Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang thể hiện quyết tâm thực hiện lời hứa khi ông tăng cường nỗ lực đẩy nhanh việc mở rộng ngành năng lượng hạt nhân của đất nước. Chính phủ sẽ chi hàng tỷ đô la ngân sách công để tái thiết ngành năng lượng hạt nhân của Hoa Kỳ, sau nhiều thập kỷ thiếu đầu tư. Không giống như năng lượng tái tạo, Trump coi năng lượng hạt nhân là chìa khóa để mở rộng công suất phát điện của Hoa Kỳ và gần đây đã công bố mục tiêu tăng gấp bốn lần công suất hạt nhân vào năm 2050.
Vào tháng 5, Tổng thống Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp kêu gọi Hoa Kỳ phát triển 10 lò phản ứng hạt nhân lớn mới vào cuối thập kỷ này. Ngoài ra, một số công ty công nghệ, bao gồm Alphabet, Amazon, Meta Platforms và Microsoft, đang cung cấp hàng tỷ đô la tài trợ tư nhân để khởi động lại các nhà máy hạt nhân cũ, nâng cấp các nhà máy hiện có và triển khai công nghệ lò phản ứng mới nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng từ các trung tâm dữ liệu cung cấp năng lượng cho các công nghệ tiên tiến, chẳng hạn như trí tuệ nhân tạo.
Văn phòng cho vay của Bộ Năng lượng Hoa Kỳ (DoE) sẽ dành một khoản tiền đáng kể cho ngành năng lượng hạt nhân để hỗ trợ phát triển các lò phản ứng mới. Tuần trước, Bộ trưởng Năng lượng Chris Wright tuyên bố: "Chúng tôi có thẩm quyền cho vay đáng kể tại văn phòng chương trình cho vay... Cho đến nay, mục đích sử dụng lớn nhất của số tiền này sẽ là cho các nhà máy điện hạt nhân — để xây dựng những nhà máy đầu tiên."
Ông Wright kỳ vọng sự ủng hộ của công chúng đối với lĩnh vực này sẽ khuyến khích các bên tư nhân đầu tư mạnh hơn vào năng lượng hạt nhân trong những năm tới. "Khi chúng tôi rời nhiệm sở sau ba năm ba tháng nữa, tôi hy vọng sẽ thấy hàng chục nhà máy điện hạt nhân đang được xây dựng", ông Wright nói.
Vào tháng 10, Tổng thống Trump đã đạt được thỏa thuận với các chủ sở hữu của Westinghouse – công ty khai thác uranium Cameco và Brookfield Asset Management – để đầu tư 80 tỷ đô la để xây dựng các nhà máy điện hạt nhân trên khắp đất nước. Westinghouse có kế hoạch xây dựng các nhà máy điện hạt nhân lớn được trang bị lò phản ứng AP1000 hiện đại, có thể cung cấp điện cho hơn 750.000 hộ gia đình, theo công ty. Giám đốc Điều hành của Cameco, Grant Isaac, cho biết ông sẽ tìm đến văn phòng cho vay của Bộ Năng lượng để tài trợ cho việc phát triển các lò phản ứng Westinghouse.
Tuy nhiên, các nhà phê bình không mấy tin tưởng vào khả năng Westinghouse có thể thực hiện được lời hứa do thành tích kém cỏi của công ty. Công ty đã phá sản vào năm 2017 sau khi vượt quá ngân sách cho các dự án hạt nhân quy mô lớn ở Georgia và Nam Carolina. Westinghouse sẽ phải chứng minh khả năng xây dựng AP1000 đúng thời hạn và đúng ngân sách để thu hút nguồn vốn đầu tư cần thiết.
Chính quyền Trump đã xây dựng nhiều quan hệ đối tác quốc tế khác nhau để giúp phát triển ngành điện hạt nhân trong những tháng gần đây. Vào tháng 9, Nhật Bản đã cam kết đầu tư vào dự án hạt nhân Westinghouse. Quốc gia châu Á này cũng đã đồng ý về một thỏa thuận đầu tư cho Hitachi GE Vernova để xây dựng các lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR).
Cũng trong tháng 9, Hoa Kỳ đã ký một thỏa thuận trị giá hàng tỷ đô la với Vương quốc Anh để mở rộng năng lượng hạt nhân trên cả hai quốc gia. Chương trình Đối tác Đại Tây Dương về Năng lượng Hạt nhân Tiên tiến mới nhằm mục đích đẩy nhanh việc xây dựng các lò phản ứng mới và cung cấp năng lượng đáng tin cậy, ít carbon cho các lĩnh vực có nhu cầu cao, chẳng hạn như trung tâm dữ liệu.
Câu hỏi đặt ra bây giờ là, liệu sẽ mất bao lâu để đạt được sự phục hưng hạt nhân của Hoa Kỳ? Thông thường, việc xây dựng một nhà máy điện hạt nhân mới mất một thập kỷ hoặc lâu hơn, và mặc dù việc bổ sung thêm lò phản ứng vào các nhà máy hiện có có thể nhanh hơn, nhưng việc cấp phép và phê duyệt có thể mất vài năm. Hơn nữa, sau nhiều thập kỷ trì trệ trong lĩnh vực này, việc xây dựng lò phản ứng hạt nhân ở Hoa Kỳ có thể cực kỳ tốn kém và chậm chạp, do thiếu chuyên môn, so với các cường quốc hạt nhân đang phát triển nhanh chóng, chẳng hạn như Trung Quốc.
Tại Trung Quốc, việc xây dựng một lò phản ứng hạt nhân mới hiện mất trung bình từ năm đến sáu năm, nhanh hơn nhiều so với mốc thời gian kéo dài hàng thập kỷ ở hầu hết các nước phương Tây. Điều này được hỗ trợ bởi hệ thống quản lý chặt chẽ của Trung Quốc và các phương pháp phát triển đã được thử nghiệm và kiểm chứng. Trong khi đó, tại Hoa Kỳ, việc chỉ riêng việc cung cấp năng lượng cho một lò phản ứng đã ngừng hoạt động, chẳng hạn như lò phản ứng Three Mile Island, có thể mất vài năm để hoàn thành. Các dự án đang được thực hiện Các công ty công nghệ, vốn tập trung vào phát triển lò phản ứng hạt nhân nhỏ (SMR), dự kiến sẽ không sản xuất điện cho đến thập kỷ tới, và những lò phản ứng này nhỏ hơn nhiều so với lò phản ứng thông thường.
Chính quyền Trump hy vọng sẽ đẩy nhanh quá trình xây dựng thông qua một loạt các biện pháp. Một sắc lệnh hành pháp yêu cầu cơ quan quản lý an toàn của ngành điện hạt nhân phê duyệt các đơn đăng ký trong vòng không quá 18 tháng. Thông báo tài trợ gần đây từ văn phòng cho vay của Bộ Năng lượng Hoa Kỳ (DoE) được kỳ vọng sẽ giúp vượt qua nút thắt lớn nhất - tài trợ. Quốc hội cũng đã duy trì các khoản miễn giảm thuế cho phát triển hạt nhân để thu hút nguồn vốn tư nhân vào lĩnh vực này.
Nhờ sự ủng hộ về mặt chính trị và tài chính công lớn hơn, ngành năng lượng hạt nhân Hoa Kỳ có thể nhanh chóng mở rộng công suất điện trong những thập kỷ tới. Tuy nhiên, việc đạt được mức tăng tốc trong phát triển hạt nhân mà chính quyền Trump kỳ vọng là rất khó xảy ra do một loạt thách thức cản trở sự phát triển, từ chuyên môn đến chi phí và năng lực sản xuất. Vì vậy, mặc dù sự hồi sinh của ngành hạt nhân là có thể, nhưng điều đó khó có thể xảy ra trong thập kỷ tới.
Nguồn tin: xangdau.net
