Tháng 4 vừa qua, Saudi Arabia Ä‘ã phá há»ng má»™t ná»— lá»±c nhằm ổn định giá dầu thô vì không muốn đối thá»§ lá»›n cá»§a nước này là Iran có được má»™t thị phần lá»›n hÆ¡n trên thị trưá»ng dầu má».
Saudi Arabia có kế hoạch B để cản bước kinh tế Iran? Ảnh: money.cnn.com
Theo bài viết cá»§a tác giả Ladane Nasseri trên trang tin Bloomberg má»›i Ä‘ây, Saudi Arabia Ä‘ang váºn động các đồng minh Vùng Vịnh cá»§a mình tham gia ná»— lá»±c để đảm bảo rằng sau hÆ¡n bốn tháng kể từ khi được dỡ bá» lệnh cấm váºn, sá»± trở lại đối vá»›i ná»n kinh tế toàn cầu cá»§a Iran sẽ không diá»…n ra suôn sẻ.
Tại Tiểu vương Dubai cá»§a Các Tiểu Vương quốc Aráºp thống nhất (UEA), nÆ¡i từng là cá»§a ngõ chính để Iran hướng ra thế giá»›i, các doanh nhân cá»§a Iran cÅ©ng lên tiếng than phiá»n vá» việc ngày càng bị hạn chế nhiá»u hÆ¡n.
Äó là má»™t hành động phản kích cá»§a Saudi Arabia khi Mỹ xem xét lại vai trò cá»§a hỠở khu vá»±c Trung Äông và các nhà đầu tư bị hấp dẫn bởi Iran như là má»™t thị trưá»ng má»›i nổi lá»›n chưa được thế giá»›i khám phá.
Tuy nhiên, vẫn có những lá»±c cản khác trong việc làm ăn vá»›i Iran mà Saudi Arabia có thể có vai trò nhất định. Äó là việc các ngân hàng châu Âu vẫn còn lưỡng lá»± trong việc hợp tác vá»›i nước Cá»™ng hòa Hồi giáo này do lo ngại vá» các biện pháp trừng phạt mà Mỹ có thể áp đặt.
Giáo sư Paul Pillar cá»§a Trưá»ng đại há»c Georgetown cho rằng ngưá»i ta sẽ tiếp tục chá» xem liệu Iran sẽ bị cô láºp hay được chấp nháºn như má»™t cưá»ng quốc khu vá»±c. Dù Saudi Arabia có thể không thành công trong việc cô láºp Iran nhưng nước này vẫn có những đồng minh là những ngưá»i Mỹ có quan Ä‘iểm cứng rắn phản đối bản thá»a thuáºn hạt nhân giữa phương Tây và Iran.
Kể từ khi Iran được dỡ bá» cấm váºn vào đầu năm nay, Saudi Arabia có má»™t mối quan ngại lá»›n là việc Iran sẽ sá» dụng số tiá»n thu được từ làn sóng đầu tư tiá»m năng để đẩy mạnh can dá»± vào các cuá»™c xung đột ở khu vá»±c. Äó là lý do vì sao Saudi Arabia Ä‘ang ná»— lá»±c tìm cách để các nguồn đầu tư sẽ không tá»›i được Iran.
Theo ông Henry Smith, Giám đốc Trung tâm phân tích rá»§i ro toàn cầu ở Dubai, những Ä‘iá»u gây quan ngại là tuyên bố cá»§a Saudi Arabia liên quan đến việc cắt đứt giao thương vá»›i Iran cÅ©ng như những biện pháp và rào cản (cả chính thức và không chính thức) mà Saudi Arabia có thể sá» dụng để gây sức ép làm cho các doanh nghiệp không đến vá»›i Iran.
Dubai là má»™t thành phố Ä‘ã luôn có những quan hệ gắn bó vá»›i Iran, nhưng hiện nay việc gia hạn giấy phép kinh doanh cho những ngưá»i mang quốc tịch Iran Ä‘ã không còn dá»… dàng. Theo các doanh nhân Iran, ngay cả việc xin lưu trú ở Dubai cÅ©ng trở nên khó khăn hÆ¡n và các tài khoản ngân hàng bị kiểm soát chặt.
Saudi Arabia Ä‘ang sá» dụng dầu má» như má»™t vÅ© khí để chống lại Iran. Trước thá»m há»™i nghị ở Doha, Qatar tháng Tư vừa qua bàn vá» việc "Ä‘óng băng" sản lượng, Thái tá» Saudi Arabia Mohammed bin Salman phát biểu rằng nước này chỉ nhất trí vá»›i kế hoạch này nếu Iran cÅ©ng đồng ý tham gia. Äiá»u này trên thá»±c tế Ä‘ã làm kế hoạch này phá sản vì Iran Ä‘ã bác bá» việc giảm sản lượng khai thác do Ä‘ang ná»— lá»±c giành lại thị trưá»ng Ä‘ã mất trong suốt nhiá»u năm bị cấm váºn.
CÅ©ng trong tháng Tư, Saudi Arabia Ä‘ã cấm hãng hàng không Mahan cá»§a Iran khai thác các đưá»ng bay qua không pháºn cá»§a nước này. Và theo má»™t bản báo cáo trong tháng Tư cá»§a Quỹ Quản lý Rá»§i ro, các công ty và nhà môi giá»›i tàu biển Ä‘ã khuyến cáo các khách hàng cá»§a há» từ tháng 2/2016 rằng các tàu chở dầu thô cá»§a Iran sẽ không được phép Ä‘i qua vùng lãnh hải cá»§a Saudi Arabia hoặc Bahrain.
Các nhà lãnh đạo Saudi Arabia cÅ©ng Ä‘ang tìm cách cô láºp Iran hÆ¡n vá» mặt chính trị ở khu vá»±c Trung Äông. Tháng Tư vừa qua, Jordan Ä‘ã triệu hồi Äại sứ tại Iran ngay sau chuyến thăm cá»§a Thái tá» Mohammed bin Salma. Và chỉ 10 ngày sau sá»± kiện Ä‘ó, Jordan Ä‘ã ký má»™t thá»a thuáºn mở đưá»ng cho việc đầu tư nhiá»u tá»· USD cá»§a Saudi Arabia vào nước này./.
Nguồn tin: bnews