Trong khi Tổng thống Nga Vladimir Putin Ä‘ang cố gắng khôi phục vị thế cá»§a nước này ở Trung Äông, Saudi Arabia Ä‘ã bắt đầu tấn công địa bàn truyá»n thống cá»§a Nga bằng cách chào bán dầu thô giá rẻ hÆ¡n cho Ba Lan.
Tổng thống Nga Vladimir Putin thăm má»™t nhà máy lá»c dầu thuá»™c Táºp Ä‘oàn dầu khí Rosneft.
Tại má»™t diá»…n Ä‘àn đầu tư gần Ä‘ây, Giám đốc Ä‘iá»u hành (CEO) Igor Sechin cá»§a Táºp Ä‘oàn dầu khí lá»›n nhất Nga - Rosneft, bày tá» quan ngại vá» việc Saudi Arabia thâm nháºp vào thị trưá»ng Ba Lan khi cáo buá»™c quốc gia Trung Äông này Ä‘ang “tích cá»±c bán phá giá”.
CEO cá»§a các táºp Ä‘oàn dầu khí khác cá»§a Nga cÅ©ng tá» ra lo lắng. Phát biểu tại má»™t há»™i nghị bàn tròn vá» dầu má» hôm 15/10, Nicolai Rubchenkov, má»™t lãnh đạo cá»§a Công ty dầu má» Tatneft, nói: “Liệu Ä‘ây có phải là bước đầu tiên hướng tá»›i sá»± tái phân chia các thị trưá»ng phương Tây? Chiến lược năng lượng cá»§a chính phá»§ nên có các biện pháp để bảo vệ lợi ích cá»§a Nga tại các thị trưá»ng phương Tây hiện nay không?
Các thương nhân và các nhà máy lá»c dầu châu Âu xác nháºn rằng Saudi Arabia Ä‘ang chào hàng dầu thô vá»›i giá thấp và hấp dẫn hÆ¡n giá dầu cá»§a Nga. Mặc dù hầu hết các nhà máy lá»c dầu ở Äông Âu hiện phụ thuá»™c vào công nghệ pha trá»™n dầu cá»§a Nga, thì lo lắng cá»§a những nhà kinh doanh dầu má» cá»§a Nga cÅ©ng không phải là thừa.
Những năm 1970, Saudi Arabia xuất khẩu 50% sản lượng dầu sang châu Âu. Sau Ä‘ó, Liên Xô xây dá»±ng các đưá»ng ống xuất khẩu dầu từ các má» dầu dồi dào ở Tây Siberia, và Saudi Arabia chuyển sang các thị trưá»ng châu Á, nÆ¡i mà nhu cầu Ä‘ang tăng trưởng và giá tốt hÆ¡n.
Thị phần cá»§a Saudi Arabia ở thị trưá»ng dầu thô châu Âu Ä‘ã liên tục giảm. Năm 2009, con số này Ä‘ã xuống Ä‘áy: 5,9%. Trong khi Ä‘ó, thị phần dầu má» Nga tại châu Âu đạt đỉnh 34,8% năm 2011. Trong những năm gần Ä‘ây, Saudi Arabia dần tăng hiện diện trở lại châu Âu. Thị phần dầu Saudi Arabia tại châu Âu chiếm 8,6% năm 2013 nhưng nước này chưa từng thá» váºn may cá»§a mình ở Ba Lan.
Nhà máy dầu Khurais ở Saudi Arabia.
Giống như hầu hết các nước Trung và Äông Âu, Ba Lan từ lâu Ä‘ã là khách hàng cá»§a các công ty dầu má» Nga, Năm ngoái, khoảng 75% nguồn nhiên liệu nháºp khẩu cá»§a Ba Lan là từ Nga, phần còn lại nháºp từ Kazakhstan và các nước châu Âu. Tuy nhiên, Ba Lan là trung tâm cá»§a ná»— lá»±c giảm thiểu sá»± phụ thuá»™c cá»§a Liên minh châu Âu (EU) vào nguồn năng lượng Nga. Kể từ khi Nga sáp nháºp Crimea năm 2014, Ba Lan – má»™t nước láng giá»ng cá»§a Ukraine, Ä‘ã tăng chi tiêu quân sá»± và các ná»— lá»±c khác để bảo đảm an ninh. Nước này cÅ©ng Ä‘ang hợp tác vá»›i các nước láng giá»ng nhá» hÆ¡n. Hôm 15/10, Ba Lan Ä‘ã công bố thá»a thuáºn xây dá»±ng đưá»ng ống dẫn khí đốt tá»± nhiên đến và Ä‘i từ các nước vùng Baltic, vá»›i Litva, Latvia và Estonia, đảm bảo sá»± độc láºp vá»›i nguồn cung cấp khí đốt cá»§a Nga trong tương lai.
Äiện Kremlin và các công ty dầu má» cá»§a Nga từ lâu Ä‘ã cảm nháºn được “sá»± thèm khát” Ä‘a dạng hóa năng lượng cá»§a châu Âu và tìm kiếm các thị trưá»ng má»›i. Cho đến những năm 2000, hầu như tất cả xuất khẩu dầu má» cá»§a Nga là tá»›i thị trưá»ng châu Âu. Tá»›i năm ngoái, tá»· lệ này Ä‘ã giảm xuống còn ít hÆ¡n 2/3. Tại các thị trưá»ng châu Á, Nga Ä‘ã trở thành má»™t đối thá»§ cạnh tranh thá»±c sá»± đối vá»›i Saudi Arabia. Tháng 5, nguồn cung dầu thô cá»§a Nga sang Trung Quốc tháºm chí Ä‘ã có thá»i Ä‘iểm vượt Saudi Arabia. Vá»›i mục tiêu tham gia vào cuá»™c chiến giá dầu khốc liệt nhằm tranh giành thị phần, không chỉ vá»›i các nhà sản xuất dầu Ä‘á phiến Mỹ mà vá»›i tất cả các nhà cung cấp không phải là thành viên cá»§a Tổ chức các nước xuất khẩu dầu má» (OPEC), Saudi Arabia Ä‘ang di chuyển vào thị trưá»ng truyá»n thống cá»§a Nga.
Äiá»u này có thể biến thành má»™t cuá»™c đấu thá»±c sá»± giữa hai nhà xuất khẩu dầu lá»›n nhất thế giá»›i, vốn Ä‘ang có quan Ä‘iểm trái ngược trong cuá»™c xung đột Syria. Cho đến nay, OPEC và CÆ¡ quan năng lượng quốc tế (IEA) dá»± Ä‘oán nhu cầu dầu thế giá»›i khiêm tốn trong năm tá»›i, nhưng nếu kinh tế Trung Quốc tiếp tục yếu kém hÆ¡n dá»± báo, thị trưá»ng có thể trở nên quá nhá» bé vá»›i cả Nga và Saudi Arabia. Cả hai ná»n kinh tế này Ä‘á»u lệ thuá»™c vào dầu má» và giữ thị phần là yếu tố sống còn.
Cạnh tranh dầu má» là má»™t làn sóng ngầm trong chính sách Trung Äông cá»§a Tổng thống Putin. Theo Bloomberg, nhà lãnh đạo Nga kỳ vá»ng khi đồng minh Iran quay trở lại thị trưá»ng dầu má» và khí đốt toàn cầu, Nga sẽ phần nào được hưởng lợi, như thông qua những đưá»ng ống dẫn dầu má»›i qua Syria. Nga cÅ©ng muốn ngăn Saudi Arabia mở các đưá»ng ống xuất khẩu dầu ở Syria. Hiện nay khi ưu thế dầu má» cá»§a Nga ở châu Âu bị Ä‘e dá»a, quyết tâm giải quyết cuá»™c khá»§ng hoảng Syria theo cách cá»§a Nga sẽ tăng lên.
Nguồn tin: Baotintuc