhận định, tiến sÄ© Võ Trí Thành, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung Æ°Æ¡ng cÅ©ng cho rằng mục tiêu kiềm chế lạm phát của Chính phủ Ä‘ang chịu nhiều sức ép.

“Chỉ tiêu dừng mức lạm phát ở 1 con số trong năm 2012 Ä‘ang gặp rất nhiều rủi ro từ sức ép của giá ga, giá xăng dầu…Trong khi Ä‘ó, giá Ä‘iện, tiền lÆ°Æ¡ng cÅ©ng chuẩn bị tăng nên mục tiêu này không hề Ä‘Æ¡n giản. Tất cả các dá»± báo năm nay đều cho rằng ở mức lạm phát phải ở khoảng 12 % - 13 %”, ông Thành nói.

Nhiều chuyên gia kinh tế khẳng định, giá xăng tăng, không sá»›m thì muá»™n các mặt hàng tiêu dùng khác cÅ©ng tăng theo. Ảnh minh họa

Vẫn có thể hy vọng?

Tuy nhiên, ông Thành cho rằng vẫn có thể hy vọng vào cách Ä‘iều hành chính sách của nhà nÆ°á»›c để đạt được mục tiêu đề ra. Ông Thành phân tích: “Bao giờ khi đề ra mục tiêu về chỉ số lạm phát, người làm chính sách cÅ©ng đều có tính toán trÆ°á»›c về những cú sốc có thể xảy ra. Ví dụ nhÆ°, người ta có thể tính toán rằng nếu vá»›i diá»…n biến bình thường thì lạm phát có thể dừng ở con số 7 % - 8%, dá»± trù thêm những cú sốc về giá thì có thể tăng thêm lên 9,9% chẳng hạn, thì Ä‘ó vẫn là dừng ở 1 con số”.

Theo ông Thành, hiện giá Ä‘iện má»›i chỉ đề nghị được tăng nên nhà nÆ°á»›c vẫn còn có thể kiểm soát được. “Dù tăng là bất khả kháng nhÆ°ng tăng nhÆ° thế nào, vào thời Ä‘iểm nào thì thích hợp để Ä‘óng góp vào mục tiêu kiềm chế lạm phát thì cần phải xem xét kỹ lưỡng. Cách thức can thiệp của nhà nÆ°á»›c là rất quan trọng”, ông Thành nói.

Còn chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cho rằng, má»™t nguyên nhân quan trọng, tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp đến lạm phát quốc gia là do việc đầu tÆ° công kém hiệu quả, nếu giải quyết được vấn đề này, lạm phát có thể kiềm chế được. “Nếu so sánh vá»›i Singapore, chúng ta có thể thấy Việt Nam không phải nhập khẩu nhiều lÆ°Æ¡ng thá»±c, muối, than, nÆ°á»›c…trong khi Singapore phải nhập khẩu hoàn toàn những mặt hàng tiêu dùng thiết yếu này mà lạm phát chỉ dừng ở mức 3%. NhÆ° vậy, Ä‘óng góp của việc tăng giá xăng dầu vào lạm phát là không Ä‘áng kể mà chủ yếu do đầu tÆ° công, tiền bÆ¡m vào nhiều nhÆ°ng hiệu quả kém. Bên cạnh Ä‘ó, chúng ta cần sá»± công khai minh bạch của tất cả các doanh nghiệp Ä‘á»™c quyền”, ông Doanh nói.

Trong khi Ä‘ó, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính VÅ© Thị Mai cho biết, việc Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu vừa qua Ä‘ã có tính đến mục tiêu kiềm chế lạm phát chung của cả nÆ°á»›c.

Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã hết sức chia sẻ vá»›i người dân khi Ä‘Æ°a thuế nhập khẩu xăng dầu về mức 0%, do Ä‘ã sá»­ dụng hết quỹ bình ổn nên phải Ä‘iều chỉnh giá tăng cho phù hợp. TrÆ°á»›c khi Ä‘Æ°a ra quyết định Ä‘iều chỉnh giá, liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng cÅ©ng Ä‘ã cân nhắc kỹ vá»›i mục tiêu là kiềm chế lạm phát trong năm 2012 sẽ ở mức nhÆ° Ä‘ã đề ra”, bà Mai nói.

Theo tính toán của Thứ trưởng Bá»™ Tài chính, việc giá xăng, dầu Ä‘iều chỉnh tăng từ 600 đồng - 2.100 đồng/lít (kg) vào chiều 7/3, tác Ä‘á»™ng đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) cả năm tăng thêm 0,85%. Trong Ä‘ó, tác Ä‘á»™ng đến vòng 1 (trá»±c tiếp) là 0,24%; vòng 2 (gián tiếp đến các ngành sá»­ dụng xăng dầu) là 0,61%.