Các quyền miễn trừ trừng phạt mà chính phủ Mỹ cấp cho tám quốc gia cho phép họ tiếp tục mua dầu từ Iran sẽ hết hạn vào tháng Năm. Chính quyền Trump đã đưa ra một giọng điệu kiên quyết, liên tục cho rằng sự khoan hồng mà nước này thể hiện vào tháng 11 năm ngoái sẽ không được gia hạn.
Mục tiêu là để giảm xuất khẩu dầu Iran Iran xuống còn zero. Các quan chức Trump có vẻ tự tin rằng họ có thể tạo ra một kỳ tích như vậy, bất chấp sự phản đối từ các đồng minh thân cận của Mỹ ở châu Âu. Tuy nhiên, chính phủ Mỹ có thể bị đóng khung trong chính sách của Mỹ đối với Venezuela.
Các miễn trừ cho Iran
Sau khi rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran vào tháng 5 năm 2018, chính quyền Trump đã công bố các lệnh trừng phạt mới đối với Iran và buộc các nước khác phải tuân theo. Trong những tháng tiếp theo, các quan chức hàng đầu của Mỹ liên tục nêu ra một lập trường cứng nhắc về các biện pháp trừng phạt và những gì chính quyền này đang hướng tới. “Trọng tâm của chúng tôi là làm việc với các nước nhập khẩu dầu thô của Iran để có được nhập khẩu càng gần zero càng tốt vào ngày 4 tháng 11,” Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo cho biết vào tháng 7, trước khi nhấn mạnh lặp lại “0.”
Cuối cùng, chính quyền Trump đã lùi lại khi giá dầu leo lên mức cao nhất trong nhiều năm ngay trước thời hạn tháng 11 để các lệnh trừng phạt có hiệu lực. Thị trường dầu mỏ đã thắt chặt đáng kể từ đầu năm, một phần là do sự thay đổi chính sách của Mỹ đối với Iran.
Tuy nhiên, sau khi gia tăng kỳ vọng của thị trường về tổn thất cung dầu đến từ Iran, việc miễn trừ cho tám quốc gia, cho họ khả năng duy trì nhập khẩu từ Iran trong sáu tháng, khiến thị trường mất cảnh giác. Saudi Arabia đã tăng cường sản xuất với dự đoán cần phải lắp đầy các khoảng trống nguồn cung này. Sự kết hợp này đã dẫn đến một sự sụp đổ giá.
Lần này, Mỹ lại một lần nữa đưa ra quan điểm cứng rắn. “Chúng tôi sẽ tiếp tục mục tiêu của mình để tiến về số 0,” ông Brian Hook, đại diện đặc biệt về Iran của Bộ Ngoại giao Mỹ, cho biết trong một cuộc phỏng vấn của Bloomberg vào tháng 1. “Chúng tôi không tìm cách cấp bất kỳ quyền miễn trừ mới nào. Đó là chính sách của chúng tôi ngay từ đầu.” Ông Hook khoe rằng Mỹ có thể hạ mức xuất khẩu dầu của Iran xuống còn 1 triệu thùng mỗi ngày sau khi lệnh trừng phạt có hiệu lực, giảm từ khoảng 2,7 triệu thùng/ngày vào mùa xuân năm 2018.
Sự dư thừa nguồn cung đột ngột trong quý 4 năm 2018 và sự sụp đổ giá tương ứng dường như mang lại cho Mỹ nhiều cơ hội hơn để thắt chặt các ốc vít trên Iran trong thời gian này. Vào tháng 12 OPEC + bắt đầu hành động cắt giảm cung nguồn cung để đối phó với sự sụp đổ giá. Kể từ đó, giá dầu thô đã tăng trở lại hơn 30%, nhưng chúng vẫn giảm từ mức cao của tháng 10 năm ngoái.
Tuy nhiên, sự hoãn cấp phép chính quyền Trump bởi suy thoái thị trường dầu mỏ có thể nhanh chóng biến mất, do một phần không nhỏ trong chính sách khác của Trump: chiến dịch lật đổ chính phủ của Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro của Mỹ. Mỹ đã tìm cách thay đổi chế độ một cách nhanh chóng, công nhận lãnh đạo phe đối lập Juan Guaidó là tổng thống hợp pháp của quốc gia Nam Mỹ này đồng thời cố gắng chuyển tài sản của Venezuela ra nước ngoài, bao gồm cả Citgo, dưới sự kiểm soát của ông. Hàng chục quốc gia khác đã theo Mỹ ủng hộ Guaidó.
Nỗ lực này được cho là sẽ không được giải quyết một cách nhanh chóng như chính quyền có thể hy vọng và càng kéo dài thì càng có nhiều khả năng tổn thất cung dầu từ Venezuela sẽ tăng lên. Các lệnh trừng phạt đối với PDVSA cho tới lệnh cấm vận dầu của Venezuela, chặn nhập khẩu vào Mỹ. Các chuyến hàng của Venezuela đến Mỹ là nguồn cung cấp tiền tệ chính duy nhất - xuất khẩu dầu của Venezuela sang Nga và Trung Quốc dùng để trả nợ cho các khoản vay trong quá khứ. Để làm cho vấn đề tồi tệ hơn, chính phủ Mỹ đã chặn xuất khẩu chất pha loãng sang Venezuela, dùng để pha trộn với dầu nặng của PDVSA thành một sản phẩm có thể xuất khẩu. Chính phủ Maduro đang ra sức tìm người mua, nhưng sẽ phải giảm giá mạnh các lô hàng. Trong khi đó, dữ liệu vệ tinh cho thấy dầu đang được chuyển vào kho chứa. “Nếu không một thùng dầu nào của Venezuela thường đến Mỹ có thể nhanh chóng tìm được nới đến khác, thì Venezuela sẽ còn một tháng dung lượng lưu trữ trước khi phải ngừng sản xuất,” công ty dữ liệu của Kayrros đã viết trong báo cáo ngày 13 tháng 2.
Thị trường dầu đang thắt chặt trở lại
Cuộc khủng hoảng ở Venezuela rất phức tạp và thay đổi theo ngày. Sự bế tắc trong các chuyến hàng viện trợ do Mỹ hậu thuẫn đưa đến Venezuela và những nỗ lực ngăn chặn sự xâm nhập của Maduro, có thể cung cấp chất xúc tác cho giai đoạn leo thang tiếp theo.
“Không có một giải pháp cho tình trạng bế tắc này trong vài ngày, chúng tôi tin rằng đất nước này có thể đang trên con đường dẫn đến tình trạng vô chính phủ, nếu không nhanh chóng giải quyết, có thể làm tổn hại khả năng phục hồi kinh tế của quốc gia này,” Barclays viết trong một báo cáo ngày 12/02. Các nhà phân tích của ngân hàng đã cảnh báo “những người tham gia vào cuộc khủng hoảng này” có thể thúc đẩy quá trình chuyển đổi trong những tuần tới.”
Hiện tại, dữ liệu về xuất khẩu dầu Venezuela không rõ ràng, nhưng khả năng giảm mạnh là rất cao. Trong bối cảnh các đợt cắt giảm của OPEC + đã có hiệu lực, thị trường dầu mỏ hiện đang thắt chặt đáng kể. Hơn nữa, Saudi đã cam kết cắt giảm hơn 0,5 triệu thun2ng/ngày so với cam kết vào tháng 3. Kết hợp lại, những yếu tố này có thể xóa hoàn toàn thặng dư thị trường.
“Chúng tôi dự đoán rằng thị trường dầu sẽ di chuyển sang giai đoạn hụt cung 500.000 thùng/ngày trong tháng Hai và tháng Ba,” các nhà phân tích của Standard Chartered dẫn dắt bởi Paul Horsnell viết trong một báo cáo ngày 19 tháng 2. “Với sự lo ngại của thị trường về tình trạng dư cung giảm đi nhanh chóng, chúng tôi thấy cán cân này hỗ trợ cho giá Brent di chuyển trở lại trên 70 USD mỗi thùng.”
Nếu thị trường chuyển sang thâm hụt nguồn cung và Brent tăng trở lại trên 70 USD/thùng, một lần nữa sẽ có rất cơ hội cho chính phủ Mỹ cố gắng loại bỏ hoàn toàn xuất khẩu dầu của Iran còn. Lấy 1 triệu thùng/ngày nguồn cung ra khỏi thị trường vào thời điểm nguồn cung đã bị hụt có thể tạo ra những cu sốc lan tỏa khắp mọi nơi. Chính quyền Trump đang trừng phạt Venezuela, nhưng điều đó có thể có nghĩa là họ cần phải bỏ qua - một lần nữa - trong chiến dịch “xuất khẩu còn số 0” của họ ở Iran.
Nguồn: xangdau.net
