Liệu trí tuệ nhân tạo có phải là nguyên nhân cho sự sụp đổ của chuyển đổi năng lượng sạch hay chất xúc tác giúp điều đó trở thành hiện thực? Câu trả lời rất phức tạp, và bằng cách nào đó, nó bao gồm cả hai. Việc đào tạo các mô hình ngôn ngữ lớn hỗ trợ AI cực kỳ tốn năng lượng, và khi các mô hình như ChatGPT và DeepSeek ngày càng phức tạp, mỗi truy vấn riêng lẻ có thể tạo ra một dấu chân sinh thái nghiêm trọng.

Sự bùng nổ của AI đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cam kết của ngành công nghệ nhằm đạt được mức trung hòa carbon. Năm ngoái, Google thừa nhận rằng lượng khí thải carbon của công ty đã tăng vọt 48% trong 5 năm qua. Google đã cam kết đạt mức phát thải khí nhà kính ròng bằng 0 vào năm 2030, nhưng công ty thừa nhận rằng "khi chúng tôi tiếp tục tích hợp AI vào các sản phẩm của mình, việc giảm phát thải có thể sẽ là một thách thức."

Lượng khí thải gia tăng đó sẽ có tác động rộng khắp đến toàn bộ cộng đồng, lưới điện và các quốc gia. Sự phát triển nhanh chóng của AI đã thúc đẩy việc xây dựng gấp rút các nhà máy điện chạy bằng khí đốt mới và gây ra mối lo ngại nghiêm trọng về an ninh năng lượng ở nhiều quốc gia, nơi tốc độ tăng trưởng của các trung tâm dữ liệu đang vượt quá khả năng sản xuất năng lượng.

Thêm vào đó, việc lập kế hoạch cho nhu cầu điện của AI là một nhiệm vụ cực kỳ khó khăn. Ngành này đang trải qua những thay đổi nhanh chóng về mặt tăng trưởng cũng như sự phát triển và tiến bộ công nghệ. Hơn nữa, các công ty AI không bắt buộc phải tiết lộ mức sử dụng năng lượng hoặc tác động đến môi trường, và vì vậy phần lớn đều không làm như vậy. Mặc dù các nhà nghiên cứu đang nỗ lực tính toán lượng năng lượng mà các công ty này đang sử dụng, nhưng chúng ta vẫn chưa biết chắc chắn - và các con số này luôn thay đổi.

Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng lo ngại về mức tiêu thụ năng lượng vượt mức của AI là bị thổi phồng. Khi AI ngày càng tiên tiến và phổ biến hơn, sự lan rộng của tự động hóa dự kiến ​​sẽ khiến hầu hết mọi thứ chúng ta làm trở nên hiệu quả hơn. Nhìn chung, điều này có thể làm lu mờ đáng kể mức sử dụng năng lượng của chính các mô hình AI.

AI sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện một số hệ thống kém hiệu quả nhất trong ngành, chẳng hạn như chuỗi giá trị vật liệu và công nghệ sinh học. Tờ Financial Times đưa tin: "Việc tìm kiếm vật liệu, chất xúc tác hoặc quy trình mới có thể sản xuất hàng hóa hiệu quả hơn là một bài toán "mò kim đáy bể" mà AI hoàn toàn phù hợp".

Thêm vào đó, AI có thể sẽ đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi năng lượng xanh. Ví dụ, các mô hình ngôn ngữ lớn đã và đang được sử dụng để tìm kiếm các mô hình và vật liệu tốt hơn trong lĩnh vực lưu trữ năng lượng đang phát triển mạnh mẽ. Ngoài ra, Bộ Năng lượng Hoa Kỳ (DoE) đã lưu ý rằng AI có thể là một thành phần quan trọng của lưới điện thông minh, có khả năng xử lý tỷ lệ ngày càng tăng của các nguồn năng lượng biến đổi như gió và mặt trời trong lưới điện của chúng ta. Tuy nhiên, họ thừa nhận rằng AI mang lại những rủi ro đáng kể nếu được triển khai một cách "ngây thơ". Hơn nữa, báo cáo của DoE tiếp tục cho biết, "học máy có thể giúp các công ty điện lực cải thiện việc cấp phép và định vị, độ tin cậy, khả năng phục hồi và quy hoạch lưới điện".

Và, hiện tại, có thể lập luận rằng AI đang được triển khai một cách "ngây thơ", hoặc ít nhất là với mức độ tự chủ thấp. Và chính người tiêu dùng đang phải gánh chịu chi phí cho tất cả các thử nghiệm giai đoạn đầu này, nơi dường như mọi người và mọi lĩnh vực đều chỉ đang thử nghiệm AI để xem cái nào hiệu quả. Người tiêu dùng trên khắp Hoa Kỳ - và đặc biệt là ở những khu vực có nhiều trung tâm dữ liệu - có thể dự kiến ​​hóa đơn tiền điện của họ sẽ tăng lên.

"Chúng ta đang chứng kiến ​​sự chuyển giao tài sản khổng lồ từ khách hàng sử dụng dịch vụ điện dân dụng sang các tập đoàn lớn - các trung tâm dữ liệu, các công ty điện lực lớn và các công ty mẹ của họ, những đơn vị hưởng lợi từ việc xây dựng thêm cơ sở hạ tầng năng lượng", Luật sư Nhân dân Maryland David Lapp phát biểu với Business Insider tháng trước. "Quy định về dịch vụ điện đang không bảo vệ được khách hàng sử dụng dịch vụ điện dân dụng, góp phần gây ra cuộc khủng hoảng khả năng chi trả năng lượng."

Thời đại phát triển AI kiểu "Miền Tây Hoang dã" này chắc chắn có những rủi ro - nhưng lĩnh vực này sẽ trở nên tinh vi hơn theo thời gian. Tờ Financial Times đưa tin: "Tất nhiên, đúng là, vì mục đích biến đổi khí hậu, việc cắt giảm CO2 hôm nay có giá trị hơn việc cắt giảm vào ngày mai. Nhưng nhìn vào những con số đang bị đe dọa, nếu AI tạo điều kiện cho việc tiết kiệm dù chỉ một chút ít trong tổng mức sử dụng điện, thì đó sẽ là một lợi ích ròng cho quá trình chuyển đổi năng lượng."

Nguồn tin: xangdau.net