Các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu Ä‘ang cùng lặp lại má»™t Ä‘iệp khúc rất cÅ©: lá»i ăn, lá»— la má»—i khi giá xăng dầu thế giá»›i tăng trong khi giá bán lẻ trong nước không được Ä‘iá»u chỉnh tăng theo như mong muốn cá»§a các doanh nghiệp.
Äúng là các doanh nghiệp này chẳng có lý do gì để chần chừ công khai mức lá»—, bởi Ä‘iá»u này ảnh hưởng đến nguồn thu, lợi nhuáºn và lợi ích cá»§a chính há». Bởi nếu không công khai thì các doanh nghiệp khó có thể gây áp lá»±c lên các cÆ¡ quan quản lý và buá»™c các cÆ¡ quan này phải tính toán quyết định tăng giá xăng dầu.
Sau má»™t thá»i gian công khai mức lá»—, các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu sẽ giảm nguồn cung ra thị trưá»ng, các đại lý bán lẻ hoạt động cầm chừng hay Ä‘óng cá»a và treo bảng ghi các lý do khác nhau. Rồi các doanh nghiệp sẽ gá»i kiến nghị tăng giá bán lẻ xăng dầu đến liên bá»™ Công Thương - Tài chính, và thưá»ng sau Ä‘ó giá tăng, có thể bằng hay thấp hÆ¡n mức các doanh nghiệp đỠxuất tùy thuá»™c vào khả năng cá»§a quỹ bình ổn giá và tình hình giá cả trên thị trưá»ng tại thá»i Ä‘iểm các doanh nghiệp gá»i kiến nghị.
Äây là quá trình thưá»ng xảy ra má»—i lần tăng giá bán lẻ xăng dầu. Theo thông tin cá»§a phóng viên Thá»i báo Kinh tế Sài Gòn Online và các báo khác, hiện quá trình này Ä‘ã Ä‘i đến chá»— má»™t số đại lý xăng dầu có dấu hiệu găm hàng, Ä‘óng cá»a chá» giá tăng, mặc dù hiện tượng này chưa phổ biến như má»™t số lần trước khi tăng giá trước Ä‘ây. Äiá»u này dẫn đến những đồn Ä‘oán vá» việc giá xăng dầu tăng chỉ còn là vấn đỠthá»i gian.
Khách quan mà nói các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu kiến nghị được tăng giá khi phải nháºp khẩu sản phẩm vá»›i giá cao là hợp lý để không bị lá»—, duy trì mức lãi hợp lý để váºn hành công ty, trả lương cho nhân viên… Song, việc tăng giá này sẽ được ngưá»i tiêu dùng thông cảm nếu các doanh nghiệp không chỉ công khai mức lá»— mà còn minh bạch các thông tin liên quan đến mức lãi; thá»i Ä‘iểm đặt và nháºn hàng, lượng xăng dầu và thị trưá»ng doanh nghiệp nháºp khẩu để xem liệu doanh nghiệp có thể mua được hàng lúc giá thấp rồi bán lúc giá Ä‘ã tăng.
Ngoài việc nâng cao hiệu quả hoạt động, khả năng quản trị công ty, Ä‘iá»u cÅ©ng không kém phần quan trá»ng là các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu Ä‘ã đầu tư được gì cho khâu dá»± trữ và dá»± báo, phân tích vá» cung cầu trên thị trưá»ng, diá»…n biến giá cả cá»§a mặt hàng này trên thị trưá»ng thế giá»›i để có thể hạn chế rá»§i ro, những biến động bất lợi vá» giá để không tạo thêm áp lá»±c, gánh nặng cho ngưá»i tiêu dùng, cho ná»n kinh tế, và để lá»i thì các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu hưởng, còn lá»— thì ngưá»i tiêu dùng, ná»n kinh tế phải cùng chịu.
Má»™t thị trưá»ng xăng dầu cạnh tranh sẽ buá»™c các công ty đầu mối, các đại lý phải xoay xở, tính toán thá»i Ä‘iểm nháºp hàng, nguồn hàng... má»™t cách hợp lý để cho sản phẩm cá»§a há» có mức giá tốt nhất khi đến tay ngưá»i tiêu dùng nhằm thu hút thêm nhiá»u khách hàng. Äiá»u này vẫn chỉ là mong ước, vì hiện tại Việt Nam có hÆ¡n 10 công ty đầu mối xăng dầu nhưng má»—i lần kiến nghị tăng giá bán lẻ thì hầu hết các công ty cùng đỠxuất mức giá Ä‘iá»u chỉnh tăng giống nhau, và giá bán lẻ áp dụng trên thị trưá»ng hiện nay cÅ©ng như thế.
Tính đến thá»i Ä‘iểm giữa ngày 25-2, cÆ¡ quan quản lý vẫn chưa đưa ra quyết định nào liên quan đến giá bán lẻ xăng dầu. Tuy nhiên, Ä‘ã có những ý kiến, tính toán vá» giá bán lẻ xăng dầu nên tăng ở mức dưới 1.000 đồng/lít và giảm thuế nháºp khẩu để nhà nước, doanh nghiệp và ngưá»i dân cùng chia sẻ khó khăn. Cụ thể, các báo trích dẫn tính toán cá»§a cá»§a Công ty cổ phần chứng khoán Bản Việt (VCSC) cho biết CPI sẽ tăng thêm 0,12-0,16% vào tháng tá»›i nếu giá xăng tăng 1.000-1.300 đồng/lít. Do váºy, các chuyên gia VCSC cho rằng giá xăng chỉ cần cần tăng thêm 300-900 đồng/lít nếu thuế nháºp khẩu xăng dầu giảm 2-4% thì CPI chỉ tăng thêm 0,05-0,1%.
Tính Ä‘úng - sai cá»§a các con số trên chỉ có thể được kiểm chứng nếu xăng tăng giá, thuế nháºp khẩu xăng dầu giảm ở mức trên. Nhưng, thá»±c tế cho thấy các lần tăng giá xăng dầu trước Ä‘ây Ä‘ã gây ra hệ lụy là giá nhiá»u sản phẩm, dịch vụ tăng theo, trong Ä‘ó có cả việc “té nước theo mưa”.
Chỉ số giá tiêu dùng 2 tháng đầu năm Ä‘ã tăng 2,59% so vá»›i tháng 12-2012. Do váºy, việc tăng giá xăng trong thá»i Ä‘iểm hiện tại sẽ ảnh hưởng rất lá»›n đến ná»— lá»±c kiá»m chế lạm phát trong năm 2013 khi Chính phá»§ mong muốn thấp hÆ¡n mức cá»§a năm 2012 (là 6,81% so so vá»›i tháng 12-2011).
Nguồn tin: (TBKTSG Online)