Sau khi đại diện Bá»™ Tài chính lý giải việc tăng giá xăng dầu và không giảm thuế nhập khẩu, trao đổi vá»›i Pháp Luật TP.HCM vào chiều 29-8, chuyên gia kinh tế - TS Ngô Trí Long (ảnh) cho rằng: Bá»™ Tài chính Ä‘ang Ä‘iều hành giá má»™t cách cứng nhắc.

TrÆ°á»›c Ä‘ó, ngày 28-8, Bá»™ Tài chính Ä‘ã có cuá»™c họp báo về Ä‘iều hành giá xăng dầu. Ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, Cục trưởng Cục Quản lý Giá, cho biết do giá xăng dầu nhập khẩu tăng cao, tính ra má»—i lít xăng ở mức 24.482 đồng/lít, cao hÆ¡n 1.482 đồng/lít so vá»›i giá hiện hành. Bá»™ Tài chính chọn phÆ°Æ¡ng án tăng mức trích quỹ bình ổn giá xăng lên 500 đồng/lít là Ä‘ã chia sẻ vá»›i DN và người tiêu dùng, mức tăng 650 đồng/lít xăng chỉ bằng 50% so vá»›i giá chênh lệch cÆ¡ sở.

Ông Thỏa cÅ©ng cho rằng hiện thuế nhập khẩu xăng dầu của VN Ä‘ang thấp hÆ¡n nhiều nÆ°á»›c, thậm chí vá»›i mức áp thuế hiện hành vẫn thấp hÆ¡n thang quy định - xăng chỉ 12% và các mặt hàng dầu 10% trong khi thang này áp tối Ä‘a thuế đối vá»›i xăng là 20%, dầu diesel 12% và mazút 15%.

Giá xăng dầu liên tiếp tăng trong hÆ¡n má»™t tháng qua nhÆ°ng nhà nÆ°á»›c vẫn giữ thuế. Ảnh: HTD

Đừng cứng nhắc theo thang mức thuế

. ThÆ°a ông, ông Ä‘ánh giá nhÆ° thế nào về những lý giải của Bá»™ Tài chính trong đợt tăng giá xăng dầu ngày 28-8, đặc biệt suốt má»™t tháng nay giá xăng liên tục tăng?

 

+ TS Ngô Trí Long: Trong bối cảnh há»™i nhập kinh tế quốc tế, ba công cụ để Ä‘iều hành giá thiết thá»±c nhất đối vá»›i những mặt hàng nhập khẩu lá»›n, nhất là xăng dầu là thuế, phí và giá.

Trong Ä‘iều hành các mặt hàng thiết yếu nói chung và xăng dầu nói riêng, cÆ¡ quan chức năng phải linh hoạt, nhạy bén, linh Ä‘á»™ng khi sá»­ dụng ba công cụ trên. Theo Ä‘ó, nhà Ä‘iều hành cần thay đổi thuế và phí tùy tình hình giá cả. Cụ thể, hiện giá Ä‘ang ở mức cao, Nhà nÆ°á»›c nên giảm thuế để Ä‘Æ°a giá xuống mức tÆ°Æ¡ng đối hợp lý, ổn định, phù hợp vá»›i Ä‘iều kiện thu nhập của người dân. Điều này rất tạo Ä‘iều kiện hợp lý cho chi phí đầu vào của các DN, tạo ra cạnh tranh trong sản xuất kinh doanh.

Hiện nền kinh tế Ä‘ang tăng trưởng thấp, hàng tồn kho lá»›n, chi phí đầu vào cao, dù lãi suất có giảm nhÆ°ng so vá»›i các nÆ°á»›c khu vá»±c thì vẫn cao. Trong khi Ä‘ó, thu nhập của người lao Ä‘á»™ng không khả quan. Để tháo gỡ những khó khăn, phÆ°Æ¡ng án thuế vá»›i mặt hàng xăng dầu cần được tính đến.

. NhÆ°ng Bá»™ Tài chính giải thích rằng mức thuế của VN Ä‘ang thấp hÆ¡n thang quy định?

+ Tôi không đồng tình vá»›i cách lý giải của lãnh đạo Cục Quản lý Giá. Cách lý giải Ä‘ó chÆ°a có khả năng thuyết phục mọi đối tượng DN và người tiêu dùng. Điều hành má»™t nền kinh tế, nhất là theo thị trường thì phải rất linh hoạt, theo từng thời Ä‘iểm nhất định chứ không nên cứng nhắc, máy móc.

Nhà nÆ°á»›c là người “cầm cân nảy má»±c”, do Ä‘ó phải chia sẻ lợi ích giữa Nhà nÆ°á»›c, DN và người tiêu dùng. Theo Ä‘ó, DN chia sẻ về lợi nhuận, người tiêu dùng chấp nhận chi thêm má»™t phần do giá thế giá»›i tăng nhÆ°ng Nhà nÆ°á»›c phải chia sẻ phần thuế gồm thuế nhập khẩu, thuế VAT và thuế tiêu thụ đặc biệt. Trong Ä‘ó, VAT và tiêu thụ đặc biệt do Quốc há»™i quyết định và ấn định sẵn, muốn thay đổi phải thông qua Quốc há»™i, còn thuế nhập khẩu thì Bá»™ Tài chính có thể Ä‘iều chỉnh hài hòa.

Thu thuế cÅ©ng phải biết nuôi nguồn

. Má»™t số DN đầu mối cho biết nếu Bá»™ Tài chính chỉ cần giảm 2%-3% thuế nhập khẩu thì khả năng giá xăng dầu không tăng cao liên tiếp nhÆ° thời gian qua?

+ Giá xăng dầu liên tiếp tăng trong hÆ¡n má»™t tháng qua nhÆ°ng Nhà nÆ°á»›c vẫn giữ thuế, vẫn dành quyền lợi và đẩy gánh nặng cho người tiêu dùng và DN tiêu thụ xăng dầu. Mặt khác, quỹ bình ổn giá cần được tính toán hợp lý; Nhà nÆ°á»›c chỉ thu quỹ này trong bối cảnh giá thế giá»›i trung bình hoặc thấp, còn giá cao mà cá»™ng thêm quỹ bình ổn vào nữa thì càng làm giá tăng lên.

. Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho rằng mức tăng giá vừa tăng chỉ bằng 50% giá thị trường?

+ Bá»™ Tài chính quy định DN tăng giá không quá 7%, DN thá»±c hiện Ä‘úng trong biên Ä‘á»™ cho phép nhÆ°ng họ lại thá»±c hiện chia nhỏ các lần tăng giá. Có thật là cÆ¡ quan quản lý và DN Ä‘ã chia sẻ lợi ích vá»›i người tiêu dùng? Thá»±c tế phản ánh Ä‘úng hay không thì cần có sá»± vào cuá»™c của kiểm toán tài chính, ngoài ra phải thá»±c hiện kiểm toán hoạt Ä‘á»™ng từng thời kỳ về cách tính giá.

. DÆ° luận cho rằng hiện người dân và DN Ä‘ang phải gánh chịu nhiều mức thuế đối vá»›i xăng dầu. Đặc biệt nên có sá»± Ä‘iều chỉnh thuế tiêu thụ đặc biệt (10%) vá»›i xăng…

+ Thuế tiêu thụ đặc biệt dành cho các mặt hàng xa xỉ không khuyến khích và hạn chế sá»­ dụng nhÆ° ô tô, Ä‘iện thoại di Ä‘á»™ng, thuốc lá, bia rượu... Thuế là nguồn thu rất lá»›n của Nhà nÆ°á»›c, trong Ä‘ó hằng năm nguồn thuế từ xăng dầu cÅ©ng lá»›n.

Trong Ä‘iều hành giá xăng dầu, Bá»™ Tài chính cần dá»±a trên nguyên tắc nuôi dưỡng và tạo nguồn thu. Bá»™ Tài chính chÆ°a hạ thuế nhập khẩu cÅ©ng là chÆ°a chú ý đến nuôi dưỡng nguồn thu, mà lại làm cho hoạt Ä‘á»™ng sản xuất, kinh doanh khó khăn hÆ¡n, thất thu nhiều hÆ¡n.

Theo tôi được biết, trong các lần tăng giá xăng dầu gần Ä‘ây, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã từng đề xuất giảm thuế 2% nhÆ°ng phÆ°Æ¡ng án này không được Bá»™ Tài chính đồng ý.

. Xin cảm Æ¡n ông.

Nguồn tin: phapluattp