Khoản lá»— kinh doanh xăng dầu của các doanh nghiệp đầu mối đến nay Ä‘ã lÅ©y kế hÆ¡n 5.000 tỉ đồng mà chÆ°a có hÆ°á»›ng xá»­ lý. Nguyên nhân, theo bá»™ Công thÆ°Æ¡ng nêu trong báo cáo má»›i Ä‘ây gá»­i Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ, là do việc “hoãn” thá»±c hiện Nghị định 84/NĐ-CP về cÆ¡ chế kinh doanh xăng dầu theo thị trường.

Khoản lá»— kinh doanh xăng dầu của các doanh nghiệp Ä‘ã lÅ©y kế hÆ¡n 5.000 tỉ đồng đến nay chÆ°a có hÆ°á»›ng xá»­ lý.

Theo Ä‘ánh giá của bá»™ Công thÆ°Æ¡ng, do chÆ°a vận hành tốt Ä‘iều khoản về giá bán xăng dầu (Điều 27) của Nghị định 84 nên thị trường xăng dầu Ä‘ã nảy sinh nhiều bất cập. Cụ thể, theo bá»™ này, mặc dù nghị định 84/NĐ-CP Ä‘ã giao quyền quyết định giá bán xăng dầu cho doanh nghiệp nhÆ°ng phần lá»›n thời gian qua việc Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu vẫn do Nhà nÆ°á»›c quyết định; các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu chỉ được quyết định giá bán trong má»™t giai Ä‘oạn rất ngắn, khoảng hÆ¡n ba tháng kể từ ngày 15.12.2009 - thời Ä‘iểm Nghị định 84 có hiệu lá»±c đến tháng 3.2010. Ngoài ra, theo bá»™ Công thÆ°Æ¡ng, các đợt Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu trên thị trường thường thay đổi chậm hÆ¡n biến Ä‘á»™ng của giá thế giá»›i, giá bán lẻ thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở nên gây ra lá»— tích lÅ©y cho doanh nghiệp. Thêm vào Ä‘ó, cÆ¡ chế má»›i lại không có quy định cụ thể để bù đắp lại những chi phí hợp lý cho doanh nghiệp khi tham gia bình ổn giá. Đây vốn là Ä‘iều gây rất nhiều tranh cãi trong giữa cÆ¡ quan quản lý và các doanh nghiệp thời gian qua; hậu quả là khoản lá»— kinh doanh xăng dầu của các doanh nghiệp Ä‘ã lÅ©y kế hÆ¡n 5.000 tỉ đồng đến nay chÆ°a có hÆ°á»›ng xá»­ lý.

Điều này Ä‘ã gây khó khăn về tài chính cho các doanh nghiệp khi mà vốn chủ sở hữu Ä‘ã ít lại thêm bị áp lá»±c do khoản vay tín dụng ngày má»™t tăng - theo bá»™ Công thÆ°Æ¡ng - Ä‘Æ¡n cá»­ nhÆ°, năm 2010, vốn chủ sở hữu của các doanh nghiệp xăng dầu chỉ có 9.000 tỉ đồng thì vốn vay tín dụng Ä‘ã vào khoảng 17.000 tỉ đồng, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 189% vốn chủ sở hữu.

Năm 2011, vốn chủ sở hữu chỉ có khoảng 14.000 tá»· đồng, các doanh nghiệp xăng dầu vay gần 27.000 tá»· đồng, tÆ°Æ¡ng ứng tá»· lệ tá»›i 193% vốn chủ sở hữu. NhÆ°ng chính vì lá»— nên các doanh nghiệp ngành này càng thêm gặp khó khi vay tín dụng ngân hàng cho mảng kinh doanh xăng dầu, hoặc trong việc nhận tín dụng mua xăng dầu của đối tác nÆ°á»›c ngoài, kéo theo ảnh hưởng việc duy trì ổn định hệ thống phân phối.

Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng phân tích: chính vì lá»— nên các doanh nghiệp xăng dầu phải giảm chiết khấu hoa hồng cho các đại lý, tổng đại lý xuống quá thấp. Hệ lụy sau Ä‘ó là hệ thống phân phối bị xáo trá»™n, không ổn định. Má»™t số yếu tố cấu thành giá cÆ¡ sở Ä‘ã trở nên lạc hậu, nhÆ° chi phí định mức được tính toán theo các yếu tố đầu vào từ năm 2009 nay Ä‘ã tăng lên Ä‘áng kể, thêm vào Ä‘ó là chi phí tiền lÆ°Æ¡ng, nguyên vật liệu, tài chính… Do vậy, giá bán lẻ xăng dầu ngày càng xa cách vá»›i giá thế giá»›i.

Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng cho rằng việc Ä‘iều hành kinh doanh xăng dầu chÆ°a vận hành đầy đủ theo quy định của Nghị định 84, đặc biệt là ná»™i dung Ä‘iều hành giá xăng dầu, nên chÆ°a đủ căn cứ để Ä‘ánh giá toàn diện về Nghị định 84. Theo bá»™ này, Ä‘iều hành giá xăng dầu sẽ có ảnh hưởng lá»›n, mang tính quyết định tá»›i các ná»™i dung Ä‘iều hành khác nhÆ° hệ thống phân phối, dá»± trữ lÆ°u thông, chống xuất lậu, chất lượng… nên cần có thời gian để hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu vận hành theo Ä‘úng Nghị định 84 thì má»›i có thể Ä‘ánh giá được.

Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng Ä‘ã kiến nghị Thủ tÆ°á»›ng nhất quán Ä‘iều hành kinh doanh xăng dầu, đặc biệt là giá theo Nghị định 84, tức theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c. Sau Ä‘ó, má»›i tính chuyện sá»­a đổi Nghị định. Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng còn đề nghị bá»™ Tài chính rà soát, Ä‘iều chỉnh các yếu tố hình thành giá, chi phí kinh doanh, cÆ¡ chế vận hành quỹ bình ổn, cÆ¡ chế xá»­ lý khoản lá»— tồn đọng do doanh nghiệp bình ổn. Bá»™ Khoa học và công nghệ cần bổ sung quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về xăng dầu để tăng cường giám sát chất lượng mặt hàng này trên thị trường.

Nguồn tin: SGTT.VN