Những thông tin về sá»± phát triển của ngành dầu khí Ä‘á phiến ở Mỹ tưởng sẽ giúp cho giá dầu hạ nhiệt. Trái lại, giá mặt hàng này trên thị trường Ä‘ang có nguy cÆ¡ tăng cao do tình trạng khan hiếm dầu. Nguyên nhân là bởi các nhà sản xuất chủ chốt tại vùng Vịnh Ä‘ang trì hoãn đầu tÆ° vì muốn chờ xem cuá»™c cách mạng Ä‘á phiến ở Mỹ sẽ diá»…n biến nhÆ° thế nào.

Ảnh minh họa. Nguồn: internet

Trong má»™t cảnh báo rõ ràng nhất, CÆ¡ quan Năng lượng quốc tế (IEA) nói rằng, các nhà sản xuất dầu mỏ ở vùng Vịnh Ä‘ang thá»±c hiện phÆ°Æ¡ng pháp tiếp cận án binh bất Ä‘á»™ng, chờ thời cÆ¡ để đầu tÆ° bởi họ cho rằng, cuá»™c cách mạng dầu khí Ä‘á phiến ở Mỹ có thể sản sinh má»™t lượng dầu mỏ dồi dào.

Nhà kinh tế hàng đầu của IEA Fatih Birol nói: “Tôi thá»±c sá»± lo ngại về việc chúng ta Ä‘ang gá»­i Ä‘i những tín hiệu sai tá»›i Trung Đông, dẫn tá»›i tình trạng bê trá»… đầu tÆ°, vốn Ä‘ang rất cần thiết vào lúc này”. Theo ông Birol, tâm lý chờ đợi của các nhà sản xuất chủ chốt tại vùng Vịnh rõ ràng không có lợi cho người tiêu dùng và các thị trường dầu mỏ toàn cầu vì Ä‘iều Ä‘ó đồng nghÄ©a vá»›i việc giá dầu mỏ sẽ tăng cao hÆ¡n trong tÆ°Æ¡ng lai.

Những phát biểu của ông Birol được Ä‘Æ°a ra cùng lúc vá»›i việc IEA công bố báo cáo thường niên về triển vọng thị trường năng lượng. Chính dá»± báo của IEA hồi năm ngoái nhận định Mỹ sẽ trở thành nhà xuất khẩu ròng dầu mỏ Ä‘á phiến vào năm 2030 Ä‘ã khiến hoạt Ä‘á»™ng khai thác dầu từ Ä‘á phiến thu hút sá»± chú ý toàn cầu. Tuy nhiên, năm nay, IEA Ä‘ã giảm nhẹ nhận xét này khi nói rằng, có sá»± tăng trưởng trong ngành khai thác dầu từ Ä‘á phiến tại Mỹ, thay vì dùng từ “má»™t cuá»™c cách mạng”.

IEA vẫn kỳ vọng sản lượng dầu tại Mỹ sẽ giúp giảm sá»± phụ thuá»™c của thế giá»›i vào dầu mỏ ở Trung Đông trong ngắn hạn khi báo cáo má»›i nhất của cÆ¡ quan này dá»± Ä‘oán Mỹ sẽ vượt qua Ảrập Xêút trở thành nhà sản xuất dầu mỏ lá»›n nhất thế giá»›i vào năm 2015, sá»›m hÆ¡n 2 năm so vá»›i dá»± báo cách Ä‘ây 12 tháng. Tuy vậy, IEA cÅ©ng dá»± báo sản lượng dầu Ä‘á phiến của Mỹ sẽ lên đến mức đỉnh Ä‘iểm vào năm 2020 và giảm dần sau Ä‘ó, cho dù nhu cầu toàn cầu tiếp tục tăng, từ mức 90 triệu thùng/ngày hiện nay lên mức 101 triệu thùng/ngày vào năm 2035.

Ngoài Mỹ, sản lượng dầu Ä‘á phiến dá»± kiến chỉ Ä‘óng góp cho nguồn cung khoảng 1,5 triệu thùng/ngày vào năm 2035, do những nÆ°á»›c nhÆ° Nga và Trung Quốc má»›i chỉ đạt được những thành công hạn chế trong việc khai thác trữ lượng tài nguyên Ä‘á phiến của họ. Điều này sẽ khiến thị trường má»™t lần nữa phải phụ thuá»™c vào dầu thô từ các ông lá»›n trong Tổ chức Các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) mà trong Ä‘ó, các thành viên chủ chốt là các nÆ°á»›c vùng Vịnh.

Trong năm nay, sản lượng dầu khai thác của Ảrập Xêút, Các tiểu vÆ°Æ¡ng quốc Ảrập thống nhất (UAE) và Kuwait đều Ä‘ã lên mức ká»· lục để bù vào sá»± thiếu hụt từ các thành viên OPEC khác là Libya và Nigeria. IEA dá»± báo, nhu cầu ná»™i địa tại khu vá»±c Trung Đông sẽ lên tá»›i 10 triệu thùng/ngày vào năm 2035, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i lượng dầu tiêu thụ của Trung Quốc hiện nay, nhờ các chính sách trợ giá xăng dầu và Ä‘iện cho dù nhu cầu bên ngoài đối vá»›i dầu mỏ từ vùng Vịnh tăng.

Theo nhà kinh tế Birol, các nÆ°á»›c vùng Vịnh cần đầu tÆ° thích Ä‘áng ngay từ bây giờ để Ä‘áp ứng nhu cầu gia tăng sau năm 2020 bởi các dá»± án cÅ©ng phải mất vài năm thá»±c hiện má»›i có thể cho ra sản phẩm. NhÆ°ng ông cÅ©ng nhấn mạnh rằng dường nhÆ° các nÆ°á»›c vùng Vịnh Ä‘ang hiểu nhầm tác Ä‘á»™ng từ sá»± gia tăng sản lượng dầu Ä‘á phiến tại Mỹ. Rõ ràng trong những năm gần Ä‘ây, khi sản lượng dầu Ä‘á phiến tại Mỹ tăng nhanh chóng thì cÅ©ng là lúc các nhà sản xuất dầu mỏ ở vùng Vịnh xuất hiện tâm lý chần chừ đầu tÆ° vào các dá»± án khai thác má»›i.

Ảrập Xêút hÆ°á»›ng tá»›i mục tiêu duy trì công suất khai thác 2,5 triệu thùng/ngày và nÆ°á»›c này Ä‘ã đầu tÆ° lá»›n để bắt đầu khai thác dầu từ giếng dầu khổng lồ Manifa nằm ngoài khÆ¡i trong năm nay. Tuy nhiên, nhà sản xuất dầu lá»›n nhất thế giá»›i này Ä‘ã giảm bá»›t sản lượng khai thác tại các mỏ dầu khác. 

Nhìn tổng thể, Ảrập Xêút không có kế hoạch tăng sản lượng khai thác trong vòng 30 năm tá»›i vì cho rằng, các nguồn cung má»›i từ Ä‘á phiến Mỹ cho tá»›i dầu cát của Canada sẽ góp phần Ä‘áp ứng nhu cầu. Trong khi Ä‘ó, có tin cho biết, UAE Ä‘ã lùi mục tiêu tăng công suất khai thác lên 3,5 triệu thùng/ngày từ năm 2017 sang năm 2020. Còn Kuwait Ä‘ang chật vật đối phó vá»›i suy giảm sản lượng nhanh chóng từ các mỏ dầu hiện có.

Nguồn: Tài chính