Mức tăng kịch trần của giá xăng được phép hôm 1/8 là trên 1.400 đồng/lít thay vì 900 đồng/lít. Không chỉ khác nhau về thời gian Ä‘iều chỉnh, lần này, thị trường còn chứng kiến sá»± khác nhau về mức tăng giá giữa các DN.

Giá»›i hạn tăng giá: 1.200-1.400 đồng/lít

Có lẽ, thông tin này còn sốc hÆ¡n so vá»›i việc các doanh nghiệp Ä‘ã đồng loạt tăng 900 đồng/lít xăng- mức tưởng Ä‘ã rất cao.

NhÆ° thông cáo của Bá»™ Tài chính ban hành, do giá cÆ¡ sở bình quân 30 ngày Ä‘ã cao hÆ¡n giá bán lẻ hiện hành nên các doanh nghiệp được quyền tăng giá.

Dù người dân cảm thấy giá xăng dầu tăng dồn dập và mạnh, thoát cái Ä‘ã nhảy vọt từ khoảng 800- 1.300 đồng/lít chỉ trong vòng 12 ngày, thế nhÆ°ng các mức Ä‘ó vẫn còn nhẹ so vá»›i mức lá»— thá»±c sá»± và so vá»›i giá»›i hạn được tăng.
Nếu nhÆ° xăng bán lẻ chỉ tăng 4,2% thì mức chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở và giá bán lẻ theo Nghị định 84 là tá»›i 5,31%.

Tính toán của Liên Bá»™ Tài chính- Công ThÆ°Æ¡ng cho biết, bình quân 30 ngày tính từ 1/7 đến 30/7, giá cÆ¡ sở xăng A92 cao hÆ¡n tá»›i 1.114 đồng/lít so vá»›i giá bán lẻ.

Nói cách khác, mức tăng 900 đồng/lít xăng vừa qua vẫn chÆ°a san bằng khoảng chênh lệch này và DN vẫn tồn khoản lá»— ít nhất 214 đồng/lít.

Má»™t yếu tố quan trọng khác mà người dân ít để ý tá»›i, tại cuá»™c họp báo của Văn phòng Chính phủ chiều 31/7, thứ trưởng Bá»™ Tài chính VÅ© Thị Mai khẳng định quan Ä‘iểm, các DN được phép tăng không quá 7%. Hiểu nôm na rằng, tá»· lệ 7% chính là giá»›i hạn tối Ä‘a của đợt tăng giá xăng dầu ngày 1/8 vừa qua.

Áp dụng phép tính này, Liên bá»™ cho biết, mức kịch trần giá xăng được tăng hôm 1/8 sẽ lên tá»›i 1.470 đồng/lít, cao hÆ¡n 3,8%, tÆ°Æ¡ng ứng 570 đồng /lít so vá»›i mức tăng hiên nay của DN.

Bóc tách tiếp phép tính đối vá»›i các mặt hàng dầu, khoảng tăng thá»±c tế 500 đồng/lít của đại Ä‘a số DN còn thấp xa so vá»›i mức tối Ä‘a được tăng.

Đơn cá»­ nhÆ° dầu diezen, giá cÆ¡ sở cao hÆ¡n 689 đồng/lít, chênh 3,4% so vá»›i giá bán lẻ và nếu tăng 7%, mức chênh lên tá»›i 1.421 đồng/lít. Các DN Ä‘ã tăng thấp hÆ¡n tá»›i 921 đồng/lít so vá»›i mức tối Ä‘a và 189 đồng so vá»›i mức hòa vốn.

Tá»· lệ chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở và giá bán lẻ cÅ© của dầu hỏa là 709 đồng,tÆ°Æ¡ng ứng 3,52% và mức kịch trần được tăng là 1.411 đồng/lít. So vá»›i thá»±c tế, DN còn dÆ° địa tăng tá»›i 911 đồng/lít để chạm đỉnh giá»›i hạn và 209 đồng/lít cÆ¡ há»™i để hòa vốn.

Ở dầu madut, giá cÆ¡ sở cao hÆ¡n giá bán lẻ là 517 đồng tÆ°Æ¡ng ứng tá»· lệ 2,93%. Giá»›i hạn mà Liên Bá»™ cho phép tăng là 1.236 đồng/kg. NhÆ°ng sau Ä‘ó, các DN tăng thấp hÆ¡n tá»›i 736 đồng/kg so vá»›i giá đỉnh và 17 đồng so vá»›i giá hòa vốn.

Điều gì sẽ xảy ra nếu DN tăng kịch trần? Thá»±c tế thị trường Ä‘ã cho thấy, bàn tay của Nhà nÆ°á»›c Ä‘iều tiết vào các quyết định của DN vẫn hiển hiện rõ.

Điều này giống nhÆ° đợt tăng giá trở lại lần thứ nhất hôm 20/7. Ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, Cục trưởng Cục quản lý giá tại cuá»™c họp tổ Ä‘iều hành thị trường trong nÆ°á»›c vừa qua Ä‘ã chia sẻ: “Khi Ä‘ó, có DN đề nghị tăng 600 đồng/lít, có DN muốn tăng 500 đồng/lít nhÆ°ng Bá»™ Tài chính Ä‘Æ°a ra má»™t mức tính giá cÆ¡ sở khuyến cáo chỉ tăng 400 đồng/lít. Nếu ai tăng cao hÆ¡n thì Bá»™ “thổi còi”.

Thá»±c chất, “thả nổi giá” cho DN tá»± do định Ä‘oạt chỉ là cái tiếng bên ngoài, DN xăng dầu không phải muốn tăng bao nhiêu cÅ©ng được mà vẫn nằm trong khung giá của Liên bá»™.

Trong khi Ä‘ó, ông Trần Ngọc Năm, Phó Tổng Giám đốc Petrolimex lý giải: “Không tăng hết mức là má»™t thá»±c tế phổ biến ở thị trường xăng dầu. Ngày 30/7, DN gá»­i đăng ký giá là dá»±a trên dữ liệu giá cÆ¡ sở tính tá»›i ngày 27/7 nên mức chênh lệch giá cÆ¡ sở vá»›i giá bán lẻ má»›i chỉ là 900 đồng. NhÆ°ng đến ngày Ä‘iều chỉnh 1/8 thì mức chênh này Ä‘ã cao hÆ¡n rất nhiều rồi”.

Tuy nhiên, Petrolimex không tăng tá»›i mức tối Ä‘a vì phải tuân thủ Ä‘úng mức giá Ä‘ã đăng ký là 900 đồng/lít trÆ°á»›c Ä‘ó. Nếu muốn tăng hÆ¡n, Tập Ä‘oàn sẽ phải gá»­i lại bản đăng ký giá khác và mất thêm… 3 ngày để chờ hồi âm từ Bá»™.

Tín hiệu cạnh tranh?

Hi vọng về má»™t thị trường xăng dầu sẽ có cạnh tranh, không còn đồng giá Ä‘ã bắt đầu được nhen nhóm. Ghi nhận thị trường cho thấy, các DN xăng dầu không chỉ tăng khác nhau về thời Ä‘iểm mà còn khác biệt về mức giá.

Ví dụ, về thời Ä‘iểm, giá xăng có 3 mốc áp dụng khác nhau. Tăng sá»›m nhất là xăng dầu Đồng Tháp và Petec vào lúc từ 13h. Ná»­a tiếng sau, công ty SaigonPetro, NamViet Oil, công ty CP hóa dầu Quân Ä‘á»™i và PVOil má»›i tăng, Má»™t tiếng sau tức 14, Tập Ä‘oàn Petrolimex và công ty vận tải thủy bá»™ Hải Hà má»›i rục rịch niêm yết giá má»›i.

Xét về mặt này, các DN nhỏ lại Ä‘ua nhau tăng giá sá»›m hÆ¡n trong khi DN vốn mang tiếng là Ä‘á»™c quyền – Petrolimex lại dền dứ tăng muá»™n hÆ¡n. Điều này dường nhÆ° ngược vá»›i các lo ngại trÆ°á»›c Ä‘ây rằng, Petrolimex sẽ phát tín hiệu sá»›m nhất và chi phối thị trường khiến DN nhỏ phải lao theo.

Má»™t nguồn tin từ giá»›i kinh doanh xăng dầu cho hay, công ty Hải Hà có kế hoạch ban đầu tăng giá rất muá»™n, áp dụng vào 22h tối ngày 1/8. NhÆ°ng sau Ä‘ó, khi thấy các đối thủ tăng sá»›m ngay từ đầu giờ chiều nên DN này đổi ý, đẩy thời Ä‘iểm tăng giá lên 14h ngang vá»›i Petrolimex.

Đặc biệt hÆ¡n, riêng vá»›i mặt hàng dầu, các DN lần này cÅ©ng Ä‘iều chỉnh má»—i nÆ¡i má»™t khác. Ví dụ, trong khi tất cả các DN tăng dầu madut 500 đồng/kg thì công ty xăng dầu Đồng Tháp lại tăng tá»›i 600 đồng/kg, còn Tổng công ty dầu PVOIl lại tăng khiêm tốn hÆ¡n có 350 đồng/kg. 

Dầu hỏa của SaigonPetro chỉ tăng 400 đồng/lít trong khi, các DN còn lại đều tăng 500 đồng/lít. Dầu diezen có sản lượng tiêu thụ trong sản xuất lá»›n nhất tưởng nhÆ° sẽ đồng giá thì công ty Petec chỉ tăng 450 đồng/lít, thấp hÆ¡n 50 đồng/lít so vá»›i mặt bằng chung.

Má»™t vị chuyên gia trong ngành chia sẻ, rõ ràng, xăng dầu Ä‘ang dần dần theo thị trường và có tính cạnh tranh rõ rệt hÆ¡n. Má»—i DN đều dá»±a trên tình hình kinh doanh riêng và chiến lược riêng để chốt mức giá. Nổi bật nhất là các DN này Ä‘ã không quá lệ thuá»™c vào Petrolimex đến mức nhÆ° dÆ° luận nhìn nhận.

Ngoài ra, có DN đăng ký tăng tá»›i 1.100 đồng/lít xăng nhÆ°ng rồi vì sợ mất thị phần, không dám tăng giá xăng quá 900 đồng/lít. Điều này cÅ©ng chứng tỏ, sá»± cạnh tranh này Ä‘ang có lợi cho người tiêu dùng.

TrÆ°á»›c Ä‘ó, trao đổi vá»›i VietnamNet, Ts Ngô Trí Long cảnh báo, khi Petrolimex còn Ä‘á»™c quyền, xăng dầu chÆ°a có thị phần cạnh tranh thì Nhà nÆ°á»›c cần định giá.

NhÆ°ng chủ trì họp tổ Ä‘iều hành thị trường, ông Nguyá»…n Tiến Thỏa khẳng định: “Nhà nÆ°á»›c không buông giá xăng dầu mà vẫn kiểm soát bằng các hình thức thích hợp, tùy theo từng loại hình DN. Ví dụ, DN còn thống lÄ©nh thị trường thì có cÆ¡ chế kiểm soát riêng, loại Ä‘á»™c quyền có cách kiểm soát khác, còn loại Ä‘ã có cạnh tranh cÅ©ng có cách kiểm soát khác”.

Cập nhật từ công ty SaigonPetro ngay sau khi tăng giá, xăng vẫn lá»— 450 đồng/lít và các mặt hàng dầu lá»— trên 164 đồng/lít. Kể từ ngày 26/7 đến nay, má»—i ngày giá xăng thành phẩm đều nhích lên tá»›i xấp xỉ 1 USD/thùng. Xu hÆ°á»›ng này khiến các DN Ä‘ang rất lúng túng, khó dá»± báo.

Nếu 7 ngày tá»›i, giá xăng thế giá»›i vẫn nhích dần đều từ vài cent đến 1 USD/thùng nhÆ° vậy thì Ä‘à tăng theo nhịp 10 ngày tối Ä‘a/lần Ä‘iều chỉnh của giá xăng dầu trong nÆ°á»›c sẽ chÆ°a dừng lại.

Nguồn tin: VEF.VN