Giá xăng dầu thế giá»›i Ä‘ang giảm mạnh song giá xăng dầu trong nÆ°á»›c vẫn “ngá»±” trên đỉnh. Phải thiết láºp thể chế giám sát thị trÆ°á»ng hoạt Ä‘á»™ng Ä‘á»™c láºp vá»›i cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c, vá»›i doanh nghiệp má»›i tính đến chuyện Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu má»™t cách khả thi, linh hoạt
CÆ¡ chế Ä‘iá»u hành Ä‘ang không thể theo kịp giá xăng dầu khi giá xăng dầu thế giá»›i Ä‘ang quay đầu giảm mạnh sau khi đạt đỉnh trên 130 USD/thùng (xăng dầu thành phẩm) và gần 100 USD/ thùng (dầu thô), song giá xăng dầu bán lẻ trong nÆ°á»›c vẫn “ngá»±” trên đỉnh.
Doanh nghiệp chỉ hòa vốn
Tại thị trÆ°á»ng Singapore, giá xăng A92 trong ngày 18-9 giảm xuống còn 121,87 USD/thùng (giảm gần 4 USD so vá»›i phiên giao dịch trÆ°á»›c Ä‘ó). Giá dầu há»a cÅ©ng giảm khoảng 4 USD (chỉ còn 131,96 USD/thùng). Tại phiên giao dịch ngày 20-9, giá xăng A92 tiếp tục giảm xuống 118,22 USD/thùng; dầu há»a giảm còn 127,15 USD/thùng. Các mặt hàng diesel, ma dút cÅ©ng giảm khá mạnh. Giá dầu thô thế giá»›i hôm 20-9 cÅ©ng giảm vá» mức 91 USD/thùng, giảm gần 6 USD.
Tuy nhiên, theo các doanh nghiệp đầu mối nháºp khẩu kinh doanh xăng dầu, mức hạ nhiệt của thế giá»›i chÆ°a đủ để giảm giá bán lẻ trong nÆ°á»›c. Vì từ ngày 11-9, Bá»™ Tài chính giảm 2% thuế nháºp khẩu và tăng thêm 200 đồng xả quỹ bình ổn trên má»—i lít/kg đối vá»›i các mặt hàng dầu; đồng thá»i tăng mức xả quỹ bình ổn, không cho doanh nghiệp tính lợi nhuáºn định mức 300 đồng/lít trong giá cÆ¡ sở nên mặc dù Ä‘ã sá» dụng hết các công cụ bình ổn giá nhÆ°ng vẫn chÆ°a tạo được khoản chi phí đủ làm cân đối lại giá nháºp khẩu và giá bán lẻ.
Má»™t trong những cây xăng trên Quốc lá»™ 18 Ä‘óng cá»a nghỉ bán trong ngày 21-9. Ảnh: THẾ DŨNG
Doanh nghiệp vẫn chÆ°a có lãi vì giá bán ra cÆ¡ bản là tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i giá nháºp vào. Mặt khác, giá dầu thế giá»›i má»›i giảm được 3 ngày nên tính giá cÆ¡ sở theo 30 ngày gần Ä‘ây, doanh nghiệp má»›i tạm hòa vốn chứ chÆ°a đủ cÆ¡ sở để giảm giá bán lẻ.
Má»™t doanh nghiệp cho biết hiện nay, chi phí định mức 600 đồng trong giá cÆ¡ sở chỉ vừa đủ cho doanh nghiệp bù đắp hao hụt, chi phí quản lý, khấu hao, váºn chuyển. Do Ä‘ó, mức hoa hồng của các đầu mối chiết khấu cho đại lý Ä‘ang xuống khá thấp, chỉ được 250 - 300 đồng/lít trong khi mức chiết khấu ở thá»i Ä‘iểm bình thÆ°á»ng là 400-500 đồng/lít.
Xá» lý theo vụ việc
Mặc dù giá thế giá»›i giảm nhÆ°ng diá»…n biến trên thị trÆ°á»ng xăng dầu trong nÆ°á»›c chÆ°a hết căng thẳng. Hiện tượng cây xăng tiết giảm thá»i gian bán hàng vì hoa hồng thấp, không có lợi nhuáºn lại Ä‘ang tái diá»…n ở má»™t vài nÆ¡i. Nếu vấn Ä‘á» chi phí không được giải quyết sẽ có thể làm cho hiện tượng này trở nên phổ biến.
TS Nguyá»…n Äình Cung, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Quản lý Kinh tế Trung Æ°Æ¡ng, cho rằng câu chuyện quản lý “rượt Ä‘uổi” theo giá xăng chÆ°a thể chấm dứt vì cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá xăng dầu nói chung và giá các mặt hàng Ä‘á»™c quyá»n nói riêng còn nhiá»u bất cáºp. Cho nên, cÆ¡ quan quản lý má»›i chỉ xá» lý theo vụ việc, chÆ°a có giải pháp tổng thể.
“Cứ Ä‘iá»u chỉnh nhÆ° vừa qua, xã há»™i không có niá»m tin, không biết Ä‘úng sai thế nào”- TS Nguyá»…n Äình Cung cảnh báo. Theo ông Cung, cần thiết láºp má»™t thể chế giám sát thị trÆ°á»ng, hoạt Ä‘á»™ng Ä‘á»™c láºp vá»›i cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c cÅ©ng nhÆ° Ä‘á»™c láºp vá»›i doanh nghiệp để thá»±c hiện chức năng.
Theo cÆ¡ chế hiện nay, Bá»™ Tài chính, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng là chủ sở hữu doanh nghiệp nhÆ°ng lại đồng thá»i vừa là ngÆ°á»i quyết định số lượng nháºp, giá bán vừa giám sát thị trÆ°á»ng thì không thể bảo đảm khách quan. Cần tách các chức năng này ra má»›i tạo được thị trÆ°á»ng, cân bằng quyá»n lá»±c trên thị trÆ°á»ng. Khi Ä‘ó má»›i tính đến chuyện Ä‘iá»u chỉnh giá hay các hành vi khác trong quá trình hoạt Ä‘á»™ng.
Bài há»c cạnh tranh của thị trÆ°á»ng viá»…n thông, theo TS Nguyá»…n Äình Cung, luôn có giá trị đối vá»›i lÄ©nh vá»±c Ä‘iện lá»±c và xăng dầu. Chỉ khi tách hệ thống phân phối ra khá»i doanh nghiệp Ä‘á»™c quyá»n để trở thành “tài sản chung”, hoạt Ä‘á»™ng không vì lợi nhuáºn nhÆ° đối vá»›i Ä‘Æ°á»ng truyá»n viá»…n thông, thị trÆ°á»ng má»›i có tính cạnh tranh vì khi Ä‘ó, doanh nghiệp bán xăng, bán Ä‘iện sẽ được tá»± do tham gia vào hệ thống. Nếu hệ mạng truyá»n tải Ä‘iện quốc gia hay phân phối xăng dầu nằm trong má»™t cÆ¡ quan Ä‘á»™c quyá»n thì sẽ tiếp tục dẫn đến các Ä‘á»™c quyá»n khác, làm méo mó giá cả và tháºm chí có thể gây thiếu hụt nguồn cung.
Bán cầm chừng để đối phó
Tại TPHCM, mặc dù không có tình trạng cây xăng găm hàng, Ä‘óng cá»a nhÆ°ng các đại lý xăng dầu cÅ©ng không mặn mà đẩy mạnh cung ứng hàng. Ông Lê Hoàng Thành, chủ má»™t doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, cho biết tuy nguồn cung tạm đủ nhÆ°ng không được lấy thêm hàng. Hiện mức hoa hồng đầu mối chi cho tổng đại lý (lấy hàng tại kho đầu mối) rất thấp, chỉ còn 200 đồng/lít xăng, 240 đồng/lít dầu. Chi phí váºn chuyển từ kho đầu mối đến các cây xăng bán lẻ khoảng 100 - 150 đồng/lít, tùy cá»± ly.
NhÆ° váºy, những cây xăng trong khu vá»±c ná»™i thành còn hưởng được 100 đồng/lít, cây xăng ở vùng ven chỉ còn 50 đồng/lít. Mức hoa hồng này không đủ để bù đắp cho hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu, nếu bán càng nhiá»u sẽ càng lá»—. Do Ä‘ó, các cây xăng chá»n phÆ°Æ¡ng án bán cầm chừng để đối phó vá»›i cÆ¡ quan chức năng. Má»™t số cây xăng ở vùng ven, ngoại thành TPHCM Ä‘ã Ä‘óng cá»a nghỉ bán trong các đợt tăng giá trÆ°á»›c Ä‘ây, nay vẫn tiếp tục nghỉ bán để cắt lá»— (không nháºp xăng), cÆ¡ quan chức năng có kiểm tra cÅ©ng không làm gì được.
Dá»c tuyến Quốc lá»™ 18 từ TP Hạ Long đến TP Móng Cái (Quảng Ninh), hàng chục cây xăng tÆ° nhân Ä‘ã Ä‘óng cá»a không bán hàng từ hàng tuần đến cả tháng nay vì than lá»— khoảng 100 đồng cho má»—i lít xăng bán ra. Äã có doanh nghiệp than lá»— tá»›i cả chục tỉ đồng. Tuy nhiên, Ä‘iá»u Ä‘áng ngại là tình trạng Ä‘óng cá»a này Ä‘ã gây ảnh hưởng rất lá»›n đến sinh hoạt của ngÆ°á»i dân và lÆ°u thông, sản xuất.
Nguồn tin: Laodong
