Chevron Corp. (NYSE:CVX) đã ký kết một thỏa thuận với Israel Natural Gas Lines, công ty vận hành đường ống thuộc sở hữu nhà nước của Israel, để bắt đầu xây dựng đường ống dẫn khí đốt tự nhiên Nitzana, vận chuyển khí đốt tự nhiên từ mỏ khí Leviathan khổng lồ đến Ai Cập. Dự kiến hoàn thành trong ba năm, đường ống trị giá 610 triệu đô la này được kỳ vọng sẽ giúp giảm bớt cuộc khủng hoảng năng lượng đang diễn ra tại Ai Cập, quốc gia hiện đang chi hàng tỷ đô la mỗi năm để nhập khẩu khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) nhằm đáp ứng nhu cầu năng lượng trong nước đang tăng cao. Đường ống Nitzana sẽ vận chuyển khoảng 600 triệu feet khối khí thiên nhiên mỗi ngày, nâng tổng công suất xuất khẩu của Israel sang Ai Cập lên hơn 2,2 tỷ feet khối mỗi ngày. NewMed của Israel là nhà điều hành chính của Leviathan với 45,3% cổ phần; Chevron nắm giữ 39,7% cổ phần, trong khi Ratio Energies. (TASE: RATI) nắm giữ 15%. Được thành lập vào năm 1992, Ratio Energy là một trong những đối tác năng lượng hàng đầu của Israel, với sứ mệnh khai thác và sản xuất khí thiên nhiên và dầu mỏ.
Sản lượng khí thiên nhiên của Ai Cập đã giảm nhanh chóng trong những năm qua do sự cạn kiệt tự nhiên của các mỏ khí đã khai thác, kể cả mỏ khí Zohr. Cùng với việc thiếu hụt các phát hiện mới đáng kể kể từ năm 2015, nhu cầu điện trong nước tăng vọt, và các vấn đề tài chính trước đây như thiếu hụt ngoại tệ nghiêm trọng và nợ đọng thanh toán cho các công ty nước ngoài, Ai Cập hiện đang ở trong tình thế bấp bênh, trở thành nước nhập khẩu khí đốt ròng kể từ năm 2022 và phụ thuộc vào khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) nhập khẩu cũng như khí đốt đường ống từ Israel. Năm ngoái, Ai Cập đã nhập khẩu kỷ lục 981 triệu feet khối khí đốt tự nhiên mỗi ngày từ Israel, tăng 18,2% so với cùng kỳ năm trước. Ai Cập nhập khẩu tới 20% lượng khí đốt từ Israel. Tháng trước, Thủ tướng Ai Cập Mostafa Madbouly tuyên bố rằng thỏa thuận cung cấp khí đốt trị giá 35 tỷ đô la đã ký với NewMed Energy của Israel đã được gia hạn đến năm 2040. Tuy nhiên, số phận của những dòng khí đốt này hiện đang bị đe dọa, với căng thẳng ở Trung Đông leo thang sau khi quân đội Israel ra lệnh sơ tán cư dân Thành phố Gaza.
Tháng trước, Netanyahu tuyên bố rằng ông "cam kết sâu sắc với tầm nhìn về một Israel vĩ đại", bao gồm khu vực của các quốc gia Ả Rập trải dài từ sông Euphrates đến sông Nile. Theo tờ Israel Hayom, Netanyahu đã chỉ thị cho các quan chức "không được xúc tiến thỏa thuận khí đốt khổng lồ với Ai Cập nếu không có sự chấp thuận cá nhân của ông".
Về phần mình, Chevron hiện đang cùng lúc hành động trên ba mặt trận địa chính trị lớn: hoàn thiện các điều khoản cho đường ống Nitzana để vận chuyển khí đốt của Israel sang Ai Cập, đấu thầu các lô ngoài khơi gần Crete mà Libya tuyên bố chủ quyền và chuẩn bị quyết định đầu tư cuối cùng (FID) cho dự án mở rộng Leviathan vốn đã bị trì hoãn từ lâu. Những động thái này đặt tập đoàn dầu khí lớn của Mỹ vào tâm điểm của sự kết hợp dễ bùng nổ nhất giữa tham vọng năng lượng và tranh chấp hàng hải ở Đông Địa Trung Hải. Chevron đã hợp tác với HelleniQ Energy của Hy Lạp để đấu thầu quyền thăm dò tại các lô ngoài khơi phía Nam Crete và Peloponnese. Athens coi diễn biến này là một bước tiến lớn hướng tới việc khẳng định chủ quyền của mình đối với vùng biển đang tranh chấp. Vùng biển phía nam Crete và Peloponnese đang bị tranh chấp do một thỏa thuận hàng hải giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Libya năm 2019, thỏa thuận này phớt lờ các yêu sách về Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Hy Lạp và là một phản ứng trước trữ lượng hydrocarbon tiềm năng trong khu vực. Hy Lạp tuyên bố chủ quyền đối với các khu vực này dựa trên luật pháp quốc tế, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ tranh chấp rằng các đảo như Crete có thể tạo ra EEZ và coi tình hình này như là một sự tranh giành quyền lực địa chính trị. Libya cũng tuyên bố chủ quyền đối với một phần đáng kể khu vực này, phù hợp với lập trường của Thổ Nhĩ Kỳ.
Trong khi đó, Chevron từ lâu đã trì hoãn quyết định đầu tư cuối cùng (FID) cho việc mở rộng mỏ Leviathan do lo ngại về an ninh và cần có thị trường lớn hơn, đặc biệt là sau cuộc xung đột vào tháng 10 năm 2023. Tuy nhiên, Chevron và các đối tác, NewMed Energy và Ratio Energies, hiện dự kiến sẽ đưa ra quyết định đầu tư cuối cùng (FID) cho việc mở rộng mỏ Leviathan Giai đoạn 1B, bao gồm khoan, hệ thống ngầm và một cơ sở khí thiên nhiên hóa lỏng nổi (FLNG) tiềm năng, vào quý IV năm 2025. Việc mở rộng này dự kiến sẽ tăng đáng kể công suất sản xuất hàng năm của mỏ và được hỗ trợ bởi một thỏa thuận xuất khẩu khí đốt lịch sử gần đây, một kế hoạch phát triển được sửa đổi đã được Israel phê duyệt vào tháng 8 năm 2025 và các cuộc đàm phán hợp đồng đang diễn ra với các khách hàng tiềm năng.
Được phát hiện vào năm 2010, mỏ Leviathan nằm cách bờ biển Haifa khoảng 130 km. Mỏ rộng 330 km vuông này chứa khoảng 22,9 nghìn tỷ feet khối khí thiên nhiên hóa lỏng có thể thu hồi, khiến nơi đây trở thành mỏ khí đốt tự nhiên lớn nhất Địa Trung Hải và là một trong những mỏ đang khai thác lớn nhất khu vực. Việc khai thác được hỗ trợ bởi 4 giếng ngầm dưới biển được kết nối với một giàn khoan ngoài khơi thông qua một đường ống ngầm dưới biển và hai đường ống dài 120 km, nơi diễn ra toàn bộ quá trình xử lý khí đốt. Khí đốt sau đó được chuyển vào bờ và hòa vào lưới điện quốc gia Israel và phân phối cho khách hàng ở Israel, Ai Cập và Jordan.
Nguồn tin: xangdau.net
