Trong bối cảnh lo ngại về tình trạng thiếu điện và sưởi ấm đang gia tăng ở Kyrgyzstan trong mùa đông này, Kazakhstan và Uzbekistan đã cam kết giúp Bishkek ngăn chặn một cuộc khủng hoảng.
Nỗi lo về tình trạng thiếu hụt bắt nguồn từ mực nước cực thấp trong hồ chứa Toktogul, một nguồn thủy điện chính ở Trung Á, cũng như nguồn nước được các quốc gia hạ lưu sử dụng để tưới tiêu trong mùa hè.
Các quan chức chính phủ cấp cao của cả ba quốc gia đã ký một thỏa thuận vào cuối tháng 11 tại Almaty, theo đó Kyrgyzstan đồng ý giảm thiểu lượng nước trong Hồ chứa Toktogul được sử dụng để sản xuất điện trong những tháng tới, đảm bảo đủ nguồn cung cấp cho nhu cầu tưới tiêu hạ lưu trong mùa vụ năm 2026. Đổi lại, Kazakhstan và Uzbekistan sẽ cung cấp điện cho Kyrgyzstan để đảm bảo "hoàn thành thành công mùa sưởi ấm", theo một tuyên bố của chính phủ Kazakhstan.
Cả ba quốc gia cũng đồng ý triển khai một chiến dịch tiết kiệm nước. Tuyên bố của Kazakhstan lưu ý rằng thỏa thuận này "có tính ràng buộc về mặt pháp lý", mặc dù không có thông tin nào về cơ chế thực thi được tiết lộ.
Đầu tháng 11, các quan chức Kyrgyzstan đã công bố một loạt các biện pháp để giảm mức tiêu thụ năng lượng trong mùa đông này, với lý do thiếu nước. Trong số các biện pháp tiết kiệm năng lượng, đèn tại hầu hết các văn phòng chính phủ sẽ được tắt từ 6 giờ chiều đến 6 giờ sáng. Trong khi đó, các nhà hàng, cửa hàng và địa điểm giải trí phải tắt đèn trước 10 giờ tối. Các quan chức ở Tajikistan, cũng với lý do mực nước trong các hồ chứa thấp, đã đưa ra các sáng kiến tương tự.
Theo truyền thông địa phương, chỉ số căng thẳng về nước của Kyrgyzstan đã đạt đến mức "tiền khủng hoảng". Trong khi chính phủ đang phải vật lộn với những nguy cơ trước mắt, các quan chức cũng đang nỗ lực cải thiện về lâu dài để giảm thiểu nguy cơ gặp phải những thách thức tương tự trong tương lai. Tại cuộc họp ngày 1 tháng 12 do Bộ Tài nguyên Nước và Nông nghiệp triệu tập, Thứ trưởng Almaz Zheenaliev đã vạch ra các kế hoạch hiện đại hóa nằm trong Chiến lược Nước Quốc gia do chính phủ thông qua cho 15 năm tới.
Ông Zheenaliev cho biết "việc xây dựng hồ chứa, hiện đại hóa thủy lợi, số hóa và thành lập các cơ quan quản lý lưu vực" là những yếu tố then chốt của "một chiến lược thống nhất nhằm tăng cường an ninh nguồn nước của đất nước". Ông không nêu rõ chính phủ sẽ chi trả cho tất cả những cải thiện này như thế nào.
Các quan chức khác của Kyrgyzstan thừa nhận rằng biến đổi khí hậu đang gây khó khăn cho việc hoạch định chiến lược về các vấn đề như nguồn cung cấp nước và an ninh lương thực. Tại một hội nghị về khí hậu vào tháng 10 ở Bishkek, Phó Thủ tướng Edil Baisalov đã tuyên bố rằng "chu trình thủy văn ở Kyrgyzstan đã thay đổi. Năm nay, chúng ta được cho là đã khắc phục được tình trạng thiếu nước, nhưng thay vào đó, tình trạng này lại trở nên trầm trọng hơn."
Nguồn tin: xangdau.net/Eurasianet
