Hầu hết doanh nghiệp đầu mối xăng dầu đều cho biết Ä‘ang có lãi khoảng vài trăm đồng má»—i lít xăng. Bản thân Cục trưởng Cục Quản lý giá cÅ©ng thừa nhận thời Ä‘iểm tăng giá xăng dầu (ngày 20/4), các doanh nghiệp Ä‘ã không còn bị lá»—.

Khi Việt Nam tăng giá xăng dầu bán lẻ cÅ©ng là lúc giá xăng dầu thế giá»›i bắt đầu Ä‘à giảm liên tục. Nhiều nÆ°á»›c trên thế giá»›i cÅ©ng nhanh chóng Ä‘iều chỉnh giảm giá bán lẻ mặt hàng này. Đây không phải lần đầu tiên giá xăng dầu trong nÆ°á»›c lạc Ä‘iệu so vá»›i thị trường thế giá»›i và các quốc gia trong khu vá»±c.

Lãi gần 500 đồng/lít xăng

Ngày 20/4, giá bán lẻ xăng A92 tại Việt Nam tăng 900 đồng/lít, lên mức cao nhất 23.800 đồng má»™t lít. Các loại nhiên liệu khác cÅ©ng leo thang lên mức ká»· lục từ trÆ°á»›c tá»›i nay, vá»›i mức tăng 400 - 600 đồng. Quyết định này được Liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°a ra sau hàng loạt Ä‘Æ¡n đề nghị xem xét giá của các doanh nghiệp và thị trường xăng dầu thế giá»›i diá»…n biến phức tạp, giá nhập thành phẩm tăng cao.

Tuy nhiên, cÅ©ng tại thời Ä‘iểm Ä‘ó, giá dầu thô giao theo các hợp đồng tÆ°Æ¡ng lai vừa trải qua má»™t thời gian ổn định và giảm nhẹ, do căng thẳng giữa Iran và phÆ°Æ¡ng Tây phần nào dịu bá»›t. Tại thời Ä‘iểm Việt Nam tăng giá xăng, dầu thô Ä‘ã giảm giá xuống dÆ°á»›i 103 USD má»™t thùng sau khi lên tá»›i gần 130 USD má»™t thùng vào đầu tháng 3.

Tại thời Ä‘iểm tăng giá xăng hôm 20/4, các doanh nghiệp đầu mối Ä‘ã hòa vốn.

Tại thị trường nhập khẩu chính của Việt Nam là Singapore, giá xăng dầu thành phẩm tháng 4 cÅ©ng giảm 2 – 3% so vá»›i tháng 3. Vậy tại sao trong lúc giá xăng tại các thị trường đều giảm thì tại Việt Nam lại tăng? Hiện các doanh nghiệp xăng dầu Ä‘ã có lãi chÆ°a, và giá xăng dầu thế giá»›i cần giảm hoặc đứng giá bao nhiêu phiên nữa thì giá bán lẻ trong nÆ°á»›c má»›i được giảm?

Theo má»™t lãnh đạo của Công ty dầu khí TP HCM (Saigon Petro), nếu tính theo giá xăng dầu nhập khẩu má»›i thì so vá»›i giá bán lẻ hiện tại ở Việt Nam, các doanh nghiệp đầu mối Ä‘ang lãi hÆ¡n 300 - 500 đồng má»—i lít xăng. Còn nếu tính trung bình ná»­a tháng qua, các doanh nghiệp má»›i chỉ hòa vốn.

Hầu hết các doanh nghiệp đầu mối vài ngày nhập xăng dầu thành phẩm về 1 lần. Tại Saigon Petro, cứ 2 đến 3 ngày, doanh nghiệp lại nhập khẩu hàng má»›i. Tuy nhiên, các doanh nghiệp đầu mối buá»™c phải tuần thủ quy định luôn duy trì lượng hàng tồn kho nhất định. Lượng hàng tồn kho đối vá»›i sản phẩm xăng A92 và A95 của Saigon Petro thông thường là 40.000 m3 tấn. Vì thế, không thể lấy giá của lô hàng nhập khẩu má»›i nhất để tính giá bán lẻ cÆ¡ sở.

Đại diện Tập Ä‘oàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), Phó tổng giám đốc Nguyá»…n Văn Năm, cho hay, sau khi Ä‘iều chỉnh giá vào ngày 20/4, so sánh giữa giá cÆ¡ sở và giá bán lẻ thì kinh doanh xăng dầu Ä‘ã có lãi. Mức Ä‘á»™ lãi tùy thuá»™c vào từng mặt hàng. Đối vá»›i xăng, mức lãi khoảng vài trăm đồng má»—i lít. NhÆ°ng Ä‘ây là cách tính nếu lấy chi phí định mức cÅ© là 600 đồng má»—i lít, còn tính thá»±c tế thì mức lãi mặt hàng xăng không Ä‘áng kể, bởi chi phí kinh doanh thá»±c tế lên tá»›i gần 900 đồng/lít.

Má»™t số Ä‘Æ¡n vị kinh doanh xăng dầu khác cÅ©ng thừa nhận bắt đầu có lãi, nhÆ°ng luôn biện há»™ bằng lý do gánh nặng từ khoản lá»— trÆ°á»›c Ä‘ó vẫn còn rất lá»›n.

Đai diện Cục Quản lý giá, Bá»™ Tài chính, Cục trưởng Nguyá»…n Tiến Thỏa cÅ©ng thừa nhận tại thời Ä‘iểm Ä‘iều chỉnh tăng giá xăng dầu hôm 20/4, các doanh nghiệp đầu mối không còn bị lá»—. TrÆ°á»›c thời Ä‘iểm Bá»™ Tài chính cho phép tăng giá xăng dầu 1 tuần thì giá các hợp đồng dầu thô giao tÆ°Æ¡ng lai trên thế giá»›i đều giảm. Do vậy, tại thời Ä‘iểm Ä‘iều chỉnh giá doanh nghiệp có thể hòa vốn. Tuy nhiên, doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu ký giao dịch theo hợp đồng giao ngay. Bên cạnh Ä‘ó, doanh nghiệp Việt cÅ©ng chủ yếu chốt vá»›i đối tác về lượng, còn về giá thì ít “dám” mà chờ đến lúc giao dịch má»›i tính toán vá»›i nhau. HÆ¡n nữa, việc Ä‘iều chỉnh giá hiện nay Ä‘ang được thá»±c hiện theo Nghị định 84, tức là tính bình quân 30 ngày, do Ä‘ó không căn cứ giá tính trong riêng 1 tuần hay 10 ngày. Vì vậy, giá xăng dầu vẫn phải Ä‘iều chỉnh tăng.

Xăng dầu lạc nhịp 1 chiều

Theo vị lãnh đạo của Saigon Petro, Nhà nÆ°á»›c không nên Ä‘iều hành giá xăng theo kiểu lấy lãi bù lá»—, mà cần để cho giá xăng chạy theo cÆ¡ chế thị trường. Khi giá thế giá»›i tăng thì để cho giá bán lẻ trong nÆ°á»›c tăng luôn và ngược lại, khi giá quốc tế giảm nên Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu giảm tÆ°Æ¡ng ứng. Còn việc kiềm chế giá thì nên dùng các phÆ°Æ¡ng án khác nhÆ° thuế, phí, quỹ bình ổn… Vị này Ä‘Æ°a ví dụ, tại thị trường Singapore, chỉ cần giá thế giá»›i lên xuống 4 cent, giá bán lẻ Ä‘ã được Ä‘iều chỉnh theo ngay.

Thá»±c tế, văn bản đề nghị xem xét giá bán lẻ Ä‘ã được Saigon Petro và má»™t số Ä‘Æ¡n vị khác gá»­i tá»›i Bá»™ Tài chính từ đầu tháng 4, khi giá thế giá»›i tăng liên tục. Tuy nhiên, đến ngày 20/4, quyết định Ä‘iều chỉnh tăng giá xăng dầu trong nÆ°á»›c má»›i chính thức được Ä‘Æ°a ra. Khi Ä‘ó, giá xăng dầu trên thị trường thế giá»›i Ä‘ã bắt đầu giảm. “Việc Ä‘iều chỉnh giá do vậy chậm hÆ¡n thế giá»›i nên khiến dÆ° luận hiểu không chính xác, nhiều ý kiến không đồng tình”, vị này nói.

Nhiều người thắc mắc, giá xăng dầu được Ä‘iều hành theo cÆ¡ chế thị trường thiÌ€ sao không maÌ£nh daÌ£n để cho các doanh nghiệp tá»± làm, tá»± quyết định giá, tá»± cạnh tranh và tÆ°Ì£ chiÌ£u? Má»™t số doanh nghiệp đầu mối cÅ©ng mong muốn được Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ trong nÆ°á»›c theo biến Ä‘á»™ng hiện tại của giá thế giá»›i.

Hiện cách tính giá xăng dầu và lá»— lãi bao nhiêu cÅ©ng không được các doanh nghiệp công khai. TrÆ°á»›c Ä‘ây, trên website của Petrolimex có Ä‘Æ°a ra bảng tính cụ thể, nhÆ°ng bây giờ họ cÅ©ng không công khai thông tin này. Thậm chí, trong những bản tin thị trường định kỳ của Petrolimex, khi nêu giá xăng các nÆ°á»›c trong khu vá»±c cho người tiêu dùng tiện so sánh, doanh nghiệp này cÅ©ng chỉ Ä‘Æ°a ra bảng giá tại những nÆ°á»›c có giá xăng bán lẻ cao hÆ¡n. Còn tại các nÆ°á»›c giá thấp hÆ¡n, doanh nghiệp không nêu ra. NhÆ° xăng A95 ở Malaysia hiện chỉ ở mức 1,9 Ringgit, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 12.890 đồng/lít.

Thá»±c tế, nhiều nÆ°á»›c trên thế giá»›i và trong khu vá»±c Ä‘ã giảm giá xăng ngay khi giá dầu thô thế giá»›i giảm. Có quốc gia trong vòng hÆ¡n 1 tuần qua Ä‘ã Ä‘iều chỉnh giảm giá xăng dầu tá»›i 2 lần nhÆ° Philippines. Đợt giảm giá thứ nhất là hôm 15/4, trÆ°á»›c khi Việt Nam tăng giá xăng tá»›i 5 ngày.

Người tiêu dùng trong nÆ°á»›c khi biết những thông tin này thì không khỏi chạnh lòng và mất niềm tin. Vì sao giá thế giá»›i giảm, các nÆ°á»›c giảm giá bán lẻ ngay, còn Việt Nam thì không? Vì sao các nÆ°á»›c làm được, Việt Nam lại không làm được? Có phải chỉ do thời gian theo dõi và đối soát giá kéo dài (theo Nghị định 84), do sá»± chậm chân của doanh nghiệp trên sân chÆ¡i hàng hóa quốc tế hay còn nguyên nhân nào khác? Giá xăng dầu tại Việt Nam luôn lạc nhịp so vá»›i giá thế giá»›i, nhÆ°ng thật buồn thay sá»± lạc nhịp này chỉ là 1 chiều, khi giá thế giá»›i và các nÆ°á»›c giảm, Việt Nam lại bất ngờ tăng, trong khi Ä‘ó hầu nhÆ° chÆ°a có lúc nào giá thế giá»›i và các nÆ°á»›c tăng mà Việt Nam lại Ä‘iều chỉnh giảm.

Nguồn tin: (ĐVO)