Hôm qua Lầu Năm Góc cho biết, Liên quân do Mỹ lãnh đạo Ä‘ã phá há»§y 116 xe bồn chở dầu cá»§a IS tại al-Bukamal ở Syria. Nhưng có lẽ Ä‘iá»u này chả ăn thua gì vì cùng lúc IS tung ra đồng tiá»n Ä‘úc bằng vàng tháºt để cạnh tranh vá»›i đồng Ä‘ôla Mỹ.
Ngưá»i phát ngôn cá»§a liên quân, Äại tá Steve Warren, nói: "Äó là má»™t cuá»™c oanh kích bất ngá». Cuá»™c không kích này thuá»™c khuôn khổ má»™t làn sóng bao trùm khắp khu vá»±c khai thác dầu há»a này và thá»±c sá»± Ä‘ã gây thiệt hại nặng ná» cho bá»n chúng". Khu vá»±c khai thác dầu há»a al-Bukamal nằm bên trong quáºn Deir ez-Zur cá»§a Syria. Äại tá Warren nói tiếp rằng "dầu há»a tài trợ cho hÆ¡n 50% hoạt động cá»§a IS, và Ä‘ây là thứ mà chúng tôi cần phải loại trừ".
Trước Ä‘ó các cuá»™c không kích cá»§a Mỹ tránh không nhắm vào các xe bồn chở dầu vì lo rằng những ngưá»i lái xe có thể là thưá»ng dân Syria.
CÅ©ng trong ngày hôm qua IS giá»›i thiệu đồng tiá»n dinar bằng vàng. Äây là má»™t chỉ dấu cho thấy những ná»— lá»±c cá»§a cá»™ng đồng quốc tế trong cuá»™c chiến chống nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tá»± xưng chưa Ä‘em lại kết quả gì.
Má»™t nhà nước thì phải có đồng tiá»n riêng. Äây cÅ©ng là Ä‘iá»u tổ chức Nhà nước Hồi giáo muốn khẳng định. Má»›i Ä‘ây, tổ chức khá»§ng bố này Ä‘ã chính thức tung đồng tiá»n má»›i, đồng “dinar vàng”, được Ä‘úc từ vàng tháºt. Äiá»u Ä‘ó cho thấy, IS Ä‘ang tiến hành má»™t cuá»™c chiến tiá»n tệ chống lại đồng USD, và muốn thiết láºp má»™t tráºt tá»± tiá»n tệ má»›i trong thế giá»›i Hồi giáo.
Theo Ä‘ó, hệ thống tiá»n tệ cá»§a IS bao gồm: hai đồng vàng 1 dinar (4,25 gramme vàng, tương đương vá»›i 164 USD) và 5 dinar (820 USD) ; 3 đồng xu bạc – 1,5 và 10 dirhams và cuối cùng là những xu bằng đồng. Tất cả các đồng tiá»n này Ä‘á»u được thể hiện bằng những biểu tượng rất rõ ràng: má»™t bản đồ thế giá»›i, vùng cai trị tương lai cá»§a IS, má»™t tháp thánh đưá»ng – Al Aqsa tại Jerusalem, má»™t trong những mục tiêu chinh phục thành phố Thánh quan trá»ng nhất cá»§a IS.
Theo các chuyên gia, IS Ä‘úc tiá»n để cá»§ng cố tầm ảnh hưởng cá»§a mình. Bằng việc thay thế đồng livre Syria và đồng dinar Iraq, nhóm khá»§ng bố này Ä‘ang gia tăng ảnh hưởng cá»§a mình trên những vùng lãnh thổ chiếm được và muốn để lại má»™t “dấu ấn không thể phai má»”. IS tá»± khẳng định là má»™t nhà nước tháºt sá»± có đủ quyá»n Ä‘úc đồng tiá»n riêng. Äồng tiá»n Ä‘ó Ä‘ã được hình thành, dá»±a theo hình mẫu đồng “dinar vàng”, má»™t đồng tiá»n được lưu hành hồi thế ká»· VII, Ä‘á»i Quốc vương Hồi giáo đệ tam Abd Al Malik, vị quốc vương đầu tiên Ä‘úc tiá»n có in hình cá»§a mình vá»›i các câu kinh Coran.
Tá» Les Echos cá»§a Pháp cho biết, chính việc chiếm được thành phố Mossoul cá»§a Iraq hồi tháng 6/2014 Ä‘ã cho phép IS sở hữu được má»™t phần lá»›n tiá»n mặt và vàng dá»± trữ trong ngân khố Iraq, ước tính trị giá 425 triệu USD. Trên thá»±c tế, tổ chức khá»§ng bố này Ä‘ã dá»± tính Ä‘úc tiá»n riêng cách Ä‘ây má»™t năm. Theo các tin tức nghe lén được, hay bắt được từ những trao đổi trên các tài khoản Twitter và Ask.fm, chi phí để Ä‘úc đồng tiá»n má»›i này ước tính khoảng 100 triệu bảng Anh. Äiá»u Ä‘ó cÅ©ng có nghÄ©a là thiết bị dùng để Ä‘úc tiá»n có thể xuất xứ từ Anh.
Những đồng tiá»n đầu tiên dưá»ng như được xuất xưởng vào mùa xuân năm nay và tổ chức khá»§ng bố này có lẽ Ä‘ã Ä‘em Ä‘i trao đổi vá»›i má»™t số dịch vụ ngoại hối tại Iraq. Les Echos cho biết đầu tháng 10/2015, Thổ NhÄ© Kỳ bắt giữ 6 ngưá»i cùng vá»›i các thiết bị dùng để Ä‘úc tiá»n cho IS.
Äể Ä‘úc tiá»n phải cần đến nhiá»u tiá»n, ngoài giải thích chiếm được ngân hàng trung ương cá»§a Iraq ở Mossoul, tổ chức khá»§ng bố này phải còn có nhiá»u nguồn thu khác. IS khẳng định há» “giàu sụ là nhá» Ä‘a dạng hóa các nguồn thu nháºp cá»§a mình”, trong Ä‘ó bán dầu khí, buôn cổ váºt, và tống tiá»n là những nguồn thu chính yếu cá»§a tổ chức này. Vá»›i 8 Ä‘iểm khai thác dầu tại Iraq và Syria, theo ước tính cá»§a Daveed Gartenstein-Ross, má»™t chuyên gia vá» tài chính cá»§a quân khá»§ng bố thuá»™c Foudation for Defense of Democraties tại Washington vá»›i mức bán 30-40 USD/ thùng dầu thô so vá»›i giá thị trưá»ng 100 USD thì má»—i ngày IS thu vá» từ má»™t đến hai triệu USD.
Nguồn thu tài chính lá»›n thứ hai, ngang ngá»a vá»›i dầu khí là thuế. Tổ chức này cÅ©ng muốn được xem như là má»™t Nhà nước có những thuá»™c tính má»™t bá»™ máy cầm quyá»n: tiá»n tệ riêng và thu thuế chẳng hạn. Chỉ có Ä‘iá»u nguồn thu thuế Ä‘ó lại được thể hiện dưới hình thức tống tiá»n theo kiểu mafia để đổi lấy sá»± an toàn cho bản thân và gia Ä‘ình. Thêm vào Ä‘ó là thu từ việc tịch biên gia sản cá»§a ngưá»i dân (những ngưá»i bá» cá»§a chạy trốn quân khá»§ng bố hay tiá»n phạt vi phạm các quy định cá»§a tổ chức này) hoặc là cướp bóc các hàng cứu trợ từ các chính phá»§ Iraq và Syria.
IS kiểm soát má»™t vùng lãnh thổ rá»™ng lá»›n, nằm dá»c theo thung lÅ©ng sông Tigris và Euphrate. Äây cÅ©ng là vùng đất màu mỡ phì nhiêu. Theo ước tính, má»—i năm IS thu được khoảng 200 triệu USD từ thu hoạch lúa mì và đại mạch, được bán ra thị trưá»ng chợ Ä‘en.
Vá» buôn láºu cổ váºt, cho đến giá» vẫn chưa thể nào khẳng định. Nhưng theo Ä‘ánh giá cá»§a má»™t số chuyên gia, nguồn thu từ buôn láºu cổ váºt má»—i năm mang vá» cho tổ chức khá»§ng bố trên dưới 100 triệu USD. Bên cạnh những nguồn thu chính trên còn phải kể đến những khoản Ä‘óng góp từ các nhà hảo tâm nước ngoài. Theo chính quyá»n Bagdad, Ä‘ây má»›i chính là nguồn thu quan trá»ng nhất cá»§a IS từ rất lâu nay, đến từ nhiá»u nước như Ả Ráºp Xê Út, Qatar. Hiện nguồn thu này Ä‘ã bị giảm xuống, chỉ còn khoảng 40 triệu USD/năm.
Cuối cùng là nguồn thu từ bắt cóc tống tiá»n. Số tiá»n thu được từ hoạt động này cÅ©ng ngang bằng vá»›i các khoản quyên góp từ nước ngoài 35-45 triệu USD/năm. Theo các nguồn tin y tế Iraq, dưá»ng như được Cao á»§y tị nạn Liên Hiệp Quốc xác nháºn, thì tổ chức khá»§ng bố này cÅ©ng rất tích cá»±c trong hoạt động buôn ná»™i tạng ngưá»i, được lấy từ các tù binh, lính chết tráºn hay tù nhân bị thương. Vẫn theo tổ chức cá»§a Liên Hiệp Quốc này, hiện vẫn
Nguồn tin: Petrotimes