Một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine làm gián đoạn quá trình xử lý khí đốt tại khu phức hợp Orenburg của Nga đã bộc lộ rõ rằng hệ thống năng lượng của Kazakhstan vẫn gắn chặt với cơ sở hạ tầng của Nga như thế nào. Vụ tấn công, được Reuters xác nhận, đã buộc Gazprom phải ngừng nhập khẩu từ mỏ Karachaganak của Kazakhstan, cắt giảm sản lượng khí đốt khoảng một phần tư.
Nhà máy Orenburg, một trong những nhà máy lớn nhất cùng loại, nằm ở trung tâm của chuỗi cung ứng xuyên biên giới. Khí đốt được khai thác ở tây bắc Kazakhstan chảy về phía bắc để xử lý trước khi quay trở lại để sử dụng trong nước hoặc xuất khẩu. Khi Orenburg ngừng hoạt động, sản lượng khí ngưng tụ và khí đốt của Karachaganak đều giảm, đe dọa sản lượng dầu quy đổi hơn 250.000 thùng mỗi ngày.
Sự sắp xếp này mang lại cho Moscow đòn bẩy về mặt cấu trúc. Bằng cách nắm giữ năng lực xử lý quan trọng và kiểm soát một số đường ống xuất khẩu, bao gồm Liên minh Đường ống Caspi (CPC) và mạng lưới Druzhba, Nga thực sự đóng vai trò là người gác cổng hạ nguồn của Kazakhstan. Các quan chức ở Astana đã tìm cách đa dạng hóa các tuyến đường đến Trung Quốc và qua biển Caspi, nhưng sự phụ thuộc vào các đường ống của Nga vẫn tiếp diễn.
Trong khi đó, Nga đã và đang tăng cường xuất khẩu khí đốt sang Uzbekistan thông qua lãnh thổ Kazakhstan, dự kiến tăng sản lượng lên hơn bảy tỷ mét khối vào năm 2025. Việc trung chuyển này giúp Kazakhstan duy trì vị thế thương mại nhưng củng cố vai trò của nước này như một kênh dẫn trong chiến lược khí đốt khu vực của Nga.
Sự gián đoạn mới nhất đã phơi bày điểm yếu chung này, khi mạng lưới của Nga bị Ukraine nhắm mục tiêu, trong khi sản lượng của Kazakhstan phụ thuộc vào thời gian hoạt động của Nga. Các nhà phân tích được Upstream Online trích dẫn cho biết bất kỳ sự đóng cửa kéo dài nào ở Orenburg sẽ buộc các đối tác của Karachaganak, bao gồm Shell, Eni, Chevron, Lukoil và KazMunayGaz, phải bơm lại hoặc đốt bỏ khí dư thừa, làm hạn chế sản lượng dầu.
Vụ tấn công đánh dấu lần đầu tiên chiến thuật chiến tranh năng lượng của Ukraine trực tiếp gây khó khăn cho một nhà sản xuất không phải của Nga, cho thấy sự mong manh trong mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau về khí đốt của Trung Á.
Vụ tấn công cũng mang ý nghĩa ngoại giao. Kiev đã và đang tìm cách thu hút các chính phủ Trung Á thông qua đối thoại thương mại và năng lượng, tự coi mình là đối trọng với sự thống trị của Nga. Bằng cách phơi bày những điểm yếu trong sự phụ thuộc của khu vực vào hệ thống trung chuyển và xử lý của Nga, Ukraine củng cố luận điệu rằng đòn bẩy năng lượng của Moscow có thể gây nguy hiểm cho các nước láng giềng cũng như đối thủ.
Nguồn tin: xangdau.net
