Trong bối cảnh nguồn cung từ các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ truyền thống chÆ°a giảm, Iran sắp quay trở lại “sân chÆ¡i” vá»›i quyết tâm gia tăng sản lượng về mức trÆ°á»›c khi bị cấm vận thì thị trường dầu mỏ lại Ä‘ón nhận thêm má»™t nhà xuất khẩu lá»›n khác – Trung Quốc.

Theo Goldman Sachs, giá dầu sẽ còn giảm xuống mức 20 USD/thùng trÆ°á»›c khi cân bằng trở lại

Thông tin má»›i nhất về thỏa thuận giữ nguyên mức sản lượng giữa Nga và Ả Rập Xê út, quốc gia đứng đầu Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) chỉ có tác Ä‘á»™ng hết sức ngắn ngủi tá»›i giá dầu trên thị trường. Sau Ä‘ó, nguyên liệu thô này nhanh chóng quay trở lại xu hÆ°á»›ng giảm giá quen thuá»™c, vốn Ä‘ã kéo dài từ cuối năm 2014 vá»›i nguyên nhân cÆ¡ bản là tình trạng dÆ° cung quá lá»›n trên thị trường.

Xuất hiện nguồn cung mới

Thỏa thuận giữa Nga và Ả Rập Xê út không mang lại nhiều ấn tượng đối vá»›i giá»›i đầu tÆ°, bởi trong gần 4 năm qua, cả 2 quốc gia này ít có sá»± thay đổi lá»›n về sản lượng cung cấp ra thị trường. Ngay cả OPEC cÅ©ng thấy rằng, cần thá»±c hiện những hành Ä‘á»™ng tiếp theo nếu thỏa thuận giữ nguyên mức sản lượng được duy trì.

Trong ngày đầu tuần, má»™t quan chức đứng đầu OPEC cho biết: “Những nÆ°á»›c sản xuất dầu lá»›n trên thế giá»›i có thể sẽ phải xem xét về các hành Ä‘á»™ng khác để loại bỏ tình trạng dÆ° cung, nếu thỏa thuận giữ nguyên mức sản lượng được duy trì trong má»™t vài tháng”.

Ông Abdullah al-Badri, ThÆ° ký thường niên của OPEC thừa nhận rằng, OPEC Ä‘ã không nghÄ© rằng mức giá lại giảm sâu nhÆ° vậy kể từ khi quyết định không cắt giảm sản lượng vào cuối năm 2014.

Ông cÅ©ng cho biết, OPEC Ä‘ã tổ chức buổi trao đổi vá»›i các nÆ°á»›c sản xuất dầu mỏ quan trọng khác nhÆ° Brazil, Trung Quốc, Oman và Mexico về vấn đề giữ nguyên mức sản lượng. Nếu thỏa thuận về giữ nguyên mức sản lượng thành công thì OPEC cần phải tiếp tục tiến hành các bÆ°á»›c tiếp theo trong tÆ°Æ¡ng lai.

Trong bối cảnh nguồn cung từ các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ truyền thống chÆ°a giảm, Iran sắp quay trở lại “sân chÆ¡i” vá»›i quyết tâm gia tăng sản lượng về mức trÆ°á»›c khi bị cấm vận thì thị trường dầu mỏ lại Ä‘ón nhận thêm má»™t nhà xuất khẩu lá»›n khác – Trung Quốc.

Sá»± xuất hiện của Trung Quốc nhÆ° má»™t nÆ°á»›c xuất khẩu sản phẩm dầu lá»›n trên thế giá»›i, chủ yếu là dầu diesel, Ä‘ã gây ảnh hưởng đến mức lợi nhuận lọc dầu của các nÆ°á»›c châu Á, bởi chính sách nhiên liệu ná»™i địa được Æ°u tiên phát triển sẽ khuyến khích các nhà máy lọc dầu Trung Quốc duy trì mức sản lượng cao và sẽ xuất khẩu sang các thị trường trong khu vá»±c vá»›i nguồn cung dÆ° thừa của họ.

Trung Quốc là nÆ°á»›c sản xuất diesel lá»›n thứ 2 của thế giá»›i. Cho đến tận năm ngoái, quốc gia này vẫn là nÆ°á»›c xuất khẩu nhiên liệu khiêm tốn do lÄ©nh vá»±c công nghiệp mỏ, phát Ä‘iện và vận tải của họ Ä‘ã sá»­ dụng phần lá»›n lượng diesel sản xuất trong nÆ°á»›c.

Tuy nhiên, các ngành công nghiệp của quốc gia này Ä‘ang phát triển chậm lại và công suất vận hành của các nhà máy lọc dầu vẫn ở mức cao để Ä‘áp ứng nhu cầu về xăng và nhiên liệu máy bay sá»­ dụng trong vận tải. Điều này dẫn đến tình trạng dÆ° thừa diesel trong nÆ°á»›c.

Cuối năm 2015, lượng xuất khẩu trung bình hàng tháng của Trung Quốc ở mức 865 nghìn tấn, cao hÆ¡n nhiều so vá»›i mức 329 nghìn tấn trong ná»­a đầu năm 2015.

Ná»—i Ä‘au kéo dài

Giá dầu mỏ sụp đổ từ cuối năm 2014 Ä‘ã dẫn tá»›i những tổn thÆ°Æ¡ng kéo dài tá»›i nền kinh tế của các quốc gia sản xuất dầu mỏ lá»›n, cÅ©ng nhÆ° các công ty năng lượng trên toàn cầu. Ngày thứ Hai (22/2) vừa qua, Bá»™ trưởng Dầu mỏ Iraq, Abdel Mahdi cho biết, chi phí đầu tÆ° cho các công ty dầu mỏ nÆ°á»›c ngoài Ä‘ã được Ä‘iều chỉnh giảm xuống còn 9 tá»· USD trong năm 2016, từ mức 23 tá»· USD được Ä‘Æ°a ra trÆ°á»›c Ä‘ó.

Sá»± sụt giảm giá dầu thô kéo dài Ä‘ã khiến Chính phủ Iraq, nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ lá»›n thứ 2 của OPEC, đối mặt vá»›i má»™t cuá»™c khủng hoảng kinh tế.

Bá»™ Dầu mỏ nÆ°á»›c này Ä‘ã kêu gọi các công ty hủy bỏ và trì hoãn các dá»± án Ä‘ã cam kết miá»…n là không phát sinh chi phí lá»—.

Bá»™ này cho biết thêm, đầu tÆ° cho các công ty nÆ°á»›c ngoài trong năm 2015 của Iraq vào khoảng 13,6 tá»· USD, trong khi con số này năm 2014 là 13,1 tá»· USD. TrÆ°á»›c Ä‘ó, Iraq có kế hoạch tăng sản lượng khai thác dầu lên đến hÆ¡n 7 triệu thùng/ngày trong vòng 5 năm tá»›i và xuất khẩu 6 triệu thùng/ngày trong số Ä‘ó.

Cùng chịu chung “thảm cảnh” vá»›i các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ là các công ty năng lượng. Giá dầu sụp đổ khiến hàng loạt công ty lá»›n trên toàn cầu buá»™c phải cắt giảm các chi phí không cần thiết, sa thải nhân viên, trì hoãn các kế hoạch đầu tÆ°.

Má»›i Ä‘ây, trong ngày thứ Ba (23/2), BHP Billiton Ä‘ã cắt giảm cổ tức 75% và công bố mức lá»— ròng 5,67 tá»· USD. Tập Ä‘oàn này Ä‘ã phải từ bỏ chính sách trả cổ tức hoặc cao hÆ¡n hoặc đều đặn hÆ¡n của họ khi mà cuá»™c suy thoái hàng hóa kéo dài hÆ¡n so vá»›i dá»± Ä‘oán. Mức lá»— ròng trong 6 tháng tính đến ngày 31/12/2015 là 5,67 tá»· USD, Ä‘ây là lần lá»— đầu tiên trong hÆ¡n 16 năm qua của Công ty.

Dá»± báo u ám cho tÆ°Æ¡ng lai

Trong bối cảnh hiện tại, nhiều chuyên gia cho rằng, sá»± sụt giảm giá dầu sẽ còn kéo dài.

Ông Sheikh Ali Khalifa, Bá»™ trưởng Dầu mỏ của Kuwait trong những năm 1980 cho biết, quốc gia này Ä‘ã từng phải ná»— lá»±c bán dầu vá»›i giá chỉ 5 USD/thùng để duy trì dòng tiền, do Kuwait phụ thuá»™c vào nguồn thu nhập từ dầu mỏ. Khi nhận định về Ä‘à lao dốc của giá dầu hiện tại, ông cho rằng, giá dầu giảm xuống tá»›i 20 USD cÅ©ng không khiến ông ngạc nhiên.

Nếu sá»± dÆ° thừa dầu không được giải quyết má»™t cách nhanh chóng thì tình hình thị trường hiện nay còn tồi tệ hÆ¡n những năm 1980. Bởi hiện nay, cú sốc cung và cú sốc cầu xảy ra đồng thời. Những nhà sản xuất dầu lá»›n trở nên có ít sức mạnh hÆ¡n trong việc kiểm soát tình trạng dÆ° cung bằng việc cắt giảm sản lượng. Trong khi Ä‘ó, nhu cầu thị trường, trong Ä‘ó chủ yếu là Trung Quốc, Ä‘ang trở nên không ổn định.

Các tổ chức tài chính uy tín trên thế giá»›i cÅ©ng không ngừng Ä‘Æ°a ra những nhận định “bi quan” về tÆ°Æ¡ng lai của giá dầu. Theo Ä‘ó, báo cáo má»›i nhất của Goldman Sachs tiếp tục nhận định giá dầu giảm, việc cắt giảm sản lượng sẽ không xảy ra.

Goldman Sachs tin rằng, việc hợp tác giữa các nÆ°á»›c thành viên OPEC và Nga để cắt giảm sản lượng dầu thô là Ä‘iều chắc chắn không thể xảy ra và là Ä‘iều “lợi bất cập hại”, do giá dầu cao sẽ mang má»™t khối lượng lá»›n dầu Ä‘ã khai thác, Ä‘ang nằm trong kho dá»± trữ trở lại thị trường.

Ngoài ra, tổ chức này vẫn giữ nguyên dá»± báo giá dầu sẽ còn giảm xuống mức 20 USD trÆ°á»›c khi thị trường tái cân bằng trở lại và dao Ä‘á»™ng trong khoảng 20-40 USD/thùng cho đến ná»­a sau của năm nay, đủ thấp để buá»™c sản xuất giảm xuống tÆ°Æ¡ng đồng vá»›i nhu cầu.

Trong khi Ä‘ó, Morgan Stanley dá»± báo giá dầu sẽ đứng tại mức 29 – 31 USD/thùng trong năm nay, vá»›i mức giá giảm dần qua các quý. Giai Ä‘oạn giá dầu thấp sẽ kéo dài đến quý II/2017 và giá trung bình của Brent chỉ vào khoảng 40 USD/thùng trong năm 2017.

Lạc quan hÆ¡n má»™t chút, Ngân hàng Úc National Australia Bank (NAB) mong đợi giá phục hồi nhẹ lên mức 40 USD/thùng vào cuối năm 2016 và tăng lên 50 USD/thùng tính đến cuối năm 2017. Trong khi, PSW Investments nhận định giá dầu Brent sẽ nằm trong khoảng 35 – 45 USD/thùng trong mùa hè, vá»›i nguồn cung vẫn dÆ° thừa đến 1,7 triệu thùng/ngày.

Bên cạnh Ä‘ó, các dá»± báo giá dầu được Ä‘Æ°a ra gần Ä‘ây Ä‘ã được Ä‘iều chỉnh giảm mạnh khi nguồn cung từ Iran bổ sung vào má»™t thị trường thế giá»›i vốn Ä‘ã quá dÆ° thừa. Cuá»™c khảo sát 29 nhà kinh tế và các nhà phân tích dá»± báo giá dầu thô chuẩn Biển Bắc Brent đạt trung bình 41 USD/thùng trong năm nay, giảm 10 USD so vá»›i cuá»™c thăm dò vào tháng trÆ°á»›c. Đây là mức giảm lá»›n nhất giữa các cuá»™c thăm dò hàng tháng kể từ tháng 1/2015, khi các nhà phân tích Ä‘ã hạ thấp dá»± báo của họ.

Má»™t yếu tố khác tác Ä‘á»™ng tá»›i các dá»± báo là nhận định của IEA khi cho rằng, sá»± hồi phục của dầu Ä‘á phiến sẽ khiến sản lượng dầu Mỹ đạt mức cao ká»· lục vào năm 2021, bởi tính hiệu quả được nâng cao sẽ giúp cho những nhà sản xuất này vượt qua tình trạng giá thấp.

Dầu Ä‘á phiến chính là mục tiêu chính trong quyết định của OPEC vào cuối năm 2014, khi họ tiếp tục bÆ¡m dầu nhiều nhất có thể để giữ vững thị phần. Tuy nhiên, theo báo cáo trung hạn của IEA, sản lượng dầu Ä‘á phiến tại Mỹ sẽ sụt giảm tạm thời trong năm nay và năm tá»›i, giúp thị trường trở lại cân bằng trong năm 2017, sau Ä‘ó sẽ phục hồi và có thể đạt mức 14,2 triệu thùng/ngày.

Bên cạnh Ä‘ó, theo kịch bản áp lá»±c của Bá»™ Năng lượng Nga vá»›i giá dầu đứng tại mức 31 - 33 USD/thùng trong năm 2016 - 2017, tăng lên 42 USD/thùng vào năm 2020, sản lượng dầu nÆ°á»›c này có thể giảm xuống còn 460 triệu tấn trong giai Ä‘oạn 2020 - 2025 từ mức 534 triệu tấn của năm ngoái, do giá dầu thấp và các công ty cắt giảm chi tiêu vốn (Æ°á»›c tính khoảng 10 -15% trong giai Ä‘oạn này), và chỉ tăng nhẹ trở lại trong các năm sau Ä‘ó.

Kịch bản này có thể Ä‘ã tính đến tăng trưởng chậm lại tại Trung Quốc và các nền kinh tế châu Á khác, nguồn cung tăng từ các loại dầu rẻ của Trung Đông và mức tăng sản lượng dầu và khí Ä‘á phiến của Mỹ.

Nguồn tin: Dautuchungkhoan