Các nhà phân tích dầu và các thÆ°Æ¡ng nhân quan sát sá»± giao Ä‘á»™ng lên xuống cảu giá dầu, và Ä‘ang ná»— lá»±c tìm ra thá»i Ä‘iểm cÅ©ng nhÆ° mức Ä‘á»™ của “cuá»™c chiến giá” mà OPEC khởi xÆ°á»›ng sẽ buá»™c nguồn cung dầu Ä‘á phiến Mỹ bị cắt giảm. Bất kỳ sá»± sáng suốt nào trong sá»± phát triển này có thể làm rõ được Ä‘Æ°á»ng Ä‘i của giá dầu.
NhÆ°ng, tất nhiên, Ä‘á»™ng thái thị trÆ°á»ng dầu rất phức tạp và hay thay đổi. Nguồn cung dầu Ä‘á phiến Mỹ là cá»±c kỳ quan trá»ng vá»›i giá dầu, nhÆ°ng má»™t trong những Ä‘iá»u kiện không được nhắc đến nhÆ°ng có ảnh hưởng to lá»›n đến giá dầu chính là tốc Ä‘á»™ tăng trưởng tiêu thụ dầu từ Trung Quốc.
Tiêu thụ dầu ở Trung Quốc Ä‘ã tăng lên nhanh chóng và liên tục kể từ khi nó bắt đầu tăng vá»t hồi năm 1990, và được tăng cÆ°á»ng thúc đẩy trong những năm của thế kỉ má»›i. Sá»± gia tăng tiêu thụ không ngừng nghÄ© này Ä‘ã khiến cho thị trÆ°á»ng dầu thô thắt chặt lại trÆ°á»›c khi xảy ra cuá»™c khủng hoảng tài chính toàn cầu, và sau Ä‘ó tăng trưởng thêm má»™t lần nữa trong những năm tiếp theo trong bối cảnh ná»n kinh tế toàn cầu phục hồi.
Sá»± gia tăng của sản xuất Ä‘á phiến của Mỹ được Ä‘iá»n khiển để cuối cùng làm chá»±ng lại sá»± gia tăng của giá dầu, tăng cÆ°á»ng thêm nguồn cung đủ để kéo giá dầu theo hÆ°á»›ng giảm xuống. Phần lá»›n các nhà phân tích kể từ Ä‘à suy thoái năm ngoái Ä‘ã quá táºp trung vào những gì Ä‘ang xảy ra ở Texas và North Dakota, cÅ©ng các quyết định quan trá»ng được thá»±c hiện tại Vienna má»—i sáu tháng.
NhÆ°ng câu chuyện ở Trung Quốc Ä‘ã bị bá» qua. Khi nói đến nhu cầu tiêu thụ, Trung Quốc được cho là quốc gia quan trá»ng nhất để quan sát.
Và mặc dù chiếm phần lá»›n tốc Ä‘á»™ tăng trưởng của thế giá»›i vá» nhu cầu tiêu thụ trong thế ká»· 21 này, dầu nháºp khẩu của Trung Quốc Ä‘ang ở khắp má»i nÆ¡i trên bản đồ thế giá»›i trong vài tháng gần Ä‘ây. Trong tháng TÆ°, Trung Quốc Ä‘ã nháºp khẩu 7.4 triệu thùng dầu má»—i ngày, mức cao kỉ lục và đủ để Ä‘Æ°a nÆ°á»›c này trở thành nhà nháºp khẩu dầu lá»›n nhất thế giá»›i. NhÆ°ng đến tháng Năm, nháºp khẩu giảm mạnh xuống chỉ còn 5.5 triệu thùng má»—i ngày. Phần lá»›n là do các nhà máy lá»c dầu Trung Quốc tạm ngÆ°ng hoạt Ä‘á»™ng các phân xưởng để bảo trì, cho thấy rằng sá»± cháºm lại này có thể chỉ là má»™t khúc quanh nhẹ từ nhu cầu nháºp khẩu dÆ°á»ng nhÆ° không ngừng nghỉ của Trung Quốc.
Mặt khác, tốc Ä‘á»™ nháºp khẩu cao kỉ lục của Trung Quốc có thể chỉ mang tính tạm thá»i. Trung Quốc Ä‘ang trong giai Ä‘oạn làm đầy các kho dá»± trữ chiến lược của mình, má»™t dá»± án nhằm tích trữ nguồn dầu dá»± trữ có thể cung cấp trong 100 ngày vào năm 2020. Trung Quốc Ä‘ã nắm lấy cÆ¡ há»™i của giá dầu thấp để lấp đầy kho dá»± trữ chiến lược của mình má»™t cách nhanh nhất có thể, tăng cÆ°á»ng thu mua dầu thô trong khi nó Ä‘ang có giá rẻ. Mức nháºp khẩu cao lỉ lục này Ä‘ã hấp thụ má»™t phần nguồn cung toàn cầu dÆ° thừa, chuyển hÆ°á»›ng vài trăm ngàn thùng dầu má»—i ngày đến Trung Quốc.
NhÆ°ng chuyện gì sẽ xảy ra khi Trung Quốc ngừng thu mua thêm dầu thô cho kho chiến lược của nÆ°á»›c này?
Ông Jamie Webster thuá»™c IHS Energy cho rằng thị trÆ°á»ng nên hiểu được tình trạng nhu cầu tiêu thụ tiá»m ẩn của Trung Quốc, nÆ¡i có hai loại nhu cầu tiêu thụ - tiêu thụ thông thÆ°á»ng và dá»± trữ chiến lược. Và loại thứ hai thì sẽ không kéo dài mãi mãi. Äiá»u này có thể kéo giá dầu thô giảm xuống bởi vì má»™t khi Trung Quốc thu mua dầu thô từ nguồn cung thừa cho kho dá»± trữ chiến lược của mình, thì lượng dầu thô bổ sung Ä‘ó sẽ tiếp tục nằm lại thị trÆ°á»ng.
NhÆ°ng câu há»i lá»›n hÆ¡n là Trung Quốc tháºt sá»± tiêu thụ bao nhiêu dầu thô – trái ngược vá»›i hoạt Ä‘á»™ng tích trữ - cÅ©ng nhÆ° tầm quan trá»ng của tỉ lệ tăng trưởng của nÆ°á»›c này. Năm 2014, tăng trưởng tiêu thụ của Trung Quốc Ä‘ã cháºm lại chỉ còn 3% so vá»›i năm trÆ°á»›c Ä‘ó, gia tăng tiêu thụ thêm 300 ngàn thùng/ngày. Trong những năm trÆ°á»›c Ä‘ó tỉ lệ tăng trưởng thÆ°á»ng cao hÆ¡n gấp đối mức năm ngoái. Tốc Ä‘á»™ tăng trưởng tiêu thụ dầu thô suy yếu có thể là do kinh tế trì trệ - GDP của Trung Quốc Ä‘ang tăng trưởng vá»›i tốc Ä‘á»™ thấp nhất trong 25 năm qua.
Nhu cầu tiêu thụ Ä‘ang tháºt sá»± tăng nhẹ ở Mỹ do giá dầu thấp, nhÆ°ng có thể nó không đủ để tháºt sá»± trở thành trụ cá»™t tác Ä‘á»™ng lên giá dầu. Những ná»— lá»±c má»™t cách hiệu quả ở Mỹ và châu Âu là Ä‘ang duy trì nhu cầu tiêu thụ hầu nhÆ° ổn định.
Khu vá»±c các quốc gia Ä‘ang phát triển, dẫn đầu là Trung Quốc, đại diện cho tác nhân vá» phía tiêu thụ quan trá»ng nhất khi nói đến sá»± ảnh hưởng đến quỹ đạo giá dầu. NhÆ°ng sau nhiá»u năm tăng trưởng mạnh mẽ, Trung Quốc Ä‘ang khiến nhà đầu tÆ° đặt ra rất nhiá»u nghi vấn cho thị trÆ°á»ng dầu.
