Giá dầu thấp Ä‘ang khiến ngưá»i tiêu dùng trên toàn thế giá»›i vui mừng và cÅ©ng khiến nhiá»u táºp Ä‘oàn dầu má» phải Ä‘au đầu.
Tại má»™t số quốc gia, ngưá»i dân được hưởng lợi vá» giá dầu ngay cả trước khi giá loại năng lượng này suy giảm do được chính phá»§ trợ giá nhiên liệu. Tuy nhiên, số tiá»n trợ giá này thưá»ng được lấy từ doanh thu dầu má» hoặc tiá»n thuế cá»§a chính ngưá»i dân.
Tổ chức IMF cho rằng Ä‘ây là thá»i Ä‘iểm hoàn hảo để chính phá»§ các nước bá» trợ giá nhiên liệu. Do giá dầu và khí đốt giảm nên những ảnh hưởng từ việc bá» trợ giá sẽ được há»— trợ phần nào từ thị trưá»ng.
Hiện tại, giá dầu trên thị trưá»ng quốc tế Ä‘ang ở mức thấp, qua Ä‘ó ảnh hưởng đến doanh thu cá»§a những táºp Ä‘oàn dầu khí lá»›n. Äiá»u này càng khiến việc lấy doanh thu cá»§a các công ty dầu khí nhà nước để trợ giá nhiên liệu trở nên khó khăn hÆ¡n.
Vá»›i mục Ä‘ích chống thâm hụt ngân sách cÅ©ng như xói mòn dá»± trữ ngoại hối, nhiá»u quốc gia Ä‘ã giảm trợ cấp giá nhiên liệu, hoặc tháºm chí Ä‘ã loại bá» chúng hoàn toàn.
Các tiểu Vương quốc Ả Ráºp Thống nhất (UAE) Ä‘ã ngừng trợ giá xăng kể từ tháng 8/2015, sau Ä‘ó Nigeria cÅ©ng há»c táºp theo.
Äến tháng 1/2015, Ả Ráºp Xê Út cÅ©ng quyết định ngừng trợ giá nhiên liệu nhằm bảo vệ kho dá»± trữ ngoại hối Ä‘ang xói mòn nhanh chóng cá»§a nước này. Tuy nhiên, nhiá»u chuyên gia cho rằng động thái trên cá»§a Ả Ráºp Xê út có thể tạo nên rá»§i ro lạm phát má»›i khi chi phí các hàng hóa thiết yếu như Ä‘iện nước cÅ©ng tăng theo.
Bên cạnh Ä‘ó, Venezuela cÅ©ng quyết định tăng giá xăng lần đầu tiên trong suốt 20 năm qua vào tháng 2/2016, bất chấp ngưá»i dân nước này Ä‘ang phải chống trá»i vá»›i suy thoái kinh tế và lạm phát phi mã.
Nhiá»u nhà hoạt động môi trưá»ng cho rằng Ä‘ây là xu thế cần thiết trong tình hình hiện nay. Há» cho rằng việc trợ giá nhiên liệu kích thích ngưá»i tiêu dùng sá» dụng thêm xăng dầu, qua Ä‘ó há»§y hoại môi trưá»ng sinh thái.
Trong khi Ä‘ó, nhiá»u chuyên gia kinh tế cho rằng trợ giá nhiên liệu là má»™t khoản chi phí vô ích khi dùng chính tiá»n cá»§a ngưá»i dân để trả các khoản phí năng lượng cho há». HÆ¡n nữa, trợ giá nhiên liệu còn khiến mức giá hàng hóa thá»±c tế trên thị trưá»ng bị biến dạng, qua Ä‘ó khó xác định tác động cá»§a các yếu tố kinh tế.
Báo cáo cá»§a Quỹ Tiá»n tệ Quốc tế (IMF) năm 2015 cho thấy thế giá»›i Ä‘ã tốn khoảng 1,4 nghìn tá»· USD má»—i năm, tương đương 1,7% GDP toàn cầu cho việc trợ giá nhiên liệu
Thêm vào Ä‘ó, nhiá»u chuyên gia chỉ trích việc trợ giá nhiên liệu có thể khiến nhiá»u lái buôn làm giàu bất chính. Ví dụ, Nigeria Ä‘ã từng trợ giá nhiên liệu, nhưng xăng dầu cá»§a nước này vẫn được buôn láºu vào Ghana, Mali, Burkina Faso và Benin, nÆ¡i mà những lái buôn có thể kiếm lá»i do chênh lệch vá» giá.
Hãng nghiên cứu Capital Economics nháºn định trợ giá nhiên liệu là má»™t động thái cá»±c kỳ không hiệu quả trong việc giúp đỡ ngưá»i nghèo bởi hầu hết những lợi ích sau cùng cá»§a chính sách này được dành cho tầng lá»›p giàu nhất trong xã há»™i.
“Nếu các quốc gia không làm gì Ä‘ó (cắt bá» trợ giá nhiên liệu) ngay lúc này, váºy thì đến bao giá» há» má»›i có thể làm Ä‘iá»u Ä‘ó?”, chuyên gia Ian Parry cá»§a IMF cho biết.
Nguồn tin: cafebiz