Hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu từ đầu năm đến nay diá»…n ra không mấy suôn sẻ trong bối cảnh giá thế giá»›i tăng cao, tác Ä‘á»™ng mạnh đến mặt bằng giá trong nÆ°á»›c. 

Gần Ä‘ây, người tiêu dùng mong mỏi sẽ có sá»± giảm giá xăng dầu để chia sẻ gánh nặng chi phí thường nhật, nhÆ°ng Ä‘iều này lại chÆ°a xảy ra. Có nhiều nguyên nhân khiến cho Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex)- Ä‘Æ¡n vị chiếm thị phần lá»›n nhất cả nÆ°á»›c chÆ°a thể giảm giá, bởi doanh nghiệp (DN) này Ä‘ang rÆ¡i vào cảnh lúng túng trong Ä‘iều hành kinh doanh…
 

Tại cuá»™c họp giao ban tháng 7 của Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng, bà Đàm Thị Huyền, Phó Tổng giám đốc Petrolimex cho biết, trong tháng 6 hoàn toàn có khả năng giảm giá xăng dầu, nhÆ°ng không thể giảm được vì DN gặp nhiều lúng túng trong việc xá»­ lý những tồn tại cÅ©. Căn nguyên là để thá»±c hiện mục tiêu giữ ổn định cung - cầu, nên má»™t thời gian dài giá xăng dầu trong nÆ°á»›c không được Ä‘iều chỉnh theo yêu cầu bám sát vá»›i thá»±c tế, DN bị lá»— và bị Ä‘á»™ng trong Ä‘iều hành. Đây gần nhÆ° là đặc thù trong hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh của Petrolimex nhiều năm qua. 

Bên cạnh Ä‘ó, đến nay có hÆ¡n 80% lượng xăng dầu của Petrolimex phải nhập khẩu, DN phải thường xuyên cần có ngoại tệ để phục vụ hoạt Ä‘á»™ng này. Tuy nhiên, khi nhập xăng dầu về bán trong nÆ°á»›c (thu VND) khi muốn qui đổi sang ngoại tệ vá»›i ngân hàng để thanh toán cho nhà xuất khẩu nÆ°á»›c ngoài thì ở nhiều thời Ä‘iểm ngân hàng không Ä‘áp ứng đủ ngoại tệ theo yêu cầu. Từ đầu năm đến nay, Petrolimex Ä‘ã "tồn kho" gần 2.000 tá»· đồng chÆ°a thể quy đổi sang ngoại tệ, gây thiệt hại kép là vừa phải chịu lãi suất vay ngân hàng, vừa không có ngoại tệ để thanh toán cho bạn hàng. Thêm nữa, theo quy định của Nghị định 84/CP, lượng dá»± trữ thường xuyên tại kho của DN là 30 ngày để bảo đảm an ninh năng lượng, nhÆ°ng Petrolimex phải đảm nhận trách nhiệm chính trong việc bình ổn thị trường xăng dầu nên có thời Ä‘iểm lượng tồn kho đến khoảng 40 ngày. Tại thị trường trong nÆ°á»›c, khi giá xăng dầu tăng, các DN đầu mối khác đẩy mạnh bán ra và cạnh tranh mạnh vá»›i Petrolimex khiến DN Ä‘ã rÆ¡i vào trạng thái bất lợi dẫn tá»›i việc thu hồi vốn chậm. Trong khi Ä‘ó, những ngày đầu tháng 8-2011 thị trường xăng dầu thế giá»›i tăng trở lại khiến các DN xăng dầu lại lá»— (vì không tăng giá bán lẻ). Theo Petrolimex, má»—i lít xăng bán ra Ä‘ang lá»— 600 đồng, dầu diesel lá»— 400 đồng, dầu mazút cÅ©ng lá»— gần 500 đồng.

Theo công bố của Petrolimex trÆ°á»›c khi tiến hành cổ phần hóa (tháng 7-2011), dá»± kiến sản lượng xăng dầu bán ra của Ä‘Æ¡n vị năm nay sẽ tăng 10% so vá»›i năm 2010. Lãnh đạo Petrolimex giải thích thêm, Ä‘iều này chỉ thá»±c hiện được khi cÆ¡ chế kinh doanh xăng dầu vận hành theo tinh thần của Nghị định 84/CP, tức là DN được phép kinh doanh xăng dầu sát vá»›i diá»…n biến giá thế giá»›i. Thứ trưởng Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng Nguyá»…n Cẩm Tú nhấn mạnh, việc kinh doanh xăng dầu sẽ dần thá»±c hiện theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c và Ä‘ây là má»™t quá trình. Thá»±c tế thời gian qua, khi Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu trong nÆ°á»›c Ä‘ã từng bÆ°á»›c thá»±c hiện theo cÆ¡ chế trên và luôn bảo đảm hài hòa lợi ích của người tiêu dùng - Nhà nÆ°á»›c - DN.

Dá»± kiến, từ quý IV-2011 trở Ä‘i, hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu sẽ vận hành theo Nghị định 84/CP và chắc chắn Ä‘ây sẽ là Ä‘iều kiện thuận lợi để Petrolimex cÅ©ng nhÆ° những DN xăng dầu khác chủ Ä‘á»™ng lá»±a chọn phÆ°Æ¡ng án kinh doanh, tiết giảm chi phí để đạt hiệu quả nhất. Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, khi việc nhìn nhận về lá»—, lãi của DN xăng dầu còn chÆ°a ngã ngÅ©, người tiêu dùng càng cần được thỏa mãn nhu cầu nắm bắt thông tin, Ä‘òi hỏi sá»± minh bạch về hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu… Thậm chí, kết quả kiểm toán quỹ bình ổn giá xăng dầu tá»›i Ä‘ây nên được công bố kịp thời để rá»™ng đường dÆ° luận, bởi đến nay DN xăng dầu cho rằng, do thá»±c hiện bình ổn giá xăng dầu liên tục nên quỹ thường xuyên "âm" và má»›i trở lại mức "dÆ°Æ¡ng".