Theo ông VÅ© Văn Trường - Vụ trưởng Vụ Chính sách - Tổng cục Thuế - Bá»™ Tài chính, Tổ trưởng Tổ soạn thảo Luật thuế Môi trường, mức thuế môi trường dá»± kiến Ä‘ánh vào mặt hàng xăng dầu tưởng là cao nhÆ°ng thá»±c ra vẫn thấp hÆ¡n các nÆ°á»›c tiên tiến.

Ông VÅ© Văn Trường - Vụ trưởng Vụ Chính sách - Tổng cục Thuế - Bá»™ Tài chính, Tổ trưởng Tổ soạn thảo Luật thuế Môi trường

Nếu dá»± thảo Luật thuế Môi trường được Quốc há»™i thông qua thì, đến năm 2012, mặt hàng xăng dầu sẽ chính thức chịu thuế môi trường. Đến khi Ä‘ó, mặt hàng này không còn phải Ä‘óng thuế tiêu thụ đặc biệt nữa.

Thuế môi trường dá»± kiến chiếm 25% giá bán mặt hàng này. Nhiều ý kiến cho rằng, căn cứ vào Ä‘âu mà áp thuế môi trường cho xăng dầu cao nhÆ° vậy.

Chúng ta phải nhìn nhận rằng, tại nhiều quốc gia trên thế giá»›i, xăng dầu là mặt hàng đầu tÆ° chiến lược, các nÆ°á»›c trên thế giá»›i đều Ä‘em vào chÆ°Æ¡ng trình an ninh năng lượng quốc gia, đều có má»™t quy trình quản lý riêng về xăng dầu.

Sá»± dao Ä‘á»™ng của thuế môi trường cho mặt hàng xăng là từ 1.000 - 4.000 đồng/lít là nhằm Ä‘iều hành mặt hàng này theo giá thị trường thế giá»›i.

Theo Nghị định má»›i của Chính phủ, nếu giá xăng dao Ä‘á»™ng trong 7%, doanh nghiệp tá»± Ä‘iều hành giá; nếu dao Ä‘á»™ng từ 7 – 12% doanh nghiệp được cÆ¡ cấu vào giá bán thêm 6%; nếu trên 12%, Nhà nÆ°á»›c có thể can thiệp bằng biện pháp giảm thuế nhập khẩu hoặc dùng má»™t quỹ nào Ä‘ó để bình ổn giá.

Trong thiết kế chính sách thuế, chúng tôi cÅ©ng dá»±a vào tính đặc thù ấy để tránh tình trạng xuất nhập lậu mặt hàng này.

Cách tính của chúng tôi dá»±a trên cách tính mà các nÆ°á»›c Ä‘ã ban hành. Vá»›i châu Âu, họ thu 0,42 euro/lít xăng, trong khi giá bán là 1,4- 1,5 euro/lít. Gần nhất là Philippines cÅ©ng thu khoảng 27 – 28% giá hiện hành.

Vá»›i mức thu dá»± kiến 25% ở Việt Nam, so vá»›i các nÆ°á»›c phát triển, chúng ta vẫn thấp hÆ¡n.

Trong mặt hàng xăng dầu, dầu diesel gây hại cho môi trường nhiều hÆ¡n xăng nhÆ°ng chỉ chịu mức thuế môi trường là 500 – 2.000 đồng trong khi xăng dầu lại chịu mức cao hÆ¡n là 1.000 – 4.000 đồng?

Chúng tôi Ä‘ã nghiên cứu cụ thể và thấy rằng, Ä‘a số người sá»­ dụng dầu diesel là ngÆ° dân, vận tải đường bá»™ và vận tải đường sắt.

Bởi vậy, không thể nâng giá thuế của mặt hàng này cao hÆ¡n vì nhÆ° vậy sẽ ảnh hưởng đến cuá»™c sống của ngÆ° dân và kéo theo Ä‘ó là má»™t loạt mặt hàng sẽ tăng giá vì giá cÆ°á»›c vận chuyển cao hÆ¡n.

Trong Luật thuế Môi trường có đối tượng chịu thuế là thuốc bảo vệ thá»±c vật hạn chế sá»­ dụng. NhÆ° vậy có hợp lý khi chủ thể Ä‘óng thuế chủ yếu là nông dân?

Bản dá»± thảo ban đầu chúng tôi Ä‘Æ°a vào danh mục diện chịu thuế cả phân bón và thuốc trừ sâu. Tuy nhiên, qua tìm hiểu cụ thể, chúng tôi không Ä‘Æ°a phân bón vào vì loại này chiếm hÆ¡n 30% chi phí đầu vào của nông dân.

Thuốc bảo vệ thá»±c vật chiếm khoảng 12%, và nhóm thuốc bảo vệ thá»±c vật chịu thuế chỉ chiếm 15% trong tổng số các loại thuốc bảo vệ thá»±c vật được Ä‘Æ°a vào sá»­ dụng tại Việt Nam. Bởi vậy, nhóm đối tượng bị ảnh hưởng sẽ rất nhỏ.

Vá»›i việc áp thuế môi trường mặt hàng này, chúng tôi muốn hạn chế việc sá»­ dụng những hóa chất Ä‘á»™c hại trong sản xuất nông nghiệp, thông qua Ä‘ó thay đổi dần nhận thức trong việc sá»­ dụng hóa chất nông nghiệp, hạn chế và hÆ°á»›ng tá»›i việc sá»­ dụng các loại hóa chất ít gây ô nhiá»…m hÆ¡n.

Các nhà làm luật Ä‘ã tính tá»›i tác Ä‘á»™ng của luật lên nền kinh tế chÆ°a, thÆ°a ông?

Trong việc Ä‘Æ°a ra mức thuế môi trường, chúng tôi cÅ©ng cân nhắc đến tác Ä‘á»™ng kinh tế. Ví dụ than chẳng hạn, chúng tôi thiết kế vá»›i mức mà ngành than có thể chịu Ä‘á»±ng được.

Chúng tôi có so sánh mức giá than trong nÆ°á»›c và thế giá»›i để chúng ta có thể tiếp cận được khi Việt Nam phải hÆ°á»›ng tá»›i khả năng nhập khẩu mặt hàng này.

Hoặc ví dụ nhÆ° vá»›i khí HCFC ở tủ lạnh, nếu bỏ 2 triệu đồng ra để mua má»™t chiếc tủ lạnh, người tiêu dùng phải Ä‘óng 1.000 đồng thuế môi trường. Số tiền này là không Ä‘áng kể.

Tiền thu từ thuế môi trường sẽ được sá»­ dụng nhÆ° thế nào, thÆ°a ông?

Trong danh mục thu thuế có nhóm xăng dầu, theo số liệu năm 2009, thu về 9.000 tá»· đồng/năm. Cá»™ng vá»›i các đối tượng khác, sẽ có khoảng 14.000 tá»·/năm.

Đã nói là thuế thì phải theo luật ngân sách và số tiền này được sá»­ dụng nhÆ° thế nào sẽ do Quốc há»™i quyết định. NhÆ°ng tôi dám khẳng định rằng số tiền này không đủ làm sạch môi trường vì riêng đề xuất về các dá»± án môi trường hiện nay Ä‘ã là hÆ¡n 30.000 tá»· đồng.

Cảm Æ¡n ông.

TP