AI dường như là lực đẩy đưa tất cả các tàu năng lượng lên cao. Các nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp tư nhân trên khắp thế giới đang áp dụng một cách tiếp cận toàn diện đối với nguồn cung năng lượng - bất chấp các cam kết năng lượng sạch - để củng cố an ninh năng lượng trong thời đại biến động chưa từng có. Các chính phủ trên khắp thế giới đang phê duyệt cho các dự án mới nhằm thúc đẩy sản xuất năng lượng nhanh nhất có thể, nhằm tránh nguy cơ thiếu hụt năng lượng đang rình rập, trong khi các ông trùm công nghệ lại đặt cược lớn vào cả những công nghệ năng lượng đã được chứng minh lẫn chưa được kiểm chứng. Tuy nhiên, trong khi sự bùng nổ của AI đang thúc đẩy đầu tư vào các nguồn năng lượng, từ địa nhiệt đến nhiệt hạch, thì nguồn năng lượng lớn nhất thế giới lại đang bỏ lỡ dòng tiền dường như đang chảy vào mọi lĩnh vực khác.
Hay nói đúng hơn, lượng đô la lấy cảm hứng từ AI chảy vào kho bạc của các tập đoàn dầu mỏ lớn (Big Oil) đơn giản là không đủ để bù đắp những khó khăn đáng kể mà ngành này đang phải đối mặt hiện nay. Bất chấp môi trường chính sách hỗ trợ mạnh mẽ tại Hoa Kỳ và các lệnh trừng phạt ngày càng gia tăng đối với Nga, tờ The Economist đưa tin rằng "thời thế đang bất ngờ khó khăn đối với ngành này". Ngay cả khi dự báo nhu cầu năng lượng tăng vọt, nhu cầu dầu mỏ vẫn ở mức thấp, và các nhà sản xuất dầu mỏ toàn cầu đang dần tích tụ một lượng dầu thừa nghiêm trọng mà không có dấu hiệu thuyên giảm.
Đầu tháng 10, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đã nâng ước tính về tình trạng dư cung dầu mỏ trong năm tới, dự đoán mức cung vượt cầu kỷ lục vào năm 2026. Theo ước tính chính thức của cơ quan này, nguồn cung dầu toàn cầu sẽ vượt cầu gần 4 triệu thùng mỗi ngày, có khả năng phá kỷ lục về tình trạng dư cung lớn nhất trong lịch sử tính theo năm.
Các công ty dầu mỏ đã hoạt động kém hiệu quả kể từ trước khi dự báo tăng này tác động đến thị trường. "Kể từ đầu năm ngoái, chỉ số S&P 500 của các công ty lớn của Mỹ đã tạo ra tổng lợi nhuận, bao gồm cả cổ tức, là 46%", tờ The Economist đưa tin. "Ngược lại, các công ty dầu khí Mỹ, kể cả những gã khổng lồ như Chevron và Exxon, chỉ đạt lợi nhuận 14%".
Trong khi đó, dường như mọi lĩnh vực năng lượng khác đều đang phát triển mạnh mẽ. Tiền đang đổ vào các công ty khởi nghiệp năng lượng hạt nhân với tốc độ nhanh đến mức người ta lo ngại về tình trạng bong bóng. Năm ngoái, vốn đầu tư tư nhân và vốn mạo hiểm vào các công ty hạt nhân tiên tiến đã đạt mức cao nhất mọi thời đại, "vượt qua tổng giá trị giao dịch của 15 năm qua cộng lại" theo S&P Global.
Ngay cả nhiệt hạch hạt nhân, vốn vẫn chưa tồn tại dưới bất kỳ hình thức thương mại khả thi nào, cũng đang nhận được khoản tiền khổng lồ từ nghiên cứu và phát triển, nhờ vào sự bùng nổ của AI. Sam Altman, nhà sáng lập OpenAI – công ty đứng sau ChatGPT – và được cho là hình mẫu số một của ngành AI, cũng là một trong những người ủng hộ và đầu tư lớn nhất thế giới vào công nghệ nhiệt hạch hạt nhân. Cá nhân ông đã rót hàng trăm triệu đô la vào các công ty khởi nghiệp về nhiệt hạch hạt nhân và lãnh đạo một trong những kỳ lân nhiệt hạch tiềm năng nhất thế giới, Oklo. Một phần nhờ vào niềm tin mạnh mẽ của ông vào khả năng độc đáo của công nghệ này trong việc đáp ứng nhu cầu năng lượng trong tương lai của AI, theo một báo cáo của EU. Công ty Fusion for Energy nhận thấy tổng vốn đầu tư của ngành này đã tăng vọt từ 1,7 tỷ đô la Mỹ vào năm 2020 lên 15 tỷ đô la Mỹ tính đến tháng 9 năm 2025.
Đồng thời, thị trường năng lượng địa nhiệt đang nổi lên từ vị thế ngách để trở thành danh mục đầu tư năng lượng chính thống. Năm 2023, thị trường năng lượng địa nhiệt toàn cầu được định giá 7,4 tỷ USD. Dự kiến sẽ đạt con số khổng lồ 12,51 tỷ USD vào năm 2032. Các khoản đầu tư đang ngày càng tăng lên khi các công ty công nghệ lớn (Big Tech) lạc quan về năng lượng sạch cơ bản. Meta và Alphabet (những công ty đứng sau Facebook và Google) nằm trong số ngày càng nhiều công ty tại Thung lũng Silicon hợp tác với các công ty khởi nghiệp địa nhiệt. Đầu năm nay, Cindy Taff, giám đốc điều hành của công ty địa nhiệt Sage Geosystems, đã nói với tờ The Hill rằng "Đây sẽ là thập kỷ của địa nhiệt".
Nhưng trong khi ngay cả những dạng năng lượng mới nổi và mới nổi nhất cũng đang vươn lên những tầm cao mới nhờ sự bùng nổ của AI, thì các công ty dầu mỏ lớn (Big Oil) lại đang chật vật để hưởng lợi từ sự bùng nổ này. Ngay cả khi Wood Mackenzie lùi dự báo đỉnh dầu mỏ đến năm 2032, các tập đoàn vẫn đang phải sa thải nhân viên và chia cổ tức thay vì tái đầu tư vào việc mở rộng, điều mà tờ The Economist gọi là "một dấu hiệu chắc chắn cho thấy các công ty dầu mỏ phương Tây đang cảm thấy bi quan về triển vọng tăng trưởng của ngành".
Nguồn tin: xangdau.net
