Hoa Kỳ Ä‘ang vượt hÆ¡n Nga trong vị trí nÆ°á»›c đứng đầu thế giá»›i về sản xuất dầu lá»­a và khí đốt, má»™t sá»± kiện Ä‘áng ngạc nhiên làm biến đổi tình hình các thị trường Ä‘òng thời xói mòn uy lá»±c chính trị của những quốc gia truyền thống giầu năng lượng.

Sản xuất năng lượng Hoa Kỳ Ä‘ã gia tăng trong ít năm gần Ä‘ây nhờ việc sá»­ dụng kỹ thuật khai thác dầu lá»­a và khí đốt trong những tầng Ä‘á phiến thạch (shale-rock), Ä‘iều mà má»™t thập niên trÆ°á»›c không ai mường tượng ra được.

Má»™t phân tích của tờ Wall Street Jounal, căn cứ trên những dữ liệu toàn cầu, cho thấy Hoa Kỳ Ä‘ang, nếu chÆ°a phải là Ä‘ã, vượt qua Nga trong vị trí quốc gia dẫn đầu thế giá»›i về sản xuất năng lượng, bao gồm cả dầu lá»­a và khí đốt.

Hoa Kỳ tiến lên vào lúc Nga hãy còn cố gắng giữ vững sản lượng theo phÆ°Æ¡ng pháp khai thác truyền thống và chÆ°a dùng đến kỹ thuật má»›i nhÆ° “fracking” để gia tăng trữ lượng bằng cách khai thác dầu khí ở những khu vá»±c trÆ°á»›c kia không khai thác được.

“Fracking” (hydraulic fracturing) là kỹ thuật dùng thủy áp bẻ gẫy các lá»›p Ä‘á phiến thạch, giải phóng dầu khí giữa các ngăn Ä‘á Ä‘ó rồi bÆ¡m lên mặt đất. Nhiều tổ chức môi trường nói rằng há»—n hợp chất lỏng, nÆ°á»›c - dầu - hóa chất bÆ¡m xuống đất có thể gây ô nhiá»…m cho các mạch nÆ°á»›c ngầm. Tuy nhiên giá»›i kỹ nghệ dầu lá»­a nói rằng vấn đề này không có gì Ä‘áng lo ngại vì há»—n hợp chất lỏng sau Ä‘ó thoát ra ngoài không tác hại đến nguồn nÆ°á»›c.

Kỹ thuật fracking được dùng đầu tiên ở Hoa Kỳ và theo Æ°á»›c lượng của Há»™i Đồng Dầu Lá»­a Quốc Gia, Hoa Kỳ, 70% sản lượng khí đốt ở Bắc Mỹ sẽ được khai thác bằng kỹ thuật fracking. Tiểu bang North Dakota trong mấy năm gần Ä‘ây Ä‘ã phát triển vượt bá»±c nhờ kỹ nghệ khai thác dầu khí shale-oil. CÆ¡ Quan Năng Lượng Quốc Tế IEA dá»± Ä‘oán vá»›i phÆ°Æ¡ng pháp fracking, có thể khai thác được trên 200 ngàn tá»· mét khối (200,000 km3) khí đốt các loại ở cac tầng Ä‘á phiến thạch, có nghÄ©a là trữ lượng dầu khí trên địa cầu chÆ°a mau chóng cạn kiệt nhÆ° lo ngại trÆ°á»›c kia.

Sản lượng dầu khí của Hoa Kỳ trong tháng 7 tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng khoảng 22 triệu thùng dầu thô má»—i ngày. Văn Phòng Thông Tin Năng Lượng Hoa Kỳ cÅ©ng nhÆ° CÆ¡ Quan Năng Lượng Quốc Tế không có số liệu về sản lượng khí đốt của Nga nhÆ°ng theo dá»± Ä‘oán của Moscow thì sản lượng dầu khí của Nga trong năm 2013 tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 21.8 triệu thùng dầu thô má»—i ngày.

Trong vòng 5 năm vừa qua, Hoa Kỳ giảm nhập cảng dầu thô 32% và khí đốt 15%. Hoa Kỳ là nÆ°á»›c tiêu thụ năng lượng nhiều nhất thế giá»›i và sản lượng quốc ná»™i gia tăng có nghÄ©a là có thể xuất cảng dầu khí ra ngoại quốc. NhÆ°ng Ä‘iều ấy không có nghÄ©a là giá năng lượng sẽ rẻ Ä‘i vì Ä‘ây còn là vấn đề của thị trường. Cho đến nay giá dầu vẫn còn cao, hôm Thứ TÆ° là $104.10 má»™t barrel, cao hÆ¡n so vá»›i năm ngoái 18%.

Nhiều phân tích về thị trường năng lượng thường chỉ chú ý tá»›i dầu lá»­a. NhÆ°ng Nga và Hoa Kỳ đều là những đối tác lá»›n về khí đốt trong thị trường năng lượng thế giá»›i vá»›i sản lượng vượt xa Saudi Arabia nÆ°á»›c sản xuất dầu lá»­a đứng đầu thế giá»›i.Theo IAE, năm ngoái là lần đầu tiên kể từ năm 1982, sản lượng khí đốt Hoa Kỳ vượt qua Nga. Xuất cảng của Nga chịu tác Ä‘á»™ng nặng vì tình hình cạnh tranh và kinh tế suy kém ở Âu Châu. Nga dá»± Ä‘oán sản lượng khí đốt của họ chỉ gia tăng chút ít trong mấy năm tá»›i và trong năm nay dÆ°á»›i Hoa Kỳ.

CÅ©ng theo IEA, trong ná»­a đầu năm  nay, trung bình Nga sản xuất 10.8 triệu thùng dầu thô các loại má»—i ngày nghÄ©a là vẫn còn hÆ¡n Hoa Kỳ 900,000 thùng, tuy nhiên kém xa so vá»›i mức chênh lệch 3 triệu thùng ít năm trÆ°á»›c kia.

Các mỏ dầu trong Ä‘á phiến thạch, Baken oil field ở North Dakota và Eagle Ford shale formation ở Nam Texas, tiếp tục tăng tiến nhanh chóng trong khi sản lượng dầu thô của Nga chỉ gia tăng không Ä‘áng kể trong 3 năm vừa qua. Dá»± Ä‘oán của họ là sản lượng dầu thô vẫn nhÆ° vậy và khí đốt tăng 3% cho tá»›i 2016.

Bà Tatiana Mitrova thuá»™c Viện Nghiên Cứu Năng Luợng Nga cho rằng “Nga có vẻ Ä‘ang thua thiệt trên thị trường toàn cấu”. Bà cho biết 40% thu nhập ngân sách Nga là từ xuất cảng dầu khí và bà dá»± Ä‘oán xuất cảng có thể giảm từ 25% đến 30% sau năm 2015, tổng sản lượng quốc dân sẽ kém Ä‘i $100 tá»·.

Tuy nhiên Nga tin tưởng là đất nÆ°á»›c rá»™ng lá»›n của họ có má»™t trữ lượng dầu khí trong Ä‘á phiến thạch nhiều nhất thế giá»›i chÆ°a Ä‘á»±c khai thác tá»›i. Chủ tịch Gazprom, công ty  năng lượng quốc doanh lón nhất ở Nga, Ä‘ánh giá sá»± phát triển của sản lượng dầu khí phiến thạch ở Hoa Kỳ “chỉ là bèo bọt”.

Ông Abdallah Salem el-Badri, chủ tịch OPEC, cÅ©ng cùng quan Ä‘iểm ấy và nói rằng tăng trưởng dầu khí của Hoa Kỳ nhờ các mỏ phiến thạch tá»›i cuối thập ká»· này sẽ “hết hÆ¡i”. Saudi Arabia vẫn là nÆ°á»›c đứng đầu thế giá»›i về cung cấp dầu khí. Trong tháng 7, sản lượng của Saudi Arabia là 11.7 triệu thùng dầu má»—i ngày, Nga 10.8 triệu và Hoa Kỳ 10.3 triệu. Má»—i nÆ°á»›c trong ba nÆ°á»›c này đều có sản lượng hÆ¡n gấp Ä‘ôi Canada, Venezuela, Nigeria.

Tuổi thọ của dầu khí phiến thạch Mỹ còn tùy thuá»™c vào nhiều yếu tố trong Ä‘ó có các quy định của chính quyền và sá»± tán đồng của công chúng. Má»™t thăm dò dÆ° luận của Pew Research Center  tháng trÆ°á»›c cho biết sá»± chống đối fracking tăng từ 38% sáu tháng trÆ°á»›c lên tá»›i 47%. Má»™t rủi ro khác là giá cả thị trường, nếu giá năng lượng xuống, sản lượng dầu khí phiến thạch sẽ giảm vì khai thác tốn kém hÆ¡n phÆ°Æ¡ng pháp khai thác các mỏ dầu truyền thống.

Tuy nhiên cho đến nay mức sản xuất tiếp tục tăng vì các công ty có nhu cầu bù đắp khoản chênh lệch lá»›n Ä‘ã có giữa chi và thu. Để đạt mục tiêu này, các công ty sản xuất dầu khí phiến thạch cÅ©ng tìm cách cải thiện kỹ thuật để giảm chi phí và tăng hiệu năng. Họ tin tưởng rằng sản lượng sẽ không giảm nhanh nhÆ° người ta có thể lo ngại và sẽ còn phát triển trong má»™t thời gian lâu dài.

Nguôn tin: xangdau.net/ EIA