Tình hình căng thẳng ở Trung Đông với các cuộc tấn công liên tục của Houthi vào các tàu thương mại ở Biển Đỏ đang làm đảo lộn giao dịch dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ toàn cầu một lần nữa.

Thị trường vừa điều chỉnh để thích ứng với sự gián đoạn do các lệnh trừng phạt đối với dầu và nhiên liệu của Nga, vốn đã tìm ra các thị trường mới ở châu Á, Bắc Phi và Nam Mỹ thay thế cho khách hàng hàng đầu trước khi Nga xâm lược Ukraine.

Mối đe dọa mới đối với thương mại dầu mỏ toàn cầu

Sau đó, cuộc chiến Hamas-Israel bắt đầu nổ ra vào đầu tháng 10, chuyển trọng tâm thị trường sang các tuyến đường vận chuyển dầu quan trọng nhất trên thế giới, ở Trung Đông.

Mối đe dọa gần đây nhất đối với thương mại toàn cầu, bao gồm một phần thương mại dầu mỏ và sản phẩm dầu, nổi lên từ lực lượng Houthis liên kết với Iran ở Yemen, lực lượng đã tăng cường tấn công vào các tàu thương mại ở Biển Đỏ và gần điểm huyết mạch quan trọng, eo biển Bab el-Mandeb.

Eo biển Bab el-Mandeb là nút thắt quan trọng đối với các dòng dầu và khí đốt tự nhiên quốc tế. Kênh đào Suez, đường ống SUMED và eo biển này là các tuyến đường chiến lược vận chuyển dầu và khí đốt tự nhiên từ vùng Vịnh đến châu Âu và Bắc Mỹ cũng như dầu của Mỹ đến châu Á. Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ (EIA) cho biết tổng khối lượng vận chuyển dầu qua các tuyến đường này chiếm 12% tổng lượng dầu giao dịch bằng đường biển trong nửa đầu năm 2023 và các chuyến hàng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) chiếm khoảng 8% giao dịch LNG trên toàn thế giới.

Do các cuộc tấn công ngày càng gia tăng của Houthi ở Biển Đỏ – tuyến đường nối Trung Đông và Vịnh Aden với Ấn Độ Dương và các thị trường châu Á – các hãng tàu và công ty dầu mỏ lớn như BP đã chuyển hướng một phần tàu chở dầu và tàu container của họ hoặc tạm thời dừng tất cả các chuyến hàng qua tuyến Biển Đỏ/Kênh Suez.

Tuần trước, hãng vận tải khổng lồ A.P. Moller–Maersk cho biết: “Trong khi chúng tôi tiếp tục hy vọng vào một giải pháp bền vững trong tương lai gần và làm tất cả những gì có thể để đóng góp vào đó, chúng tôi khuyến khích khách hàng chuẩn bị cho những diễn biến khó lường trong khu vực và cho sự gián đoạn đáng kể đối với mạng lưới toàn cầu.”

Các nhà phân tích cho biết, hiện tại, nguồn cung dầu và khí đốt không bị đe dọa và có khả năng chuyển sang các giải pháp thay thế, nhưng điều này sẽ phải trả giá.

Dầu Mỹ trở nên quá đắt đối với người mua châu Á

Những chi phí cao hơn này đã làm thay đổi mô hình thương mại dầu thô toàn cầu. Dầu thô của Mỹ như WTI Midland, hiện đắt hơn đối với các nhà máy lọc dầu châu Á so với các loại dầu thô đến từ các nhà sản xuất Trung Đông do giá thuê tàu chở dầu đã tăng trong những tuần gần đây. Các thương nhân cho biết, cơ hội kinh doanh chênh lệch giá cho WTI đến châu Á hiện đã không còn. Người mua châu Á đang tăng cường mua và đặt mua dầu thô Trung Đông gây thiệt hại cho dầu thô Mỹ.

Chi phí thuê một siêu tàu chở dầu để vận chuyển tới 2 triệu thùng dầu thô từ Mỹ đến châu Á đã tăng trong tuần này lên khoảng 10 triệu USD, từ khoảng 8 triệu USD chỉ mới trong tuần trước, theo dữ liệu từ hãng môi giới tàu Simpson Spence & Young trên LSEG Eikon, được Reuters trích dẫn.

Các thương nhân nói với Reuters rằng mức chênh lệch cao hơn cho WTI giao tháng 4 có tính chi phí và phí vận chuyển hiện đã tăng lên hơn 4 USD/thùng so với giá của chuẩn Dubai, so với mức chênh lệch chỉ 2 USD/thùng vào tuần trước.

Các thương nhân cho biết do chi phí vận chuyển hàng hóa cao hơn, WTI Crude hiện đắt hơn 1 USD/thùng so với Murban của Abu Dhabi, so với mức thấp hơn một chút hoặc ngang giá vào tuần trước.

“Không có hợp đồng nào (đối với WTI) được cho là sẽ chốt ở mức giá mới. Cơ hội kinh doanh chênh lệch giá hiện đã không còn”, một nhà kinh doanh dầu mỏ có trụ sở tại Singapore nói với Reuters.

Theo các nhà phân tích Anastasia Zania và Christopher Haines của Energy Aspects, “Cước vận chuyển hàng hóa tăng giờ đây sẽ mang lại lợi thế cho các loại dầu Trung Đông”.

Các nhà phân tích viết trong một ghi chú của Bloomberg: “Sự gia tăng mạnh hơn về cước vận chuyển hàng hóa ở Bờ Vịnh của Hoa Kỳ đã thúc đẩy các nhà máy lọc dầu của Nhật Bản và Ấn Độ mua dầu Murban, điều này có thể gây thiệt hại cho WTI”.

Dầu thô của Mỹ hiện không thể cạnh tranh ở châu Á vì cước vận chuyển cao khiến nó trở nên quá đắt.

Vì vậy, người mua châu Á đang chuyển sang mua nhiều dầu thô Trung Đông hơn, đặc biệt là sau khi Ả Rập Saudi - nhà xuất khẩu dầu thô hàng đầu thế giới – hạ giá dầu thô giao tháng 2 cho thị trường châu Á thêm 2 USD/thùng, ở mức cao hơn 1,50 USD/thùng so với chuẩn Oman/Dubai, loại dầu mà các nhà sản xuất Trung Đông thường dựa vào để tính giá dầu thô của họ cho châu Á. Đây là mức chênh lệch thấp nhất của dầu thô Saudi so với Oman/Dubai trong 27 tháng - kể từ tháng 11 năm 2021.

Ví dụ, Ấn Độ đang tìm cách mua thêm nguồn cung có kỳ hạn từ Ả Rập Saudi và từ các nhà sản xuất Tây Phi vì nhà nhập khẩu dầu thô lớn thứ ba thế giới luôn săn lùng những món hời cho nguồn cung dầu thô của mình.

Với giá dầu thô Mỹ cực kỳ đắt đỏ và lượng dầu nhập khẩu từ Nga giảm, hiện là nhà cung cấp dầu thô hàng đầu của Ấn Độ, quốc gia châu Á này đang chuyển sang mua nguồn cung nhiều hơn ở Trung Đông. Các nhà máy lọc dầu nhà nước như Tập đoàn Dầu mỏ Ấn Độ (IOL) và Tập đoàn Dầu khí Bharat (BPCL) đang tìm cách đặt thêm 1 triệu thùng dầu từ tập đoàn dầu mỏ khổng lồ Aramco của Ả Rập Saudi trong tháng 2, các nguồn tin tại các công ty Ấn Độ nói với Reuters.

Căng thẳng gia tăng ở Trung Đông và tuyến đường Biển Đỏ/Kênh Suez có thể tạo điều kiện cho nguồn cung dầu thô của Mỹ sang châu Âu nhiều hơn, và nguồn cung từ Trung Đông sang châu Á nhiều hơn trong một sự thay đổi nữa đối với thương mại dầu mỏ toàn cầu do bùng nổ địa chính trị.

Nguồn tin: xangdau.net