Ngày hôm qua IEA Ä‘ã cho biết rằng OPEC khó có thể duy trì chiến lược khai thác ổn định trong cuá»™c chiến thị phần toàn cầu và sẽ giá»›i hạn nguồn cung trong kịch bản giá dầu tăng lên mức 80usd má»™t thùng vào năm 2020.
Giá dầu thô suy giảm trong năm ngoái khi OPEC, và nhà lãnh đạo dấu mặt cá»§a tổ chức này Saudi Arabia, Ä‘ã từ bá» vai trò truyá»n thống là vá»±c dáºy thị trưá»ng thông qua việc cắt giảm nguồn cung và thay vào Ä‘ó là tăng cưởng sản xuất. Giá vẫn chưa phục hồi trở lại, duy trì ở mức khoảng 47usd/thùng ngày hôm qua, giảm từ mức 114usd/thùng hồi tháng 06/2014.
Ông Fatih Birol, giám đốc IEA, cÆ¡ quan quan sát các xu hướng năng lượng và thu tháºp dữ liệu cho các quốc gia công nghiệp hóa có trụ sở tại Paris, Pháp, phát biểu: “Nhiá»u nhà sản xuất OPEC sẽ mất Ä‘i má»™t nguồn thu Ä‘áng kể mà qua Ä‘ó sẽ khiến há» phải xem lại chính sách cá»§a mình.”
Những lá»i nói cá»§a ông Birol là má»™t phần cá»§a Triển vá»ng Năng lượng Thế giá»›i cá»§a IEA, má»™t báo cáo thưá»ng niên bao gồm các số liệu thống kê vào nhu cầu tiêu thụ và nguồn cung dầu thô, sá»± tăng trưởng cá»§a năng lượng tái tạo cÅ©ng như sá»± thay đổi cảnh quan các dạng năng lượng, trong số những chá»§ đỠkhác.
Báo cáo này Ä‘ã cung cấp hai kịch bản khác nhau cho giá dầu thô vào năm 2020. Má»™t dá»± báo giá dầu ở mức 50usd/thùng, vá»›i OPEC tiếp tục cách sản xuất tốn kém, và má»™t dá»± báo mức giá 80usd/thùng, vá»›i OPEC buá»™c phải từ bá» chiến lược này.
IEA cho rằng kịch bản dầu thô 80usd/thùng có nhiá»u khả năng xảy ra hÆ¡n bởi vì các thành viên OPEC sẽ mất quá nhiá»u tiá»n. Ông Birol ước tính nếu giá dầu thô duy trì ở mức hiện nay, các thành viên OPEC sẽ chỉ kiếm được 550 tỉ dollar Mỹ má»™t năm, gần má»™t nữa cá»§a nguồn thu 1 ngàn tỉ dollar Mỹ mà các nước này kiếm được trước khi giá sụp đổ.
Chỉ duy nhất Kuwait có thể cân bằng ngân sách quốc gia vá»›i mức giá dầu hiện nay. Nếu giá dầu thô tăng lên mức 60usd/thùng trong năm tá»›i – má»™t quan Ä‘iểm được nhất trí giữa các ngân hàng và các công ty dầu má» - chỉ có ngân sách cá»§a Qatar sẽ đạt mức cân bằng.
Ông Birol nói rằng thị trưá»ng ở mức giá hiện tại kéo dài má»™t tháºp niên là khó có thể xảy ra do nhu cầu tiêu thụ dầu tăng vá»t, đầu từ bên ngoài OPEC giảm Ä‘i và những nghi ngá» xung quanh khả năng cá»§a OPEC duy trì sản lượng khai thác ở mức cao.
The debate comes as OPEC is lining up for a potentially contentious meeting Dec. 4 in Vienna. Saudi Arabia, the group's leader, has signaled it won't allow a change in strategy, arguing production cuts can't affect the market as they used to before a surge in U.S. output.
Tranh cãi này xuất hiện trong bối cảnh OPEC Ä‘ang chuẩn bị cho cuá»™c há»p cấp cao có khả năng gây ra nhiá»u bất đồng vào ngày 04/12 tá»›i Ä‘ây ở Vienna. Saudi Arabia, nhà lãnh đạo cá»§a tố chức này, Ä‘ã phát Ä‘i tín hiệu sẽ không thay đổi chính sách này, cho rằng cắt giảm sản xuất không thể gây ảnh hưởng đến thị trưá»ng như há» Ä‘ã từng sá» dụng trước khi nguồn cung ná»™i địa Mỹ tăng vá»t.
Nhưng chiến lược này cÅ©ng phải tốn má»™t khoảng chi phí đắt Ä‘á». Ná»n kinh tế cá»§a các thành viên ít giàu có như Venezuela, Algieria và Iran Ä‘ang bị ảnh hưởng nặng ná». Trong cuá»™c há»p diá»…n ra tuần trước, những nước này cùng vá»›i Iran, Ä‘ã á»§ng há»™ sá»± phục hồi cá»§a má»™t hệ thống giá cố định hay sá»± phân bổ sản lượng khai thác cho từng thành viên – những chiến lược mà OPEC Ä‘ã từ bá» cách Ä‘ây nhiá»u năm vá» trước do không hiệu quả. Nhưng các thành viên vùng Vịnh Ä‘ã từ chối đỠxuất này và nhóm này Ä‘ã không thể thống nhất má»™t báo cáo cho các mục tiêu dài hạn.
IEA cho biết trong báo cáo phát hành ngày hôm qua là giá dầu thô sẽ có thể nháºn được há»— trợ từ nhu cầu tiêu thụ tăng vá»t trong trung hạn. Sức tiêu thụ má»—i ngày có thể sẽ tăng thêm 900 ngàn thùng má»—i năm cho đến năm 2020.
Phần lá»›n triển vá»ng tăng tiêu thụ sẽ đến từ Trung Quốc – được dá»± Ä‘oán sẽ vượt qua Mỹ để trở thành nhà tiêu thụ dầu thô lá»›n nhất thế giá»›i vào tháºp niên 2030 – và Ấn Äá»™, chiếm khoảng má»™t phần tư tăng trưởng toàn cầu vá» nhu cầu tiêu thụ năng lượng đến năm 2040.
Nhưng bắt đầu trong tháºp niên tá»›i, tăng trưá»ng tiêu thụ dầu thô sẽ cháºm lại bở vì sá»± thăt chắt lại cá»§a các chính sách môi trưá»ng. Theo IEA, nhu cầu tiêu thụ sẽ tăng lên mức 103.5 triệu thùng/ngày vào năm 2040, so vá»›i mức tiêu thụ ước tính 94.5 triệu thùng/ngày trong năm nay.