Trong một diễn biến gây sốc, Argentina, nền kinh tế lớn thứ hai Nam Mỹ, vốn dễ bị khủng hoảng, gần đây đã nổi lên như nhà sản xuất dầu lớn thứ ba của lục địa. Sự gia tăng sản lượng hydrocarbon phi truyền thống từ Vaca Muerta, một trong năm mỏ đá phiến hàng đầu thế giới, đang thúc đẩy tăng trưởng đáng kể trong sản xuất dầu khí. Công ty dầu khí quốc gia YPF của Argentina đang dẫn đầu sự phát triển của ngành công nghiệp đá phiến và đang dần trở thành một trong những công ty năng lượng nhà nước được quản lý tốt nhất ở Mỹ Latinh. Mặc dù đã được quốc hữu hóa vào tháng 4 năm 2012, sản lượng hydrocarbon của YPF vẫn tăng vọt trong khi chi phí vận hành đang giảm, mang lại sự thúc đẩy mạnh mẽ cho thu nhập và lợi nhuận.
Thị trường đã quay lưng với YPF sau khi Tổng thống Cristina Fernandez de Kirchner mua lại 51% cổ phần của công ty từ tập đoàn năng lượng lớn của Tây Ban Nha Repsol vào tháng 4 năm 2012 khi Argentina đang phải vật lộn với tình trạng thiếu hụt năng lượng và thâm hụt thương mại khổng lồ. Chỉ trong vài ngày, giá cổ phiếu của YPF đã giảm mạnh xuống còn một phần tư giá trị trước khi quốc hữu hóa, do ảnh hưởng của sự kiện này đã tác động đến thị trường và niềm tin của nhà đầu tư. Vào thời điểm đó, có những lo ngại rằng các vấn đề tài chính và kinh tế liên quan đến chính phủ liên bang Argentina có thể ảnh hưởng đến tài chính và hoạt động của công ty.
Điều đáng ngạc nhiên là điều này đã không xảy ra khi YPF dẫn đầu việc khai thác mỏ đá phiến Vaca Muerta rộng 8,6 triệu mẫu Anh, mặc dù được phát hiện vào năm 1927, nhưng mãi đến năm 2011 mới được đánh giá chính thức. Có một số lý do cho điều này, trong đó lý do chính là việc Repsol ngần ngại đầu tư vốn đáng kể vào các hoạt động thăm dò tại Argentina vào thời điểm các quy định chặt chẽ đã ảnh hưởng mạnh đến lợi nhuận. Chính việc thiếu khai thác trong giai đoạn kinh tế khó khăn đã khiến chính phủ quyết định quốc hữu hóa YPF.
Trong nhiều năm, Buenos Aires coi trữ lượng dầu mỏ của Vaca Muerta là một cơ hội quan trọng để củng cố nền kinh tế đang gặp khó khăn của Argentina. Mỏ Vaca Muerta chứa khoảng 16 tỷ thùng dầu đá phiến có thể khai thác và 308 nghìn tỷ feet khối khí đốt tự nhiên, khiến nơi đây trở thành mỏ khí đá phiến lớn thứ hai và nguồn tài nguyên dầu đá phiến lớn thứ tư thế giới. Đây là mỏ hydrocarbon phi truyền thống lớn nhất cùng loại được tìm thấy ở Nam Mỹ. Vaca Muerta ban đầu được so sánh với mỏ đá phiến Eagle Ford, nhưng quá trình khai thác rộng hơn cho thấy nó nằm trong số những mỏ đá phiến chất lượng hàng đầu thế giới. Các nhà phân tích trong ngành hiện cho rằng Vaca Muerta sở hữu những đặc điểm tương đương với đá phiến Permian, lưu vực dầu lớn nhất của Hoa Kỳ, sản xuất khoảng sáu triệu thùng mỗi ngày.
Các nhà phân tích chỉ ra dữ liệu địa chất quan trọng của Vaca Muerta, đặc biệt là áp suất vỉa chứa cao và độ dày đá phiến vượt trội, khiến cho vỉa chứa này vượt trội hơn nhiều vỉa đá phiến của Hoa Kỳ. Dữ liệu từ Bộ Kinh tế Argentina cho thấy Vaca Muerta là khu vực đá phiến sản xuất hydrocarbon lớn nhất Nam Mỹ và là một trong những vỉa hydrocarbon phi truyền thống đáng chú ý trên toàn thế giới. Trong nửa đầu năm 2025, Vaca Muerta đã khai thác 449.299 thùng dầu đá phiến và 2,8 tỷ feet khối khí đá phiến mỗi ngày. Những con số này chứng minh rằng Vaca Muerta, không bao gồm sản lượng hydrocarbon thông thường của Argentina, đang vượt sản lượng hydrocarbon của nhiều nhà sản xuất dầu Nam Mỹ.
YPF đã sớm nắm giữ các mỏ đá phiến quan trọng tại Vaca Muerta, trong khi các công ty năng lượng tư nhân vẫn còn hoài nghi về khu vực này, đặc biệt là sau khi công ty bị quốc hữu hóa dưới tay một chính phủ Peronist không vững mạnh về mặt tài chính. Vì lý do này, tập đoàn năng lượng lớn do nhà nước kiểm soát hiện là công ty khoan hàng đầu phát triển mỏ đá phiến lớn nhất Nam Mỹ.
YPF hiện nắm giữ diện tích khai thác dầu khí lớn nhất và sản xuất khối lượng hydrocarbon lớn nhất tại Vaca Muerta. Theo dữ liệu của chính phủ, trong nửa đầu năm 2025, YPF đã khai thác 243.183 thùng dầu đá phiến và 695 triệu feet khối khí đá phiến mỗi ngày, tăng lần lượt 18% và 7% so với cùng kỳ năm trước. Trong cùng kỳ, tổng sản lượng của YPF đạt 343.228 thùng dầu thô mỗi ngày (71% tỷ trọng là đá phiến) và 904 triệu feet khối khí đốt tự nhiên mỗi ngày (77% tỷ trọng là đá phiến). Công ty dầu khí nhà nước của Argentina sản xuất 46% dầu mỏ và 29% khí đốt tự nhiên của cả nước.
Đến năm 2024, YPF nắm giữ 1,1 tỷ thùng trữ lượng hydrocarbon đã được chứng minh, với 78% (854 triệu thùng) là dầu đá phiến. Trữ lượng đã được xác minh của công ty bao gồm 56% dầu thô, 44% khí tự nhiên và 6% khí tự nhiên lỏng, với tuổi thọ trữ lượng tổng thể là 5,6 năm, trong khi trữ lượng tại Vaca Muerta dự kiến sẽ kéo dài 8,3 năm. Trữ lượng của YPF đang tăng trưởng đều đặn, tăng đáng kể 19% trong năm năm qua khi quá trình khai thác Vaca Muerta được tiến hành. Trên thực tế, trữ lượng hydrocarbon đá phiến của YPF là 854 triệu thùng, cao hơn gấp đôi so với 356 triệu thùng được báo cáo cho năm 2020.
YPF có kế hoạch tăng trữ lượng và sản lượng dầu khí đá phiến, đầu tư 5 tỷ đô la vào năm 2025, trong đó 3,6 tỷ đô la được dành cho các hoạt động thượng nguồn, chủ yếu dành cho các mỏ Vaca Muerta của công ty. Đây là một phần của kế hoạch đầu tư 5 năm trị giá 36 tỷ đô la bắt đầu từ năm 2025, trong đó gần 80% tổng chi tiêu sẽ được dành cho các hoạt động thượng nguồn. YPF gần đây đã công bố kế hoạch bán cổ phần tại 16 lô dầu khí truyền thống để tập trung khai thác mỏ Vaca Muerta, điều này sẽ thúc đẩy đầu tư vào dầu đá phiến và đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng trữ lượng cũng như sản lượng.
Vaca Muerta hấp dẫn các công ty năng lượng nhờ giá hòa vốn dầu thấp, chỉ 36 đô la/thùng. Mức giá này thấp hơn mức ước tính từ 55 đến 75 đô la/thùng cho các mỏ dầu khí thông thường đã khai thác của Argentina và các khu vực sản xuất dầu mỏ khác ở Nam Mỹ. Trong báo cáo kết quả kinh doanh quý 2 năm 2025, YPF cho biết tổng chi phí nâng hạ là 15,30 đô la/thùng, giảm xuống còn 4,60 đô la/thùng cho hoạt động tại Vaca Muerta của công ty. Công ty năng lượng tích hợp lớn này dự đoán chi phí khai thác sẽ giảm đáng kể trong những năm tới, xuống còn 5 đô la/thùng vào năm 2027 khi công ty chuyển đổi sang sản xuất hydrocarbon đá phiến thuần túy. Thật vậy, theo Tổng giám đốc điều hành YPF Horacio Marín, hoạt động khai thác đá phiến của công ty đang có lãi ở mức giá dầu Brent là 40 đô la một thùng.
Công ty dầu khí quốc gia Argentina dự kiến sản lượng sẽ đạt gần 2,1 triệu thùng dầu quy đổi vào năm 2030. Đến cuối thập kỷ này, sản lượng dầu mỏ, chủ yếu là dầu đá phiến, dự kiến sẽ đạt 820.000 thùng mỗi ngày, trong đó, khí đốt tự nhiên đạt 1,1 triệu thùng dầu quy đổi và khí tự nhiên hóa lỏng chiếm 170.000 thùng mỗi ngày. YPF dự kiến 48% dầu và 40% khí đốt tự nhiên sản xuất sẽ được xuất khẩu. Những con số này cho thấy một sự gia tăng đáng kể về lợi nhuận sắp xảy ra, với dự kiến EBITDA năm 2025 là 5,3 tỷ đô la và sẽ tăng hơn gấp đôi lên 11 tỷ đô la vào năm 2029. Dòng tiền tự do quan trọng dự kiến sẽ tăng đáng kể, đạt 3,1 tỷ đô la trong cùng kỳ.
YPF hiện là một công ty năng lượng lớn do nhà nước kiểm soát tại Nam Mỹ, sau khi được quốc hữu hóa. Tập đoàn năng lượng tích hợp lớn này sẽ được hưởng lợi từ sự phát triển nhanh chóng của mỏ đá phiến Vaca Muerta và việc mở rộng cơ sở hạ tầng hydrocarbon. Điều này cũng mang lại lợi thế cho Argentina, khi ngành công nghiệp đá phiến đang dần trở thành "viên đạn bạc" kinh tế mà Buenos Aires hằng mong ước. Sản lượng dầu và khí đốt tự nhiên tăng đồng nghĩa với việc xuất khẩu năng lượng tăng và nhập khẩu giảm, giúp giảm nguy cơ thâm hụt thương mại nghiêm trọng. Theo dữ liệu của chính phủ, xuất khẩu xăng dầu năm 2024 đạt 5,5 tỷ đô la, tăng 41% so với mức 3,9 tỷ đô la năm 2023, góp phần vào thặng dư thương mại năm 2024 là 19 tỷ đô la so với mức thâm hụt 7 tỷ đô la một năm trước đó.
Nguồn tin: xangdau.net
