Giá xăng Ä‘ã chính thức tăng thêm 700 đồng/lit từ 1/7 ngay sau khi các doanh nghiệp đầu mối kêu lá»— lên Liên Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng- Tài chính. NhÆ° vậy, chỉ từ đầu tháng 4 tá»›i nay, giá xăng Ä‘ã tăng liên tục 5 lần, tăng thêm 2.700 đồng/lit.

Xăng dầu là mặt hàng có tính nhạy cảm cao. Tất yếu, việc liên tiếp Ä‘iều chỉnh giá mặt hàng thiết yếu này trong má»™t thời gian ngắn sẽ ảnh hưởng trá»±c tiếp tá»›i thị trường, đặc biệt là tiêu dùng. Bài học từ những lần tăng xăng trÆ°á»›c cho thấy, “ăn theo” giá xăng chắc chắn hàng loạt mặt hàng sẽ đồng khởi, tác Ä‘á»™ng tá»›i CPI và ná»—i lo lạm phát quay lại.

Chắc chắn hàng loạt mặt hàng sẽ đồng khởi
“ăn theo” giá xăng, dầu

Giá taxi sẽ tăng

Sau má»™t thời gian nín lặng, các doanh nghiệp taxi Ä‘ã lên tiếng khẳng định “không thể không tăng giá”. Theo ông Đỗ Quốc Bình, Chủ tịch Hiệp há»™i taxi Hà Ná»™i, khi giá xăng tăng tổng cá»™ng thêm 2000, giá cÆ°á»›c taxi sẽ phải tăng thêm khoảng 5%, song quan Ä‘iểm của các doanh nghiệp taxi thời Ä‘iểm ấy là chÆ°a cần thiết tăng giá. Tuy nhiên, khi giá xăng tăng thêm 2.700 đồng/lit (so vá»›i thời Ä‘iểm ngày 2/4/2009) giá cÆ°á»›c taxi sẽ phải tăng thêm 7-10%.

Theo cách tính thông thường, các Ä‘Æ¡n vị taxi tính 10lit/100 km, đồng nghÄ©a vá»›i việc nếu tăng thêm 2.700 đồng/lit doanh nghiệp sẽ phải mất thêm 27.000 đồng/100 km. Mức giá cÆ°á»›c tÆ°Æ¡ng ứng dá»± kiến tăng thêm khoảng 900-1.300 đồng/km.

Đại diện má»™t doanh nghiệp vận tải chia sẻ, dù tăng ít hay nhiều thì giá xăng luôn tác Ä‘á»™ng nhất định đến hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh của doanh nghiệp. Nhìn nhận ở khía cạnh tích cá»±c, việc tăng giá theo kiểu nhỏ giọt 500 – 700 đồng/ lần khiến các doanh nghiệp vận tải nhÆ° xe khách, taxi không thể ồ ạt tăng giá theo.

Vá»›i xe khách đường dài vốn sá»­ dụng chủ yếu Ä‘á»™ng cÆ¡ dầu, đợt tăng giá này cÅ©ng có tác Ä‘á»™ng (giá các mặt hàng dầu tăng thêm 500-650 đồng/kg). Được biết, chủ trÆ°Æ¡ng chung của Hiệp há»™i Vận tải sẽ không tăng giá cÆ°á»›c vận tải đường dài khi giá dầu tăng dÆ°á»›i 10%.

Cho tá»›i thời Ä‘iểm này, vẫn chÆ°a có doanh nghiệp nào báo cáo về việc Ä‘iều chỉnh giá cÆ°á»›c. Song việc tăng giá hoàn toàn có thể diá»…n ra bởi quyền chủ Ä‘á»™ng tăng giá thuá»™c về doanh nghiệp.

Tại thị trường Hà Ná»™i, ghi nhận tại các chợ đầu mối và chợ bán lẻ, giá cả thá»±c phẩm và rau củ không nhiều biến Ä‘á»™ng. Tuy nhiên, ngay chính những người tiêu dùng cÅ©ng Ä‘ã xác định tâm lý chờ đợi giá sẽ leo thang thời gian tá»›i dÆ°á»›i tác Ä‘á»™ng từ giá xăng tăng.

Má»™t phần nguyên nhân khách quan khiến giá cả tăng phải kể tá»›i việc cÆ°á»›c phí vận chuyển tăng do xăng tăng. So sánh vá»›i mức tăng giá năm ngoái vá»›i ngưỡng cao nhất là 17.000-19.500 đồng/lit thì giá các loại thá»±c phẩm cÅ©ng Ä‘ang đứng ngang vá»›i mức hiện nay.

Ná»—i lo lạm phát

Trao đổi vá»›i báo chí lần tăng giá xăng trÆ°á»›c (hôm 8/5), TS Lê Đăng Doanh Ä‘ã khẳng định: giá xăng trong nÆ°á»›c Ä‘ang cao hÆ¡n mặt bằng nhiều nÆ°á»›c trong khu vá»±c. Trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay, nếu cứ liên tục tăng giá đầu vào nhÆ° giá xăng, giá Ä‘iện thì chỉ có phép màu doanh nghiệp trong nÆ°á»›c má»›i cạnh tranh được. “Việc tăng giá là Ä‘i ngược vá»›i mục tiêu kiềm chế lạm phát và giữ ổn định đời sống nhân dân, bởi tăng xăng thì chắc chắc các hàng hoá khác cÅ©ng tăng theo”- ông Doanh nhấn mạnh.

Lý giải cho Ä‘á»™ng cÆ¡ Ä‘òi tăng giá xăng, trong văn bản trình lên Liên Bá»™ các doanh nghiệp đầu mối cho rằng, gần 30 ngày qua giá xăng A92 thành phẩm nhập khẩu tại thị trường Singapore luôn đứng ở mức cao vá»›i 74,98 USD/thùng. Vá»›i giá nhập này, trừ Ä‘i chi phí, cÆ°á»›c vận chuyển, kho bãi, thuế, hoa hồng thì má»—i lit xăng DN Ä‘ang lá»— gần 900 đồng/lit và lá»— từ 1.500-2.000 đồng/lit dầu.

Vật liệu xây dá»±ng cÅ©ng Ä‘ã tăng giá
ngay từ đợt lên giá xăng 14.000Ä‘/lít.

Câu chuyện Ä‘áng nói là khi giá xăng dầu thế giá»›i là 147 USD/thùng thì giá xăng trong nÆ°á»›c 14.000 đồng/lít, nhÆ°ng khi giá xăng thế giá»›i chỉ má»›i xấp xỉ 75 USD/thùng giá xăng trong nÆ°á»›c Ä‘ã lên tá»›i 14.200 đồng/lít.

Theo TS Nguyá»…n Minh Phong, Viện Nghiên cứu Kinh tế xã há»™i Hà Ná»™i, việc tăng giá bất cứ loại hàng hoá thiết yếu nào nhÆ° xăng, dầu, Ä‘iện đều sẽ làm chi phí sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp leo thang. Gánh nặng càng tăng thêm vá»›i các doanh nghiệp sản xuất khi mà trÆ°á»›c Ä‘ó, giá Ä‘iện giờ cao Ä‘iểm Ä‘ã được áp dụng. “Việc tăng giá đầu vào chắc chắn sẽ phản ánh ở chỉ số đầu ra - sản phẩm của DN”- ông Phong cho biết thêm: “cùng vá»›i việc tăng vững chắc chỉ số CPI trong 4 tháng qua, việc tăng giá xăng sẽ đẩy CPI Ä‘i lên, tạo nên mặt bằng giá má»›i ảnh hưởng đến đời sống người dân và đặc biệt là lạm phát”.

Nhìn nhận sâu xa vấn đề, chuyên gia này cho rằng, sở dÄ© hầu nhÆ° lần kêu lá»—, Ä‘òi tăng giá nào của các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu cÅ©ng được Liên Bá»™ chấp thuận là do cÆ¡ chế xin-cho. Theo ông Phong, cần tổ chức kiểm toán ngay các công ty xăng dầu trong thời Ä‘iểm này để xác định mức phí mà các doanh nghiệp kê khai, căn cứ vào giá thế giá»›i để xây dá»±ng má»™t khung giá, nếu giá thế giá»›i tăng bao nhiêu % thì giá trong nÆ°á»›c sẽ chỉ được tăng tÆ°Æ¡ng ứng bấy nhiêu %./.

Tổ quốc