Gas tăng 60.000 đồng/bình12kg
Lấy lý do lượng hàng Ä‘ang khan hiếm, hầu hết các đại lý, các hãng gas lá»›n trong nước như Petrolimex, Công ty Ngá»n lá»a thần, Công ty CP Kinh doanh xuất nháºp khẩu khí gas hóa lá»ng Vạn Lá»™c, Công ty TNHH Dầu khí Gia Äịnh Ä‘ã láºp tức tăng giá gas thêm 3.000 - 5.000 đồng/kg (khoảng 60.000 đồng/bình/12kg. Như váºy, kể từ sau đợt tăng giá gas ngày 1/8 vừa qua, giá gas hiện nay giao dịch ở mức 400.000 - 415.000 đồng/bình 12kg.
Số liệu cá»§a Hiệp há»™i Gas Việt Nam cho thấy, trung bình má»—i tháng các doanh nghiệp (DN) gas nháºp từ Dung Quất khoảng 30.000 tấn, chiếm khoảng 30% lượng gas tiêu thụ trên thị trưá»ng cả nước. Khi Nhà máy lá»c dầu Dung Quất tạm dừng hoạt động, nguồn cung thiếu nên nhiá»u DN gas Ä‘ang tìm kiếm nguồn hàng thay thế. Ông Nguyá»…n Quang Trung, Tổng Giám đốc Công ty MT gas cho biết, theo kế hoạch trong tháng 8, MT gas sẽ nháºp 2.000 tấn gas từ Dung Quất. Nếu nháºp đột xuất lượng hàng tương ứng trong thá»i Ä‘iểm này, MT gas sẽ thiệt hại khoảng 200.000 USD. Tuy nhiên, từ khi ký hợp đồng nháºp khẩu gas đến lúc nháºn hàng cÅ©ng phải mất 3 tuần, vì thế MT gas Ä‘ang tìm nguồn hàng từ các thị trưá»ng khác, song giá cÅ©ng bị đẩy lên thêm khoảng 60 USD/tấn.

Giá gas tăng không chỉ ngưá»i tiêu dùng kêu ca mà đại lý cÅ©ng gặp khó. Ảnh: Trần Hoạt
Do lượng hàng không còn nhiá»u nên các DN gas áp dụng phương án "rót" hàng nhá» giá»t cho đại lý theo sản lượng cố định. Äại diện Shell gas cho biết: Hiện công ty vẫn bảo đảm nguồn cung, nhưng gần Ä‘ây nhiá»u đại lý yêu cầu cung cấp hàng vá»›i số lượng lá»›n nên công ty chỉ cung ứng theo số lượng cam kết trước Ä‘ây mà không bán thêm ngoài phần kế hoạch tiêu thụ này.
Kinh doanh kiểu... ăn đong
Thông tin từ Công ty lá»c hóa dầu Bình SÆ¡n (đơn vị quản lý, váºn hành, kinh doanh Nhà máy lá»c dầu Dung Quất) cho thấy, việc khắc phục lá»—i kỹ thuáºt cá»§a Nhà máy chỉ mất khoảng má»™t tuần, dá»± kiến, đến 16/8, nhà máy sẽ váºn hành trở lại. Việc phải tạm dừng sản xuất sẽ làm thiếu hụt khoảng 100.000 tấn sản phẩm các loại, trong Ä‘ó chá»§ yếu xăng, dầu và khí hóa lá»ng.
Theo bà Lê Thị Anh Mẫn, Phó Chá»§ tịch Hiệp há»™i Gas Việt Nam: Hiện nay việc thiếu hụt gas không quá nghiêm trá»ng như các DN kinh doanh gas phản ánh, bởi gas nháºp khẩu chiếm 60 - 70% thị trưá»ng. Việc thiếu hụt gas chá»§ yếu xảy ra tại các DN nhá», nháºp hàng từ Dung Quất để pha trá»™n vá»›i gas nháºp khẩu nhằm giảm giá thành.
Hiện cả nước có khoảng 20 công ty đủ Ä‘iá»u kiện nháºp khẩu gas, trong Ä‘ó chỉ có khoảng 5 - 6 DN đầu mối lá»›n má»›i có hệ thống kho dá»± trữ lá»›n, đủ để Ä‘áp ứng nhu cầu thị trưá»ng trong vòng 15 ngày theo quy định cá»§a Nhà nước. Trong khi, số lượng DN nhá» không đủ Ä‘iá»u kiện nháºp khẩu chỉ mua lại hàng từ các đơn vị nháºp khẩu để phân phối lên đến 60 DN. Chính vì thế, các DN thiếu hàng Ä‘ã tăng giá để giảm lượng hàng bán ra, dẫn đến nguy cÆ¡ đại lý bán lẻ lén lút tăng giá cao hÆ¡n mức giá Ä‘ã đăng ký vá»›i các cÆ¡ quan chức năng.
TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu giá cả (Bá»™ Tài chính) cho rằng: Giá và thuế là 2 công cụ quản lý hàng nháºp khẩu, trong Ä‘ó có gas, tuy nhiên hiện việc Ä‘iá»u tiết hai công cụ này hiện nay còn lúng túng, kém nhạy bén. Má»—i khi nguồn cung trong nước biến động, Nhà nước nên có thêm những chính sách khuyến khích nháºp khẩu để đảm bảo nguồn cung ứng.