Giá»›i phân tích cho rằng, viêÌ£c Nga rôÌt ráo triển khai dá»± án khí Ä‘ôÌt khổng lôÌ€ Yamal ở Bắc Cá»±c là nhằm tránh bị rÆ¡i vào tình trạng bị “Ä‘óng băng” do khá»§ng hoảng Ukraine.
Trải rôÌ£ng trên vùng Ä‘âÌt trắng lạnh lẽo ở Bắc Cá»±c, siêu dá»± án năng lượng Ä‘âÌ€y tham vá»ng cá»§a Nga - Yamal vá»›i trị giá 27 tá»· USD - Ä‘ang thách thức cả nhiêÌ£t Ä‘ôÌ£ khắc nghiêÌ£t và cả những tác Ä‘ôÌ£ng từ cuôÌ£c khá»§ng hoảng Ukraine.
Khu Yamal - liên doanh cá»§a TâÌ£p Ä‘oàn Novatek cá»§a Nga vá»›i Total cá»§a Pháp và CNPC cá»§a Trung QuôÌc – là môÌ£t trong những dá»± án khí tá»± nhiên hóa lá»ng (LNG) lá»›n nhâÌt thêÌ giá»›i – vôÌn kêÌt nôÌi cả Châu Á và Châu Âu. Cách Ä‘ây không lâu, khu vá»±c này chỉ là “khu vá»±c không có gì” như lá»i Dmitry Fonin, ngưá»i Ä‘ang dẫn dắt dá»± án xây dá»±ng Yamal LNG nhâÌ£n xét. Nhưng 2 năm sau Ä‘ó là quá trình phát triển hoàn hảo khi có khoảng 9.000 công nhân nỗ lá»±c làm viêÌ£c trong Ä‘iêÌ€u kiêÌ£n thá»i tiêÌt khắc nghiêÌ£t Ä‘ể Yamal có thể Ä‘i vào hoạt Ä‘ôÌ£ng vào năm 2017, sản xuâÌt khoảng 16,5 triêÌ£u tâÌn LNG mỗi năm.
Dá»± án Yamal cá»§a Nga ở Bắc Cá»±c. Ảnh: AFP
Tham vá»ng Äông-Tây
Những kêÌ hoạch cho dá»± án Yamal LNG trở lại khoảng 10 năm nay, râÌt lâu trước khi bùng nổ bêÌ tắc Nga vá»›i phương Tây vêÌ€ vâÌn Ä‘êÌ€ Ukraine và các chêÌ tài trừng phạt mà Mỹ và Liên minh Châu Âu (EU) áp đặt nhằm vào Moscow.
ÄiêÌ£n Kremlin hy vá»ng, vị thêÌ cá»§a Yamal sẽ cho phép há» Ä‘a dạng hóa xuâÌt khẩu năng lượng và vâÌ£n chuyển Ä‘êÌn thị trưá»ng Châu Âu và Châu Á, thông qua các tuyêÌn đưá»ng phía bắc, tuyêÌn đưá»ng ngắn nhâÌt kêÌt nôÌi Nga và Châu Á-Thái Bình Dương. Mặc dù không bị ảnh hưởng bởi các biêÌ£n pháp trừng phạt cá»§a phương Tây - Total và CNPC vẫn còn nắm giữ 20% cổ phâÌ€n - nhưng siêu dá»± án này vẫn bị ảnh hưởng theo những cách khác. Giữa tháng 7-2014, Novatek bị đưa vào danh sách Ä‘en cá»§a BôÌ£ Tài chính Mỹ. Và mặc dù không trá»±c tiêÌp bị xá» phạt, các biêÌ£n pháp trừng phạt từ phương Tây khiêÌn giá»›i Ä‘âÌ€u tư do dá»± khi Ä‘ổ tiêÌ€n vào Yamal. Dá»± án vẫn câÌ€n 18 tá»· USD Ä‘âÌ€u tư và vâÌn Ä‘êÌ€ kinh phí càng trở nên câÌp bách hÆ¡n khi giá dâÌ€u giảm.
“Các ngân hàng câÌ€n thá»i gian Ä‘ể đảm bảo, há» không vi phạm lêÌ£nh trừng phạt, và tá»± há»i liêÌ£u phương Tây có thắt chặt các biêÌ£n pháp trừng phạt hay không”, môÌ£t chuyên gia nhâÌ£n định.
Những hợp Ä‘ôÌ€ng Ä‘ã được ký kêÌt
BâÌt châÌp những thách thức hiêÌ£n tại, các ông trùm năng lượng vẫn lạc quan vêÌ€ dá»± án Yamal.
“Chúng tôi có thể cung câÌp năng lượng lá»›n cho các thị trưá»ng Châu Âu và các thị trưá»ng Châu Á”, Tổng giám Ä‘ôÌc Total Patrick Pouyanne cho biêÌt Ä‘ôÌ€ng thá»i mô tả Yamal như “bêÌ£ phóng cho sá»± tăng trưởng” ở Nga. Cam kêÌt cá»§a Total vá»›i Nga, từ ngưá»i tiêÌ€n nhiêÌ£m cá»§a ông Pouyanne, côÌ Tổng giám Ä‘ôÌc Christophe de Margerie, Ä‘ang ngày càng được cá»§ng côÌ và phát triển. HiêÌ£n nay, tâÌt cả các bên khẳng định tính khả thi cá»§a dá»± án này. “Chúng tôi ký hợp Ä‘ôÌ€ng cho gâÌ€n 100% khí hóa lá»ng. DÄ© nhiên khôÌi lượng lá»›n sẽ Ä‘i vào khu vá»±c Châu Á-Thái Bình Dương”, lãnh đạo Novatek Leonid Mikhelson cho biêÌt. ÄôÌi vá»›i Nga, các nhà phân tích nói rằng, dá»± án Yamal là tôÌi quan trá»ng, khi Moscow câÌ€n phải bắt Ä‘âÌ€u khai thác các lÄ©nh vá»±c má»›i.
TâÌt nhiên, dá»± án này có thể sẽ phải Ä‘ôÌi mặt vá»›i sá»± châÌ£m trễ Ä‘áng kể, do chi phí cao, địa chính trị và biêÌ£n pháp trừng phạt tài chính. Nhưng cuôÌi cùng Yamal sẽ là tiêu Ä‘iểm trong nêÌ€n kinh têÌ phát triển cá»§a Nga vào thâÌ£p ká»· tiêÌp theo.
Nguồn tin: Cadn.com.vn