Cho dù cÆ¡ quan quản lý Nhà nước chưa “gáºt” trước đăng ký Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ xăng dầu cá»§a các doanh nghiệp đầu mối song xem ra khó có thể trì hoãn thêm. Lý do mà các doanh nghiệp đầu mối đưa ra để Ä‘òi tăng giá xăng dầu vẫn là há» Ä‘ang lá»— nặng vì giá xăng dầu nháºp khẩu liên tục tăng cao trong nhiá»u ngày qua.
Trong khi Ä‘ó, má»—i lần “báºt Ä‘èn xanh” cho doanh nghiệp tăng giá bán lẻ xăng dầu, cÆ¡ quan quản lý Ä‘á»u giải thích rằng xăng dầu cÅ©ng như các mặt hàng khác, cần phải tuân theo cÆ¡ chế thị trưá»ng, mua thấp bán thấp, mua cao bán cao...
Thoạt nhìn có thể thấy khó mà bác bá» lý lẽ cá»§a doanh nghiệp cÅ©ng như cá»§a cÆ¡ quan quản lý. Thế nhưng, xét kỹ cÅ©ng vẫn thấy rõ sá»± khó hiểu cá»§a giá bán lẻ xăng dầu ở nước ta hiện nay.
Thứ nhất, doanh nghiệp nói há» kinh doanh theo cÆ¡ chế thị trưá»ng, tức là nháºp cao thì bán cao và ngược lại. Song có Ä‘iá»u cho đến lúc này, giá»›i chuyên gia và dư luáºn vẫn thấy giá xăng dầu còn mù má», chưa minh bạch. Ngay cÆ¡ quan quản lý Nhà nước cÅ©ng khó biết chính xác giá nháºp khẩu cÅ©ng như các yếu tố cấu thành giá thành xăng dầu bán lẻ trong nước. Chưa rõ ràng như váºy thì liệu mức lá»— mà doanh nghiệp đưa ra để từ Ä‘ó định giá bán có chính xác hay không?
Äó là chưa kể doanh nghiệp nói giá xăng dầu phải theo cÆ¡ chế thị trưá»ng nhưng trong nước Ä‘ã thá»±c sá»± có má»™t thị trưá»ng bình đẳng, minh bạch hay chưa khi mà vẫn còn má»™t doanh nghiệp chiếm tá»›i hÆ¡n 60% thị phần xăng dầu trong nước như Petrolimex?
Thứ hai, có lẽ ít quốc gia có tài nguyên dầu má» và xuất khẩu dầu thô vá»›i mức không há» nhá» so vá»›i nhu cầu tiêu thụ trong nước lại có giá bán lẻ xăng dầu cao như nước ta. Tại các quốc gia mà dầu má» chiếm tỉ trá»ng lá»›n trong kim ngạch xuất khẩu cÅ©ng như GDP thì giá bán lẻ xăng dầu hầu như chỉ mang tính tượng trưng. Tháºm chí, ở Venezuela, giá xăng chỉ có 0,18 USD/gallon, tức khoảng hÆ¡n 1.000 đồng/lít.
Má»™t trưá»ng hợp khác là Indonesia, giá xăng trong nước này cÅ©ng chỉ 4.500 rupiah/lít (0,49 USD/lít). Cuối tháng 3 vừa qua, khi ngưá»i dân nước này phản đối dá»± luáºt cá»§a chính phá»§ đỠnghị tăng giá xăng thêm 33%, lên 6.000 rupiah/lít (0,65 USD/lít), Quốc há»™i Indonesia Ä‘ã bác dá»± luáºt này. Indonesia là má»™t quốc gia xuất khẩu dầu má» trong khi Ä‘ây là má»™t nguồn tài nguyên cá»§a quốc gia, cÅ©ng là cá»§a toàn dân nên ngưá»i dân phải được hưởng lợi.
Việt Nam có nguồn tài nguyên dầu má» nhưng chưa được hưởng mấy thông qua “bù giá” như nhiá»u quốc gia xuất khẩu dầu má» vẫn làm, lại còn bị Ä‘òi thá»±c thi theo cÆ¡ chế thị trưá»ng trong khi chưa thá»±c sá»± có cÆ¡ chế này nên ngưá»i dân má»›i không chỉ khó hiểu mà còn “méo mặt” má»—i khi giá xăng dầu thế giá»›i tăng cao.
Nguồn tin:NLD