Các công ty dầu lá»a lá»›n nhất cá»§a khu vá»±c châu Á Ä‘ang rục rịch tham gia vào má»™t cuá»™c Ä‘ua cắt giảm đầu tư cá»§a ngành dầu lá»a toàn cầu trong năm 2015 để ứng phó vá»›i giá dầu giảm. Tá» Wall Street Journal cho rằng, sá»± cắt giảm đầu tư này đặt ra nguy cÆ¡ đối vá»›i tăng trưởng sản lượng dầu tại châu Á - khu vá»±c “Ä‘ói” năng lượng cá»§a thế giá»›i.
Các công ty dầu lá»a quốc doanh châu Á rục rịch giảm đầu tư
Hãng dầu lá»a quốc doanh Petronas cá»§a Malaysia má»›i Ä‘ây tuyên bố dá»± định cắt giảm vốn đầu tư cÆ¡ bản ở mức 15-20% trong năm nay - Ảnh: Bloomberg/WSJ.
Hãng dầu lá»a quốc doanh Petronas cá»§a Malaysia má»›i Ä‘ây tuyên bố dá»± định cắt giảm vốn đầu tư cÆ¡ bản ở mức 15-20% trong năm nay. Nguồn tin thân cáºn cho biết, hai “gã khổng lồ” quốc doanh CNOOC và PetroChina cá»§a Trung Quốc cÅ©ng có dá»± định cắt giảm đầu tư ở 30%.
Phản ứng tất yếu
Tuần trước, táºp Ä‘oàn dầu khí quốc gia Pertamina cá»§a Indonesia cho biết có thể cắt giảm 50% vốn đầu tư trong năm nay. Táºp Ä‘oàn PTT Exploration and Production cá»§a Thái Lan dá»± kiến cắt giảm vốn đầu tư trong 5 năm xuống còn 24,3 tá»· USD từ mức 27 tá»· USD ban đầu.
Theo nhiá»u chuyên gia, nhìn chung, các công ty dầu lá»a quốc doanh tại khu vá»±c châu Á có thể cắt giảm đầu tư cÆ¡ bản từ 15-30% trong năm 2015. Những năm trước, các công ty này chi khoảng 120 tá»· USD để đầu tư má»—i năm, chiếm 1/5 tổng vốn đầu tư cá»§a ngành dầu khí toàn cầu.
Bên cạnh Ä‘ó, các dá»± án dầu khí lá»›n ở khu vá»±c châu Á cá»§a các công ty dầu lá»a Ä‘a quốc gia như Chevron có thể bị hoãn lại.
“Ba tháng tá»›i Ä‘ây sẽ là quãng thá»i gian quan trá»ng đối vá»›i các táºp Ä‘oàn dầu khí lá»›n. Mức giá dầu trong khoảng thá»i gian Ä‘ó sẽ quyết định há» cắt giảm đầu tư bao nhiêu”, ông Shun Ling Yap, nhà phân tích dầu khí thuá»™c Business Monitor International, Ä‘ánh giá.
Ông Yap ước tính, khi các công ty dầu khí giảm đầu tư vào cả hoạt động thăm dò và khai thác các má» hiện có, sản lượng dầu cá»§a khu vá»±c châu Á-Thái Bình Dương có thể đạt đỉnh 8,5 triệu thùng/ngày vào năm 2016, chiếm gần 10% sản lượng dầu toàn cầu, rồi sau Ä‘ó giảm dần.
Äến thá»i Ä‘iểm hiện tại, các táºp Ä‘oàn dầu khí Ä‘a quốc gia Ä‘ã mạnh tay cắt giảm đầu tư như má»™t phản ứng tất yếu trước việc giá dầu giảm dưới 50 USD/thùng.
Hôm thứ Năm tuần trước, táºp Ä‘oàn Royal Dutch Shell tuyên bố giảm đầu tư 15 tá»· USD trong vòng 3 năm tá»›i. Cùng ngày, ConocoPhillips nói sẽ giảm đầu tư cÆ¡ bản 15%, sau khi Ä‘ã tuyên bố cắt giảm ngân sách 20% vào tháng 12. Cách Ä‘ây ít ngày, táºp Ä‘oàn Total cá»§a Pháp cÅ©ng tuyên bố sẽ cắt giảm ngân sách đầu tư năm 2015 má»™t khoản 10%.
Nguyên nhân chính khiến giá dầu giảm thá»i gian qua được cho là sản lượng dầu Ä‘á phiến tăng bùng nổ cá»§a Mỹ và việc Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu lá»a (OPEC) không chịu cắt giảm sản lượng.
Trầy tráºt giữ sản lượng
Tuy váºy, các công ty dầu lá»a hoạt động tại các khu vá»±c có chi phí cao và các rào cản vá» quy chế hoặc chính trị má»›i là đối tượng thiệt hại nhiá»u nhất. Chẳng hạn, các công ty dầu lá»a hoạt động ở vùng biển Bắc cá»§a Anh - nÆ¡i các dá»± án má»›i cần giá dầu trên mức 75 USD/thùng má»›i hòa vốn - Ä‘ang Ä‘i đầu trong việc Ä‘iá»u chỉnh kế hoạch đầu tư.
Tại Indonesia, má»™t trong những quốc gia xuất khẩu dầu hàng đầu khu vá»±c châu Á, hoạt động đầu tư vào ngành dầu lá»a gặp nhiá»u trở ngại do quy trình cấp phép và các quy chế ngặt nghèo như giá»›i hạn vỠđộ tuổi cá»§a các chuyên gia dầu khí được phép làm việc…
Những trở ngại này Ä‘ã khiến táºp Ä‘oàn Chevron cá»§a Mỹ tạm dừng vô thá»i hạn má»™t dá»± án khí đốt nước sâu trị giá 12 tá»· USD ở Indonesia vào tháng 9 năm ngoái. Giá dầu giảm sâu càng khiến những dá»± án dầu tư nhiá»u rá»§i ro như váºy trở nên kém hấp dẫn.
Việc các công ty dầu lá»a cắt giảm đầu tư diá»…n ra trong bối cảnh ngành dầu khí Indonesia gặp khó khăn. Năm ngoái, sản lượng dầu cá»§a cá»±u thành viên OPEC này Ä‘ã giảm xuống mức thấp nhất trong hÆ¡n 40 năm. “Nếu tình hình không được cải thiện, Indonesia sẽ trở thành nước nháºp khẩu ròng năng lượng vào năm 2019”, ông Lukman Mahfoedz, Giám đốc Ä‘iá»u hành (CEO) công ty dầu khí PT Medco Energi Internasional Tbk, phát biểu.
Các táºp Ä‘oàn dầu khí lá»›n khác trong khu vá»±c cÅ©ng dá»± báo mức sản lượng giảm trong năm nay. Tuần trước, PetroVietnam cắt giảm 3,5% mục tiêu sản lượng năm 2015 so vá»›i năm ngoái, còn 16,8 triệu tấn dầu, tương đương 337.400 thùng dầu, má»—i ngày.
Trong mấy năm gần Ä‘ây, châu Á trầy tráºt giữ sản lượng dầu khí. Theo các chuyên gia, khu vá»±c này cần cả các công ty quốc doanh và độc láºp đầu tư vào các má» dầu má»›i. CÆ¡ quan Năng lượng Quốc tế (EIA) ước tính, châu Á cần đầu tư 3,33 nghìn tá»· USD vào ngành dầu khí trong thá»i gian từ 2014-2035 để duy trì sản lượng dầu khí ở mức hiện tại.
Tuy nhiên, vá»›i giá dầu dưới 50 USD/thùng, nhiá»u má» dầu sẽ chỉ Ä‘em lại thua lá»— nếu được rót vốn đầu tư. Chẳng hạn, theo ước tính cá»§a chuyên gia, má»™t số má» dầu ở Malaysia, nước xuất khẩu ròng dầu lá»›n nhất châu Á, phải cần tá»›i mức giá dầu 70 USD/thùng má»›i hòa vốn.
Nguồn tin: Vneconomy