Liệu thế giá»›i Ä‘ã hài lòng vá»›i mức giá 70 USD/thùng dầu thô hiện nay - má»™t mức giá không quá cao đối vá»›i các nÆ°á»›c tiêu thụ dầu, và cÅ©ng không quá thấp vá»›i các nÆ°á»›c khai thác dầu?

Dường nhÆ° đối vá»›i các quốc gia thuá»™c Tổ chức Các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu lá»­a (OPEC), mức giá dầu trên thị trường thế giá»›i hiện nay Ä‘úng là mức giá mà họ muốn.

Từ đầu năm tá»›i nay, giá dầu thô thế giá»›i Ä‘ã tăng khoảng 60% - Ảnh: AP.

“Giá dầu Ä‘ang ở Ä‘iểm hợp lý”

Việc tìm ra Ä‘iểm cân bằng chính xác của giá dầu mà ở Ä‘ó cả các nÆ°á»›c tiêu thụ dầu và nhà sản xuất dầu cùng cảm thấy hợp lý luôn là má»™t trong những vấn đề lá»›n nhất và hóc búa nhất trong quan hệ giữa hai đối tượng này. Vào những năm 1990, mức giá dầu hợp lý là vào khoảng 25 USD/thùng, nhÆ°ng trong những năm gần Ä‘ây, sá»± cân bằng Ä‘ó Ä‘ã bị phá vỡ.

Những lo ngại về nguồn cung dầu, sá»± tăng trưởng nhu cầu dầu nhanh chóng của châu Á, cùng ná»—i lo về sá»± thiếu hụt nguồn cung dầu trong tÆ°Æ¡ng lai, cÅ©ng nhÆ° phong trào đầu tÆ° vào thị trường hàng hóa, Ä‘ã liên tục đẩy giá dầu lên tá»›i những con số ká»· lục.

Trong bối cảnh kinh tế Ä‘ang bắt đầu bÆ°á»›c vào thời kỳ phục hồi hiện nay, thế giá»›i lại má»™t lần nữa Ä‘i tìm mức giá hợp lý má»›i cho dầu thô. Các nhà sản xuất thì cần má»™t mức giá đủ cao để nguồn thu ngân sách của họ không bị ảnh hưởng xấu, trong khi các nÆ°á»›c tiêu thụ dầu muốn má»™t mức giá đủ thấp để sá»± tăng trưởng kinh tế còn yếu á»›t không bị chặn lại.

Vào tháng 12 năm ngoái, sá»± chao đảo trên thị trường tài chính toàn cầu Ä‘ã đẩy giá dầu có lúc rÆ¡i về mức 33 USD/thùng từ mức đỉnh gần 150 USD/thùng trong mùa hè. Khi Ä‘ó, các nÆ°á»›c sản xuất dầu Ä‘ã lo sợ rằng, má»™t thời kỳ kéo dài mà ở Ä‘ó giá dầu bị ghìm ở mức thấp Ä‘ang tá»›i gần.

Vì thế, OPEC Ä‘ã liên tục áp dụng chiến thuật cắt giảm hạn ngạch khai thác và hy vọng kinh tế toàn cầu khi hồi phục sẽ kéo nhu cầu tiêu thụ năng lượng gia tăng trở lại. Tổng mức cắt giảm sản lượng của OPEC trong năm qua là 4,2 triệu thùng/ngày.

Chiến lược này của OPEC Ä‘ã Ä‘em lại hiệu quả. Từ đầu năm tá»›i nay, giá dầu thô thế giá»›i Ä‘ã tăng khoảng 60%. Kết thúc phiên giao dịch tại New York ngày 9/9, trÆ°á»›c khi OPEC nhóm họp về vấn đề sản lượng tại Vienna, Áo, giá dầu thô ngọt nhẹ giao tháng 10 dừng ở mức 71,31 USD/thùng.

“Lúc này, giá dầu Ä‘ang ở Ä‘iểm hợp lý. Cả các nÆ°á»›c tiêu thụ dầu và các nÆ°á»›c sản xuất dầu đều hài lòng. Không ai phàn nàn gì cả”, ông Bhushan Bahree, má»™t nhà phân tích thuá»™c công ty nghiên cứu IHS Cambridge Energy Research Associates, nhận xét.

Chiến lược cắt giảm sản lượng để Ä‘Æ°a giá dầu về mức hiện nay của OPEC được dẫn đầu bởi Saudi Arabia, quốc gia có sản lượng dầu lá»›n nhất, đồng thời là lãnh đạo không chính thức của OPEC.

Trong cuá»™c họp ngày 9/9, Saudi Arabia cho biết, họ thấy không cần phải cắt giảm sản lượng vào lúc này và nếu làm thế sẽ Ä‘e dọa tá»›i sá»± phục hồi kinh tế thế giá»›i. Do Ä‘ó, OPEC Ä‘ã quyết định duy trì sản lượng ở mức hiện tại là 24,845 triệu thùng/ngày.

“Giá dầu từ 70-80 USD/thùng là phù hợp vá»›i cả các nÆ°á»›c tiêu thụ dầu và các nhà sản xuất dầu. Tôi tin là mức giá này sẽ giúp tăng cường sức mạnh cho kinh tế thế giá»›i”, ông Abdalla al-Attiyeh, Bá»™ trưởng Bá»™ Năng lượng của Qatar, má»™t nÆ°á»›c thành viên OPEC, nhận định.

Đầu năm nay, Saudi Arabia cho biết, họ cho là mức giá 75 USD/thùng dầu là hợp lý. Nói về mức giá dầu hiện nay, ông Ali al-Naimi, Bá»™ trưởng Bá»™ Dầu lá»­a Saudi Arabia, cho biết: “Chúng tôi hài lòng vá»›i mức giá này và mức giá này sẽ còn được duy trì trong má»™t thời gian nữa. Chúng tôi không có bất kỳ má»™t lo ngại nhỏ nào hết”.

Tăng trưởng kinh tế sẽ quyết định giá dầu

Đối vá»›i các nÆ°á»›c tiêu thụ dầu, mức giá dầu thấp vừa có lợi lại và không có lợi. Má»™t mặt, giá dầu thấp sẽ dẫn tá»›i giá xăng thấp, nhÆ°ng mặt khác lại có thể đặt ra những câu hỏi xung quanh các chÆ°Æ¡ng trình về năng lượng thay thế và năng lượng tái sinh Ä‘ang được khuyến khích tại nhiều quốc gia và khu vá»±c.

Trên thá»±c tế, các quan chức trong ngành dầu lá»­a phÆ°Æ¡ng Tây cho biết, họ muốn giá dầu cao để có thể tiếp tục đầu tÆ° vào các nguồn dầu lá»­a ở những nÆ¡i xa xôi trên Trái Đất nhÆ° Bắc Băng DÆ°Æ¡ng hay ở vùng biển sâu, đồng thời để ngăn chặn tình trạng thiếu hụt nguồn cung dầu có thể xảy ra. Bởi vậy, trÆ°á»›c khi OPEC nhóm họp lần này, hầu nhÆ° Ä‘ã không có lời kêu gọi nào đề nghị họ tăng sản lượng để giảm giá dầu xuống.

Theo ông Edward L. Morse, người đứng đầu bá»™ phận nghiên cứu thuá»™c công ty LCM Commodities có trụ sở ở New York, thị trường dầu ở thời Ä‘iểm hiện tại Ä‘ang tạm thời bị “chốt” bởi hai yếu tố quan trọng.

Má»™t mặt, sức hấp dẫn của các loại hàng hóa cÆ¡ bản, bao gồm dầu thô, đối vá»›i các nhà đầu tÆ° Ä‘ang còn mạnh, có thể ngăn giá dầu khỏi việc giảm mạnh. NhÆ°ng mặt khác, các thành viên OPEC hiện Ä‘ang có mức sản lượng dá»± trữ ít nhất là 6 triệu thùng/ngày, cao chÆ°a từng có từ cuối những năm 1990 trở lại Ä‘ây, chủ yếu nằm trong tay Saudi Arabia. Mức sản lượng dá»± trữ này có thể nhanh chóng được chuyển thành sản lượng thá»±c tế trong trường hợp nhu cầu tăng, nhờ Ä‘ó ngăn giá dầu không tăng nhanh.

Tuy nhiên, các quan chức OPEC thừa biết tình hình hiện nay sẽ không kéo dài lâu. Do sá»± phục hồi kinh tế má»›i chỉ bắt đầu hình thành, hÆ°á»›ng Ä‘i sắp tá»›i của giá dầu là rất khó dá»± báo.

Trong mùa hè này, giá hàng hóa cÆ¡ bản và giá cổ phiếu tăng là do giá»›i đầu tÆ° kỳ vọng ở sá»± phục hồi kinh tế. Bởi vậy, giá»›i phân tích cho rằng, nếu xuất hiện tin xấu, má»™t đợt bán tháo có thể trên thị trường dầu thô, đẩy giá dầu sụt về dÆ°á»›i mức 60 USD/thùng.

Tuy nhiên, về ná»—i lo giá dầu giảm, OPEC có thể trông chờ ở sá»± phục hồi của nhu cầu dầu khi kinh tế thế giá»›i khởi sắc trở lại. Theo má»™t báo cáo của IHS Cambridge Energy Research Associates, nhu cầu dầu của thế giá»›i có thể tăng trở lại trong năm tá»›i, vá»›i mức tăng 900.000 thùng/ngày, và cuối cùng sẽ trở về mức 86,5 triệu thùng/ngày - của năm 2007 - vào năm 2012.

“Tăng trưởng kinh tế là yếu tố quyết định mọi thứ rồi sẽ Ä‘i đến Ä‘âu”, Bá»™ trưởng Bá»™ Dầu lá»­a Saudi Arabia, ông Naimi, tuyên bố.

New York Times