70 – 80% các đại lý có vi phạm

Đây là tiết lá»™ của lãnh đạo má»™t DN đầu mối xăng dầu khu vá»±c vá»›i chúng tôi. Vị này khẳng định, kể cả khi kinh doanh có lãi hay lá»—, các đại lý đều có hiện tượng “nhập nhèm” lấy hàng từ nhiều nguồn, ở Ä‘âu trích hoa hồng cao thì lấy, trong khi theo quy định của Nhà nÆ°á»›c là chỉ được nhập từ má»™t đầu mối.

Tiêu biểu là trường hợp cây xăng Yên SÆ¡n (Quốc Oai, Hà Ná»™i) ngÆ°ng bán hàng ngày 13/8 vừa qua. Cây xăng này ký hợp đồng đầu mối vá»›i Công ty Xăng dầu Hà SÆ¡n Bình, sản lượng dá»± tính là 150m3 xăng dầu/tháng, được tính toán dá»±a theo nhu cầu tiêu thụ thường xuyên của khu vá»±c cây xăng này bán hàng.

Tuy nhiên, theo ông Đàm Quang DÅ©ng – Phó Giám đốc Công ty Xăng dầu Hà SÆ¡n Bình, kể từ tháng 1 đến nay, họ chỉ nhập khoảng hÆ¡n 20% sản lượng má»™t chút, thậm chí từ đầu tháng 7 đến giữa tháng 8, họ không nhập má»™t giọt xăng dầu nào từ đầu mối, nhÆ°ng vẫn tiếp tục mở cá»­a bán hàng. “NhÆ° vậy phải có nguồn hàng nào Ä‘ó đổ vào bồn của họ, có thể là từ đầu mối khác, có thể là nguồn hàng trôi nổi, chúng tôi không khẳng định” – ông DÅ©ng cho biết. Từ Ä‘ây má»›i có câu chuyện nhân dân bức xúc vì cây xăng Ä‘óng cá»­a, tiếp Ä‘ó là vụ lùm xùm đổ lá»—i cho nhau về việc ai găm hàng.

Quản lý chÆ°a chặt Ä‘ang tạo ra cÆ¡ chế cho doanh nghiệp chạy Ä‘ua lợi nhuận.

Lý do vì sao cây xăng này vi phạm có má»™t câu trả lời rất Ä‘Æ¡n giản: lợi nhuận. Theo ông Đàm Quang DÅ©ng, thẳng thắn mà nói, vào thời Ä‘iểm này phải chiết khấu 450 đồng/lít trở lên, cây xăng má»›i bắt đầu có lãi. Tuy nhiên, vào thời Ä‘iểm 13-8, thù lao xăng của Hà SÆ¡n Bình cho đại lý má»›i được 200 đồng/lít, dầu diesel được 300 đồng/lít; thậm chí vào ngày 7 – 8, thù lao xăng chỉ có 140 đồng, dầu chỉ có 220 đồng – dù công ty này cho biết họ Ä‘ã “chia sẻ hết mức”.

Vá»›i thù lao này, càng bán nhiều cây xăng càng lá»—. Vào ngày 2/7, mức thù lao của Hà SÆ¡n Bình được 480 đồng/lít xăng, 520 đồng/lít dầu. Tuy nhiên, lúc Ä‘ó có những đầu mối có thù lao lên đến hÆ¡n 1.000 đồng/lít. Đó chính là nguyên nhân khiến các đại lý sẽ lách quy định, sẵn sàng bỏ đầu mối mình Ä‘ã ký hợp đồng để nhập hàng của đầu mối khác.

Hệ lụy của quản lý lỏng lẻo

Việc cây xăng lén lút nhập nhiều nguồn, khiến xăng trong bồn lẫn lá»™n về chất lượng, nếu xảy ra sá»± cố không biết truy nguồn gốc do Ä‘âu và ai chịu trách nhiệm. Thêm nữa, Ä‘iều này tạo cÆ¡ chế cho đầu mối kinh doanh không lành mạnh, giẫm chân lên nhau khi lãi khiến cung thừa mứa, nhÆ°ng khi lá»— thì lại thiếu hàng.

Vào những lúc xăng dầu có lãi, họ tranh thủ nhập càng nhiều hàng càng tốt và dÆ°á»›i sức ép của việc giải phóng hàng tồn kho, họ buá»™c phải “cạnh tranh” bằng cách nâng chiết khấu cho đại lý, thu hút càng nhiều người mua hàng càng tốt, bất kể đại lý Ä‘ó thuá»™c hệ thống của ai.

Các đại lý cÅ©ng sẵn sàng “tiếp tay” để thu lợi nhuận. Đến lúc lá»—, nhiều đầu mối lại tìm cách “chuồn”, nhập ít Ä‘i, nguồn cung này không còn, các đại lý quay về vá»›i đầu mối cÅ© của mình thì bị từ chối vì vi phạm hợp đồng. Hậu quả tiếp theo là không có hàng, là ngÆ°ng bán, là nhân dân bức xúc, nhÆ°ng không xá»­ lý được ai vì đầu mối cÅ©ng có lý do, cây xăng hết hàng thật và nguồn trôi nổi thì chẳng ai chứng minh được. Không chỉ thế, nó còn gây thất thu thuế cho nhà nÆ°á»›c khi nguồn nhập hàng trôi nổi không thể hiện trên hóa Ä‘Æ¡n.

Chính vì sá»± lỏng lẻo này tạo ra kẽ hở cho việc cạnh tranh không lành mạnh, khiến chính các đầu mối cÅ©ng không được yên tâm về hệ thống đại lý của mình. Các đầu mối cÅ©ng bị cuốn theo cuá»™c Ä‘ua giành thị phần, tăng giảm  hoa hồng Ä‘ó, do vậy đều bức xúc và đều nhiều lần kiến nghị Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng phải quản lý chặt.

Ngược lại, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng lại đẩy việc này cho DN, vì theo quy định, đầu mối phải chịu trách nhiệm về hàng hóa của mình cho đến tận tay người tiêu dùng. Nếu các cÆ¡ quan chức năng đặc biệt là cÆ¡ quan thanh tra không “xắn tay” vào cuá»™c xá»­ lý vi phạm, kiến nghị cÆ¡ chế quản lý má»›i chặt chẽ thì không biết bao giờ thị trường xăng dầu má»›i lành mạnh? Đến bao giờ người tiêu dùng hết bị thiệt.

Nguồn tin:CAND