Vụ bắt giữ 2.000 tấn xăng dầu mượn hình thức tạm nhập – tái xuất để buôn lậu hồi cuối tháng 7 vừa qua cho thấy, nhiều tổ chức, cá nhân Ä‘ang lợi dụng hình thức này để tiến hành buôn lậu, lÅ©ng Ä‘oạn thị trường. Nguy hiểm hÆ¡n, nhÆ° thừa nhận của lãnh đạo Tổng cục Hải quan, lá»— hổng rất lá»›n của hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh hàng hóa tạm nhập – tái xuất chính là việc nhiều loại hàng hóa mà Việt Nam vốn cấm nhập khẩu cÅ©ng thông qua hình thức này để vào Việt Nam.

Hàng cấm, hàng Ä‘á»™c hại ồ ạt vào ná»™i địa

Theo Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan), từ năm 2010 đến nay, hoạt Ä‘á»™ng tạm nhập – tái xuất qua cảng Hải Phòng Ä‘i nÆ°á»›c ngoài diá»…n ra phức tạp. Mặt hàng chủ yếu là hàng Ä‘ông lạnh (thịt bò, chân gà, móng heo...), hàng thiết bị văn phòng cÅ©, nhá»±a phế liệu.

Trong đợt kiểm tra khám xét theo thủ tục hành chính của Đội Kiểm soát chống buôn lậu khu vá»±c miền Bắc và Đội Kiểm soát Hải quan Hải Phòng vừa qua đối vá»›i 277 container quá thời hạn làm thủ tục hải quan Ä‘ã phát hiện 139 container hàng khô là nhá»±a phế liệu, cao su, ắc quy chì Ä‘ã qua sá»­ dụng; 31container hàng Ä‘ông lạnh có lẫn ná»™i tạng nhÆ° lòng bò, gà, dạ dày.

Riêng tại Cục Hải quan Hải Phòng, năm 2011, cÆ¡ quan chức năng Ä‘ã phát hiện 6 vụ nghiêm trọng liên quan đến hàng kinh doanh tạm nhập – tái xuất vá»›i ná»™i dung chủ yếu là khai sai tên hàng để vận chuyển hàng cấm nhÆ°: chất thải có nguy hại đến môi trường, ắc quy chì Ä‘ã qua sá»­ dụng; phủ tạng gia súc, gia cầm...

Nhìn trên bình diện tổng thể, theo ông Nguyá»…n Văn Cẩn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, thá»±c hiện kế hoạch của ngành, từ tháng 6-2012 đến nay, cÆ¡ quan này Ä‘ã tiến hành kiểm tra đồng loạt hàng hóa tạm nhập – tái xuất ở khu vá»±c cảng Hải Phòng cùng các cá»­a khẩu biên giá»›i phía Bắc. Trong Ä‘ó Ä‘ã rà soát, Ä‘Æ°a vào giám sát tổng thể hàng quá hạn chÆ°a làm thủ tục.

Kết quả, trong số 7.066 container vá»›i Ä‘a phần là hàng tạm nhập – tái xuất ở cảng Hải Phòng, cÆ¡ quan hải quan khám xét khoảng 3.000 container, Ä‘ã phát hiện 195 container là hàng vi phạm nhÆ°: ná»™i tạng Ä‘ông lạnh, hàng ắc quy chì, rác thải công nghiệp. Trong đợt kiểm tra này, cÆ¡ quan hải quan Ä‘ã phát hiện trên 600 container hàng tạm nhập – tái xuất Ä‘ang có dấu hiệu lẩn tránh Ä‘i không Ä‘úng tuyến đường. Trong Ä‘ó, Ä‘áng chú ý là việc container chứa 254 tấn đường tinh Ä‘ã bị phá kẹp chì niêm phong hàng hóa. Hiện Cục Điều tra chống buôn lậu Ä‘ang truy tìm và vận Ä‘á»™ng doanh nghiệp tá»± ra khai báo...

Những bất cập của các quy định hiện hành về hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh hàng hóa tạm nhập – tái xuất, theo ông Cẩn, chính là nghịch lý nhiều mặt hàng Việt Nam cấm nhập nhÆ°ng lại được phép kinh doanh theo hình thức tạm nhập – tái xuất và lÆ°u lại tại Việt Nam đến 195 ngày. Điều này Ä‘ã dẫn đến các hành vi vi phạm nhÆ° buôn lậu, trốn thuế cÅ©ng nhÆ° khiến các nguyên liệu, sản phẩm Ä‘á»™c hại thẩm thấu vào thị trường ná»™i địa gây nguy hại cho môi trường.

Khó kiểm soát buôn lậu xăng dầu

CÅ©ng theo Tổng cục Hải quan, má»™t trong những mặt hàng khó kiểm soát nhất hiện nay là hình thức kinh doanh tạm nhập – tái xuất xăng dầu. Khác vá»›i các mặt hàng nhÆ° ô tô, xe máy... là tạm nhập lô nào thì tái xuất lô Ä‘ó, mặt hàng xăng dầu có đặc thù là có các chủng loại khác nhau nhÆ° xăng RON 92, 95, dầu DO... và đổ chung vào bồn chứa, không tách riêng nên gây nhiều khó khăn cho hải quan và lá»±c lượng chức năng. Chính vì vậy, để có thể bắt giữ xăng dầu tái xuất hay tiêu thụ ná»™i địa vá»›i đầy đủ chứng cứ là khó khăn.

Theo ông Cẩn, vụ việc bắt giữ Ä‘iển hình 2.000 tấn xăng dầu lậu hồi cuối tháng 7 Ä‘ã phản ánh Ä‘iều Ä‘ó: tàu Giang Châu 1 khi bị bắt giữ có hai quốc tịch Trung Quốc và Campuchia và trên tàu có đầy đủ hóa Ä‘Æ¡n, chứng từ hợp pháp để sẵn sàng hợp thức hóa. Do vậy, nếu không bắt quả tang hành vi vi phạm thì không thể đấu tranh được. TrÆ°á»›c sá»± phức tạp của việc quản lý mặt hàng này, ông Cẩn cho biết, Bá»™ Tài chính, Bá»™ Công an Ä‘ã kiến nghị tạm ngừng tạm nhập – tái xuất xăng dầu qua đường biển.

TrÆ°á»›c những bất cập của cÆ¡ chế quản lý hàng tạm nhập – tái xuất hiện nay, Bá»™ Tài chính Ä‘ã có kiến nghị Chính phủ về các giải pháp tổng thể cho vấn đề này. Cụ thể, cần quy định rõ Ä‘iều kiện doanh nghiệp được kinh doanh hàng tạm nhập – tái xuất theo hÆ°á»›ng chỉ những doanh nghiệp Ä‘áp ứng Ä‘iều kiện về vốn, cÆ¡ sở vật chất, tuân thủ pháp luật má»›i được tham gia; rút ngắn thời gian hàng hóa kinh doanh tạm nhập – tái xuất được phép lÆ°u giữ tại Việt Nam không quá 30 ngày; quy định chặt chẽ Ä‘iều kiện, giá»›i hạn cá»­a khẩu và tuyến đường vận chuyển, kho ngoại quan; ban hành danh mục cấm kinh doanh tạm nhập – tái xuất; tăng mức xá»­ phạt vá»›i vi phạm quy định về tạm nhập – tái xuất...

Nguồn tin: SGGP