Ngân hàng Thế giới dự báo, những khó khăn tài chính của Trung Quốc có thể sẽ kéo theo các nền kinh tế trên khắp vùng Kavkaz và Trung Á trong hai năm tới.

Báo cáo cập nhật kinh tế của Ngân hàng Thế giới cho năm 2024-2025 cho biết toàn bộ khu vực trải dài khắp Châu Âu và Trung Á phải đối mặt với “nhiều lực cản”, bao gồm “sự phục hồi mờ nhạt” của Trung Quốc và giá cả hàng hóa “điều tiết”. Theo Ngân hàng, “Với những rủi ro địa chính trị gia tăng và sự không chắc chắn về chính sách đáng kể, tăng trưởng đầu tư… có thể suy yếu hơn nữa, đặc biệt nếu tiến độ thúc đẩy cải cách cơ cấu vẫn còn chậm chạp”.

Tại vùng Kavkaz, Azerbaijan dự kiến ​​sẽ chứng kiến ​​mức tăng trưởng tăng nhẹ trong giai đoạn 2024-2025, nhờ nhu cầu xuất khẩu năng lượng của châu Âu ngày càng tăng. Ngân hàng lưu ý rằng Georgia và Armenia từng là một trong những quốc gia có thành tích hoạt động tốt nhất trong khu vực trong những năm gần đây, nhưng hiện đang phải đối mặt với sự suy giảm về hiệu quả kinh tế.

Báo cáo cho biết: “Tăng trưởng sẽ giảm bớt ở Armenia và Georgia do rủi ro địa chính trị gia tăng, xuất khẩu giảm sút và sự thúc đẩy tăng trưởng đang mờ dần từ dòng người di cư và dòng vốn lớn từ Nga”. “Tăng trưởng ở Azerbaijan có thể sẽ mạnh hơn do sự suy thoái trong ngành dầu mỏ giảm bớt, doanh thu từ dầu mỏ tiếp tục hỗ trợ đầu tư và trong bối cảnh cải cách cơ cấu nhằm đa dạng hóa nền kinh tế có tiến triển.”

Nền kinh tế chậm lại có thể có những tác động đáng kể đối với Georgia, quốc gia dự kiến ​​tổ chức bầu cử quốc hội vào tháng 10. Hiện tại, liên minh Giấc mơ Gruzia cầm quyền được nhiều người kỳ vọng sẽ giữ được quyền lực, nhưng nền kinh tế suy thoái có thể tập trung sự chú ý vào các chính sách mà các nhà phê bình cho rằng đang làm suy yếu cơ hội gia nhập Liên minh châu Âu của nước này.

Một cuộc thăm dò năm 2022 cho thấy phần lớn người Gruzia được hỏi ủng hộ tư cách thành viên EU, coi đây là cách thức để tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ. Tuy nhiên, các chính sách Giấc mơ Gruzia, bao gồm việc tái áp dụng các đạo luật gần đây có khả năng hạn chế các quyền cơ bản, có nguy cơ làm chệch hướng nỗ lực gia nhập EU của nước này.

Khi được hỏi liệu suy thoái kinh tế có thể làm rung chuyển mọi thứ trước cuộc bầu cử hay không, Alex Melikishvili, một chuyên gia về rủi ro quốc gia ở Caucasus và Trung Á, tỏ ra nghi ngờ. Ông nói: “Trước cuộc bầu cử, Giấc mơ Gruzia cầm quyền sẽ tiết lộ một loạt chi tiêu hào phóng của chính phủ để lấy lòng cử tri và bảo vệ sự sống còn chính trị”. “Chính phủ Gruzia có vị thế khá tốt cho việc này, vì dự trữ quốc gia của Georgia đang ở mức kỷ lục và ngân hàng trung ương gần đây thậm chí còn mua vàng lần đầu tiên trong lịch sử Georgia thời hậu Xô Viết.”

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới dự báo các kết quả khác nhau ở Trung Á: báo cáo dự báo tốc độ tăng trưởng của Kyrgyzstan và Tajik sẽ giảm mạnh, còn Kazakhstan và Uzbekistan sẽ tăng nhẹ. Ngân hàng không có đủ dữ liệu để dự đoán triển vọng kinh tế của Turkmenistan. Các quốc gia nghèo nhất Trung Á rất dễ bị tổn thương trước các yếu tố địa chính trị liên quan đến Nga; ví dụ, suy thoái ở Nga có thể tác động đáng kể đến tình trạng di cư lao động, nguồn thu nhập chính của nhiều gia đình Kyrgyzstan và Tajik. Những rủi ro đáng kể khác bao gồm chi phí lương thực tăng và sự nóng lên toàn cầu.

Các dấu hiệu về cạm bẫy kinh tế đã xuất hiện khắp khu vực. Ví dụ, ở Kyrgyzstan, cuộc chiến của Nga ở Ukraine đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng và làm tăng giá hàng nhập khẩu; ở Caucasus, những người Nga trốn khỏi quê nhà vào năm 2022 và vội vã tái định cư ở các thành phố như Tbilisi và Yerevan hiện đang bắt đầu chuyển sang các nước khác, mang theo tiền tiết kiệm của mình.

Ngay cả những quốc gia khá giả hơn trong khu vực cũng có lý do để lo lắng về tương lai gần. Trong trường hợp của Kazakhstan, báo cáo của Ngân hàng cho biết việc phục hồi tăng trưởng kinh tế sẽ đòi hỏi phải giảm vai trò của chính phủ trong khu vực tư nhân, bên cạnh việc “tăng cường nguồn nhân lực và các chính sách hỗ trợ quá trình khử cacbon”.

Melikish vili, nhà phân tích rủi ro, nói với Eurasianet rằng các dự báo của Ngân hàng Thế giới không nhất thiết là thước đo tốt nhất để dự đoán xu hướng thương mại. Ông nói: “Mối quan hệ Trung Quốc-EU, môi trường trừng phạt, tình hình ở Biển Đỏ và nói rộng hơn là xung đột Iran-Israel ngày càng gia tăng ở Trung Đông là những yếu tố quan trọng hơn cần xem xét”.

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới tập trung nhiều vào những khó khăn của Trung Quốc nhưng chỉ đề cập thoáng qua đến tình hình hỗn loạn ở Trung Đông và nạn cướp biển Biển Đỏ.

Trung Quốc đã phát đi những tín hiệu khó hiểu tới thị trường quốc tế trong những tháng gần đây, đôi khi là bên bờ vực của một cuộc khủng hoảng kinh tế và đôi lúc lại vượt xa kỳ vọng. Một số chuyên gia tin rằng Trung Quốc đang sử dụng chiến thuật kiểu mệnh lệnh để giải quyết các vấn đề kinh tế chiến lược, triển khai một lượng lớn vốn nhà nước để tạo ra kết quả ngắn hạn mà không giải quyết các sai sót về cơ cấu. Họ nói thêm rằng cách tiếp cận như vậy có thể che đậy vấn đề trong một thời gian, nhưng không giải quyết được chúng.

Các quốc gia Trung Á chắc chắn sẽ theo dõi những tín hiệu đến từ Bắc Kinh. Kể từ năm 2022, các nước trong khu vực đã khơi dậy mối quan tâm đến việc phát triển tuyến thương mại Đông Tây được gọi là Hành lang trung gian. Sự đa dạng hóa như vậy có thể phòng ngừa những rắc rối với nền kinh tế Trung Quốc hoặc Nga, những nền kinh tế mà các quốc gia Trung Á có lịch sử phụ thuộc vào. Nhưng ngay cả như vậy, sự phát triển kinh tế yếu kém ở Bắc Kinh có thể gây ra những làn sóng chấn động lan khắp tuyến đường tới châu Âu.

Ngân hàng cho biết: “Tăng trưởng thấp hơn ở các đối tác thương mại lớn” như Trung Quốc (và Nga), gây ra rủi ro “bên ngoài” đáng kể cho cả Kazakhstan và Uzbekistan.

Nguồn tin: Eurasianet.org

© Bản tiếng Việt của xangdau.net