Theo thống kê, hiêÌ£n thế giá»›i sá»­ dụng khoảng 6 triệu tấn Ethanol/năm (khoảng 6 tá»· USD) để pha vá»›i xăng tại 40 quốc gia. Các loại xăng sinh học Ä‘ang được sá»­ dụng phổ biến là E5, E10 và E85. Tuy nhiên, mặc dù có tiềm năng nhÆ°ng ở Việt Nam, việc sản xuất cÅ©ng nhÆ° Ä‘Æ°a xăng sinh học ở mức thấp nhất (E5) vào sá»­ dụng vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn.

Trong bối cảnh nhu cầu nhiên liệu gốc khoáng tăng cao trong khi nguồn cung cấp ngày càng hạn chế dẫn đến giá nhiên liệu gốc khoáng cÅ©ng tăng lên, việc đảm bảo an ninh năng lượng ngày càng trở nên cấp bách. Thêm vào Ä‘ó, nhu cầu giảm phát thải các loại khí thải Ä‘á»™c hại để bảo vệ môi trường, giảm chi phí y tế cho cá»™ng đồng cÅ©ng trở nên bức thiết. Ngoài ra, việc hình thành má»™t ngành công nghiệp nhiên liệu má»›i cÅ©ng sẽ giúp tạo việc làm, tạo cÆ¡ há»™i đầu tÆ° và há»— trợ phát triển nền kinh tế. Sản xuất và sá»­ dụng nhiên liệu tái tạo nói chung và E5/E10 nói riêng Ä‘áp ứng cả ba khía cạnh này.Theo Ä‘ó, năm 2009, Tập Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam (PVN) Ä‘ã thí Ä‘iểm thá»±c hiện triển khai xây dá»±ng 3 nhà máy nhiên liệu sinh học (NLSH) gồm: Nhà máy Ethanol Phú Thọ, đặt tại huyện Tam Nông (Phú Thọ); Nhà máy Ethanol Dung Quất, tại Khu kinh tế Dung Quất, Quảng Ngãi và Nhà máy Ethanol Bình PhÆ°á»›c, tại huyện Bù Đăng, tỉnh Bình PhÆ°á»›c.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, PVN Ä‘ã gặp rất nhiều khó khăn. Cụ thể, suất đầu tÆ° của các dá»± án NLSH rất cao vá»›i khoảng 80 triệu USD/nhà máy, trong Ä‘ó 70% là vốn vay thÆ°Æ¡ng mại vá»›i lãi suất từ 18 - 18,5%/năm. Bên cạnh Ä‘ó, Ä‘a số máy móc thiết bị của nhà máy đều phải nhập khẩu nên còn chịu thêm ảnh hưởng bởi các biến Ä‘á»™ng về tá»· giá.
Hiện nay, việc đảm bảo nguồn nguyên liệu sắn lát cho các nhà máy cÅ©ng gặp rất nhiều khó khăn bởi quy hoạch vùng nguyên liệu trồng sắn chÆ°a hoàn thiện. Theo báo cáo của PVN, khi 3 nhà máy Ethanol của PVN đầu tÆ° hoàn thành và Ä‘i vào hoạt Ä‘á»™ng, tổng nhu cầu sắn lát khô trên cả nÆ°á»›c sẽ vào khoảng 1,4 triệu tấn, tăng nhiều so vá»›i vá»›i năm 2010 và 2011, trong khi Ä‘ó diện tích đất quy hoạch trồng sắn trên cả nÆ°á»›c vẫn giữ nguyên. ChÆ°a kể việc sắn được trồng chủ yếu bởi các há»™ nông dân nghèo, trên các vùng đất xấu nên năng suất cÅ©ng nhÆ° chất lượng thấp, đặc biệt là khu vá»±c phía Bắc, khi Ä‘iều kiện canh tác cÅ©ng nhÆ° khí hậu không thuận lợi cho việc trồng, chế biến và bảo quản sắn. Thêm vào Ä‘ó, các năm gần Ä‘ây, Trung Quốc gia tăng sản lượng nhập khẩu sắn lát từ Việt Nam, do vậy giá sắn thời gian gần Ä‘ây biến Ä‘á»™ng mạnh và liên tục tăng, làm ảnh hưởng rất lá»›n đến giá thành NLSH sản xuất trong nÆ°á»›c.

Mặc dù khi 3 nhà máy nhiên liệu Ethanol sinh học Ä‘i vào hoạt Ä‘á»™ng vá»›i 100% công suất sẽ cung ứng cho thị trường 300.000 m3 E100/năm (có thể pha 6 triệu m3 E5/năm), tuy nhiên, năm 2011, PV OIL chỉ bán được 17.000 m3 E5. PhÆ°Æ¡ng án xuất khẩu cÅ©ng Ä‘ã được tính đến, tuy nhiên, giá thành sản xuất Ethanol trong nÆ°á»›c vẫn cao hÆ¡n nhiều so vá»›i nhiều nÆ°á»›c trên thế giá»›i nhÆ° Brazil, Ấn Độ, Mỹ, Thái Lan… nên phÆ°Æ¡ng án nàycÅ©ng không khả thi.

Đại diện PV OIL cho biết, giá thành sản xuất xăng E5 thường bằng hoặc cao hÆ¡n giá xăng thông thường và phụ thuá»™c rất nhiều vào giá nguyên liệu đầu vào của nông dân, trong khi cÆ¡ chế vẫn là khuyến khích người tiêu dùng, thêm vào Ä‘ó, để tạo thế cạnh tranh trên thị trường, giá bán xăng E5 phải thấp hÆ¡n giá của xăng thường từ 500-600 đồng. Thá»±c tế, mức giá bán xăng Ron92 ngày 13/8/2012 là 23.500 đồng/lít nhÆ°ng giá xăng E5 là 22.900 đồng/lít. Thêm vào Ä‘ó thị phần kinh doanh xăng dầu hiện nay của PVN còn khiêm tốn, nên việc nâng cấp hay mở rá»™ng cá»­a hàng kinh doanh xăng dầu cần phải có lá»™ trình...

Theo tính toán của PVN, để kinh doanh 100.000 tấn xăng E5 thìPVN phải đầu tÆ° trên 100 tá»· đồng để đầu tÆ° hệ thống phối trá»™n xăng E5 tại các tổng kho và nâng cấp các cá»­a hàng xăng dầu, trong Ä‘ó chủ các đại lý và các cá»­a hàng xăng dầu yêu cầu Tập Ä‘oàn chịu 100% chi phí. PVN cho biết, nếu phân phối 50.000 m3 xăng E5 và cải tạo trên 500 cá»­a hàng xăng dầu chuyển sang kinh doanh xăng E5. Dá»± kiến, PVN sẽ tiếp tục phải bù lá»— khoảng 115 tá»· đồng và tốn thêm 52 tá»· đồng cho việc đầu tÆ°, cải tạo hệ thống tồn trữ, pha chế và phân phối xăng E5. Đây cÅ©ng chính là má»™t trong những nguyên nhân các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu không mặn mà vá»›i kinh doanh xăng E5 và cho đến thời Ä‘iểm này duy nhất PVN sản xuất kinh doanh xăng E5 trên thị trường.

Theo Quyết định 177/QĐ-CP về “Đề án phát triển nhiên liệu sinh học đến năm 2015, tầm nhìn đến năm 2025”, các dá»± án NLSH được xếp vào danh mục lÄ©nh vá»±c đặc biệt Æ°u Ä‘ãi đầu tÆ°, được miá»…n giảm thuế thu nhập DN; Ưu Ä‘ãi tối Ä‘a về thuê đất;Được hưởng thuế xuất nhập khẩu ở mức thấp nhất đối vá»›i nguyên liệu, linh kiện, máy móc, thiết bị phục vụ cho sản xuất NLSH. Tuy nhiên, các Æ°u Ä‘ãi trên của Chính phủ lại chÆ°a có qui định chi tiết, vì vậy, năm 2011, PVN xin cÆ¡ chế há»— trợ cụ thể cho các nhà máy, song đến nay vẫn chÆ°a có hÆ°á»›ng dẫn cụ thể về các chính sách Æ°u Ä‘ãi, phát triển NLSH.

Vá»›i các khó khăn nhÆ° trên, nếu nhÆ° không có sá»± há»— trợ đặc biệt và thời Ä‘iểm dá»± kiến bắt đầu bắt buá»™c sá»­ dụng xăng E5 tại 7 tỉnh, thành phố trên cả nÆ°á»›c vẫn còn khá xa (1/6/2013), xăng sinh học vẫn Ä‘ang “thấp thỏm” chờ cÆ¡ chế để có thể đến gần hÆ¡n vá»›i người tiêu dùng và phát huy được những thế mạnh của mình.

Nguồn tin:  (VEN)