Iraq hôm thứ Ba đã tuyên bố dừng hoàn toàn việc nhập khẩu khí đốt tự nhiên từ Iran, một động thái mà Bộ Điện lực cho biết ngay lập tức đã làm giảm từ 4.000 đến 4.500 megawatt điện năng cung cấp cho lưới điện quốc gia.
Thoạt nhìn, quyết định này nghe có vẻ kịch tính. Trên thực tế, đó chỉ là bước cuối cùng trong một quá trình vốn đã được tiến hành từ lâu. Các quan chức Iraq đã dành cả năm qua để tuyên bố chiến thắng trong việc kiểm soát nhập khẩu nhiên liệu, trước hết là ngừng vận chuyển xăng, dầu diesel và dầu hỏa, đồng thời đưa ra luận điểm rộng hơn về tự túc năng lượng. Khí đốt là mảnh ghép còn lại – và nhạy cảm nhất về mặt chính trị – trong bức tranh đó.
Nguồn cung từ Iran đã đáp ứng khoảng 30 đến 40% nhu cầu phát điện của Iraq. Tất nhiên, khối lượng này đã giảm dần do tranh chấp thanh toán, áp lực trừng phạt của Mỹ và tình trạng thiếu hụt trong nước của Iran. Việc “dừng hoàn toàn” không phải là sự cắt đứt đột ngột như vẻ bề ngoài. Baghdad chỉ đơn giản là có bước tiếp theo hợp lý trong việc tách khỏi với Iran thông qua việc giảm nhập khẩu một phần và nguồn cung không ổn định.
Washington đã liên tục thúc đẩy Iraq giảm bớt sự phụ thuộc vào Tehran, và Baghdad rất muốn thể hiện sự tuân thủ mà không gây ra một cuộc khủng hoảng điện toàn diện. Kế hoạch dự phòng – đốt các nhiên liệu thay thế được sản xuất trong nước – không phải là mới, cũng không phải là lý tưởng. Nó giúp duy trì nguồn điện với chi phí cao hơn và gây áp lực lớn hơn lên cơ sở hạ tầng, nhưng mang lại không gian về mặt chính trị.
Quan trọng hơn, thông báo này phù hợp với một sự chuyển đổi chiến lược lớn hơn nhiều. Các dự án năng lượng do phương Tây hậu thuẫn cuối cùng cũng đang chuyển từ lý thuyết sang thực tế. Dự án khai thác 5 mỏ trị giá 25 tỷ đô la của BP tại Kirkuk hiện đang hoạt động, với trọng tâm chính là thu được khí đốt đồng hành mà không đốt bỏ chúng. Dự án khí đốt tích hợp trị giá hàng tỷ đô la của TotalEnergies ở miền nam Iraq được thiết kế để cung cấp trực tiếp cho các nhà máy điện, loại bỏ hoàn toàn Iran khỏi chuỗi cung ứng.
Tất cả những điều này không có nghĩa là Iraq đã giải quyết được vấn đề điện năng của mình. Nhu cầu điện mùa hè vẫn vượt xa công suất lắp đặt của đất nước, và việc khai thác khí đốt cần thời gian. Tuy nhiên, Baghdad muốn gửi thông điệp thích hợp tới Washington, Tehran và các nhà đầu tư rằng khí đốt của Iran không còn là trụ cột của hệ thống năng lượng của họ nữa. Nhưng liệu lưới điện có thể chịu đựng được tham vọng đó hay không mới là thử thách thực sự phía trước.
Nguồn tin: xangdau.net
