Tài sản truyá»n tải khí đốt tá»± nhiên thuá»™c táºp Ä‘oàn Naftogaz Ukraina sẽ được chuyển giao cho nhà Ä‘iá»u hành má»›i sau khi tòa trá»ng tài Stockholm ra phán quyết cuối cùng vá» vụ kiện tụng giữa Naftogaz (Ukraine) và Gazprom (Nga).
Công nhân Gazprom Ä‘ang váºn hành đưá»ng ống khí đốt cung cấp cho Ukraine
Bá»™ pháºn truyá»n thông cá»§a Naftogaz cho biết, việc “phân chia tài sản” sẽ chỉ được giải quyết theo nghị định cá»§a chính phá»§ Vá» việc tách hoạt động váºn chuyển và lưu trữ (bÆ¡m, phân loại) khí tá»± nhiên.
Naftogaz làm ra vẻ hoan nghênh việc chính thức bắt đầu quá trình chia tách chức năng, nói rằng các nhà Ä‘iá»u hành cá»§a hệ thống váºn chuyển khí sẽ phù hợp vá»›i các yêu cầu cá»§a gói năng lượng thứ ba cá»§a EU. “Má»™t kế hoạch hành động thống nhất là kết quả cá»§a má»™t thá»a hiệp sau má»™t cuá»™c thảo luáºn lâu dài" - báo cáo cá»§a Naftogaz cho biết.
Kế hoạch này bao gồm việc tái cÆ¡ cấu Naftogaz để tách các hoạt động váºn chuyển và lưu trữ khí. "Dá»± kiến ​​sẽ thành láºp công ty cổ phần ÄÆ°á»ng ống dẫn khí Ukraine và công ty Lưu trữ khí đốt Ukraine. Hai công ty này sẽ được chuyển giao các tài sản cá»§a công ty Ukrtransgaz và sở hữu 100% vốn nhà nước" – Thông cáo báo chí cá»§a Naftogaz nêu chi tiết quyết định cá»§a ná»™i các Ukraine.
Công ty cho biết rằng các quy định có liên quan sẽ được chuẩn bị trong giai Ä‘oạn năm 2016-2017. Äồng thá»i, Ukrtransgaz sẽ vẫn thuá»™c quyá»n kiểm soát cá»§a Naftogaz để thá»±c hiện thanh lý các tài sản không liên quan phục vụ sản xuất và giải quyết tất cả các tranh chấp pháp lý tồn Ä‘á»ng cá»§a công ty. "Kế hoạch này cÅ©ng tính trước rằng trước khi chuyển giao các cÆ¡ sở lưu trữ khí đốt ngầm cho nhà Ä‘iá»u hành má»›i thì rất cần có má»™t phân tích kinh tế và kỹ thuáºt sâu sắc vá» lưu trữ khí để xác định các mô hình sá» dụng và quản lý hiệu quả nhất" - thông cáo cho biết.
Theo giá»›i quan sát, động thái chia tách Naftogaz trên Ä‘ây cá»§a Chính phá»§ Ukraine chính là nằm trong chá»§ trương “chia để trị”, vì táºp Ä‘oàn này tuy mang lại cho ngân sách khoản thu lá»›n nhưng đồng thá»i cÅ©ng là má»™t ổ tham nhÅ©ng lá»›n nhất nước, cần chia nhỠđể dá»… bá» áp chế.
Trong má»™t diá»…n biến có liên quan, ngày 16/6/2014 Gazprom Ä‘ã gá»i đến Viện Trá»ng tài cá»§a Cục Thương mại Stockholm má»™t yêu cầu trá»ng tài để thu hồi từ Naftogaz Ukraina các khoản dư nợ cho khí đốt tá»± nhiên và lãi suất trên khoản nợ này. Cùng ngày, Naftogaz Ukraina cÅ©ng gá»i đến Viện này má»™t yêu cầu thay đổi hiệu lá»±c hồi tố đối vá»›i giá khí thiên nhiên, bồi hoàn tiá»n trả lố được thá»±c hiện từ ngày 20/5/2011, vá»›i số tiá»n ít nhất 6 tá»· USD, và bãi bá» các quy định cá»§a bản hợp đồng mà trong Ä‘ó nghiêm cấm nước thứ ba thá»±c hiện việc cung cấp khí thiên nhiên cho Ukraine.
Ngày 21/7/2014 các trưá»ng hợp nêu trên Ä‘ã được Viện trá»ng tài Stockholm xem xét, cá»§ng cố hồ sÆ¡. Trong tháng 10/2014, Naftogaz đệ đơn kiện lần thứ hai, yêu cầu bắt buá»™c Gazprom phải bù đắp cho việc thiếu hụt khối lượng váºn chuyển là 3,2 tá»· USD và thêm 3 tá»· nữa là tiá»n phạt cho việc giao hàng cháºm trá»….
Cả Gazprom lẫn Viện trá»ng tài cÅ©ng như giá»›i quan sát Ä‘á»u bất ngá» trước hành vi “ăn vạ” má»™t cách quá Æ° ấu trÄ© cá»§a Naftogaz.
Ai cÅ©ng thấy việc Naftogaz nợ tiá»n hàng (cả vốn lẫn lãi) cá»§a Gazprom là sá»± tháºt rành rành, còn những gì mà phía Naftogaz vu vạ thì chưa có bất cứ chứng cá»› gì để làm cÆ¡ sở, và xem ra rất ná»±c cưá»i.
“Cuá»™c chiến máu lá»a” này giữa hai ông lá»›n cá»§a ngành dầu khí hai nước thoạt trông thì có vẻ chỉ là má»™t vụ tranh chấp thương mại thông thưá»ng, nhưng vá» thá»±c chất, nó thể hiện sâu sắc mối xung đột, mâu thuẫn, tháºm chí có thể nói là thâm thù khó bá» phân giải giữa hai quốc gia láng giá»ng vốn từng được coi là anh em sinh từ má»™t mẹ.
Nguồn tin: Petrotimes