Liên minh châu Âu đã thay thế việc nghiện một dạng khí đốt của Nga bằng một dạng khác. Thay vì nhận khí đốt qua đường ống từ Nga từ phía Đông, châu Âu hiện đang sử dụng LNG của Nga nhập khẩu tại các cảng ở phía Tây.
EU, vốn không trừng phạt hoặc cấm khí đốt tự nhiên của Nga, đã chứng kiến lượng nhập khẩu LNG từ Nga tăng vọt kể từ khi Nga xâm chiếm Ukraine và sự sụt giảm đáng kể lưu lượng đường ống của Nga vào năm 2022.
Mặc dù khối lượng LNG không nhiều bằng lượng khí đốt qua đường ống của Nga tới châu Âu như trước chiến tranh, nhưng khối này là khách hàng mua LNG lớn nhất của Nga. EU đã mua gần một nửa tổng lượng xuất khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng của Nga vào tháng 2 năm 2024, trong đó Trung Quốc đứng thứ hai, mua 21% tổng lượng xuất khẩu LNG của Nga, dữ liệu mới nhất về xuất khẩu nhiên liệu hóa thạch của Nga do Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch tổng hợp (CREA) cho thấy.
Theo phân tích dữ liệu của Reuters, hơn 1/10 lượng đường ống trước đây của Nga tới EU đã được thay thế bằng LNG của Nga nhập khẩu vào các cảng ở Tây Âu, chủ yếu ở Tây Ban Nha, Bỉ và Pháp.
Sự thay đổi trong dòng chảy khí đốt của Nga cho thấy trong khi nguồn cung qua đường ống đã chậm lại ở mức nhỏ giọt – và có thể giảm hơn nữa khi thỏa thuận vận chuyển khí đốt qua Ukraine kết thúc vào cuối năm 2024 – LNG từ Nga đang chiếm ít nhất một phần xuất khẩu qua đường ống bị mất của Moscow. Nó cũng cho thấy rằng hiện tại, châu Âu không đủ khả năng để loại bỏ khí đốt của Nga, ít nhất là cho đến khi khối này có thể đảm bảo an ninh cung cấp năng lượng và khí đốt để tránh một cuộc khủng hoảng năng lượng khác.
Việc cả khí đốt qua đường ống và nhập khẩu LNG từ Nga đều không bị cấm, hai năm sau khi Nga xâm chiếm Ukraine, cho thấy EU không muốn mất bất kỳ nguồn cung khí đốt nào vì khối này đang cẩn trọng để tránh giá tăng đột biến và lặp lại cuộc khủng hoảng năng lượng năm 2022.
EU có mục tiêu không mang tính ràng buộc là loại bỏ khí đốt của Nga vào năm 2027.
Các quan chức EU đã kêu gọi hành động phối hợp nhằm giảm nhập khẩu LNG của Nga và không có quốc gia nào có động thái cấm những điều này.
Bùng nổ nhập khẩu LNG
Nhập khẩu LNG của EU từ Nga đã tăng vọt trong hai năm qua kể từ khi Nga đóng đường ống khí đốt của một số nước EU vào mùa xuân và mùa hè năm 2022, và đường ống Nord Stream bị nổ tung vào tháng 9 năm đó.
Năm ngoái, các cảng EU đã nhập khẩu 15,6 triệu tấn LNG của Nga, theo ước tính của công ty phân tích dữ liệu Kpler được Reuters trích dẫn. Con số này cao hơn một chút so với năm 2022 nhưng tăng 37,7% so với lượng nhập khẩu trước chiến tranh vào năm 2021.
Theo thống kê của EU, trong khi nhập khẩu khí đốt qua đường ống từ Nga giảm xuống dưới 9% nguồn cung khí đốt của EU, từ mức hơn 35% trước đó, thì việc châu Âu nhập khẩu LNG từ Nga đã nâng tỷ trọng khí đốt của Nga trong nguồn cung của EU lên khoảng 15%, theo thống kê và tính toán của Reuters.
Từ năm 2021 đến năm 2023, nguồn cung LNG của Nga sang châu Âu đã tăng 11%, trong đó nguồn cung sang Tây Ban Nha tăng gấp đôi và tới Bỉ tăng hơn gấp ba, theo dữ liệu do Viện Phân tích Tài chính & Kinh tế Năng lượng (IEEFA) tổng hợp.
Các cảng châu Âu nhập khẩu khối lượng LNG lớn nhất của Nga từ năm 2021 đến năm 2023 là Zeebrugge ở Bỉ, Montoir-de-Bretagne ở Pháp, Bilbao ở Tây Ban Nha, Gate ở Hà Lan, Dunkerque ở Pháp và Mugardos ở Tây Ban Nha, phân tích của IEEFA dựa trên Dữ liệu Kpler cho thấy.
Theo phân tích của CREA về dữ liệu xuất khẩu nhiên liệu hóa thạch của Nga vào tháng 2 năm 2024, nhiều mặt hàng nhập khẩu đó, đặc biệt là ở Bỉ, là tái xuất khẩu sang Tây Ban Nha và Trung Quốc.
“Trong khi tổng lượng nhập khẩu LNG của Bỉ trong tháng 2 chỉ tăng 4% thì lượng nhập khẩu của họ từ Nga lại tăng đáng kể hơn nhiều, 44%. Đồng thời, việc tái xuất khẩu LNG của Bỉ đã tăng tới 81% - một phần đáng kể trong số đó được chuyển đến Tây Ban Nha và Trung Quốc - cho thấy vai trò của nước này trong việc vận chuyển khí đốt của Nga trên toàn cầu,” CREA cho biết.
IEEFA cũng lưu ý vào cuối năm ngoái rằng khoảng 21% khối lượng LNG của Nga xuất sang Liên minh châu Âu là hàng trung chuyển, không được tính vào số liệu nhập khẩu chính thức và do đó bị các nhà hoạch định chính sách EU bỏ qua.
EU không chắc chắn về cách xử lý việc nhập khẩu LNG của Nga
Bỉ đang tìm cách giải quyết vấn đề trung chuyển mà không gây nguy hiểm cho an ninh nguồn cung của châu Âu, người phát ngôn của Bộ năng lượng Bỉ nói với Financial Times vào tháng 11.
Về phần mình, Tây Ban Nha đang tìm kiếm sự phối hợp chặt chẽ hơn trên toàn EU trong việc xử lý việc nhập khẩu LNG của Nga, Bộ trưởng Năng lượng Tây Ban Nha Teresa Ribera nói với Bloomberg trong một cuộc phỏng vấn vào tháng trước.
EU sẽ sớm cho phép các quốc gia thành viên riêng lẻ chặn nhập khẩu LNG từ Nga mà không sử dụng các biện pháp trừng phạt bằng cách hạn chế khả năng tiếp cận khí đốt của Nga vào hệ thống khí đốt của họ.
Nhưng Tây Ban Nha muốn EU đảm bảo rằng một quốc gia thành viên EU có thể chặn khí nhập khẩu như vậy mà không bị chuyển hướng sang các nước EU lân cận, theo Ribera.
“Nếu tôi đơn phương cấm nó và nó đến được Pháp thì sao?” Ribera nói với Reuters.
Ủy viên Năng lượng EU Kadri Simson đang thúc đẩy một số hành động ở cấp độ toàn EU.
Simson cho biết vào tháng trước, “Tôi đã nhắc lại rằng chúng tôi không đủ khả năng để Nga bù đắp thông qua kênh LNG một số khối lượng đã bị cắt giảm do các quyết định đơn phương thông qua xuất khẩu đường ống.”
Không rõ bằng cách nào EU có thể thực hiện điều này trong thời gian tới mà không làm rung chuyển thị trường khí đốt khi giá đã giảm xuống mức trước chiến tranh và EU đã vượt qua mùa đông với lượng khí đốt kỷ lục còn lại trong kho.
Nguồn tin: xangdau.net
