Ngày 9/10, má»™t ủy ban trọng tài của Ngân hàng Thế giá»›i (WB) Ä‘ã phán quyết yêu cầu chính phủ Venezuela bồi thường cho tập Ä‘oàn dầu mỏ ExxonMobil của Mỹ 1,6 tá»· USD vì Ä‘ã nắm quyền kiểm soát má»™t dá»± án dầu nặng được khởi công từ những năm 90 của thế ká»· trÆ°á»›c.

Ảnh minh họa. (Nguồn:lippincott.com)

Tranh chấp pháp lý giữa Venezuela vá»›i tập Ä‘oàn dầu mỏ lá»›n nhất nÆ°á»›c Mỹ bùng nổ sau khi thỏa thuận hợp tác giữa tập Ä‘oàn dầu mỏ nhà nÆ°á»›c Venezuela Petroleos (PDVSA) vá»›i ExxonMobil bị đổ vỡ hồi tháng 6/2007, khiến chính phủ Venezuela quyết định thu hồi quyền kiểm soát dá»± án dầu nặng Cerro Negro.

Sau khi xem xét Ä‘Æ¡n kiện của ExxonMobil, Ủy ban trọng tài của Trung tâm Quốc tế về Giải quyết Tranh chấp Đầu tÆ° (ICSID) ấn định mức bồi thường 1,6 tá»· USD dá»±a trên những phân tích về lợi nhuận và chi phí trong tÆ°Æ¡ng lai của dá»± án.

Phán quyết bác bỏ cáo buá»™c của ExxonMobil cho rằng việc Caracas lấy lại quyền kiểm soát dá»± án Cerro Negro là bất hợp pháp và nói rõ khoản tiền 1,6 tá»· USD là "tiền bồi thường" cho má»™t hợp đồng đầu tÆ° quốc tế bị phá vỡ.

Ngoại trưởng Venezuela Rafael Ramirez, người từng đảm nhiệm chức bá»™ trưởng dầu mỏ và là chủ tịch PDVSA, bày tỏ hài lòng vá»›i phán quyết của ICSID khi nói rằng: "Đây là má»™t sá»± kết thúc hợp lý cho cuá»™c chiến pháp lý lâu dài giữa Exxon Mobil vá»›i má»™t quốc gia.''

Trong khi Ä‘ó, ExxonMobil cho rằng phán quyết Ä‘Æ°a ra mức bồi thường không thỏa Ä‘áng. Tập Ä‘oàn này Ä‘òi khoản tiền bồi thường lên tá»›i 12 tá»· USD.

TrÆ°á»›c Ä‘ó, tháng 1/2012, Venezuela Ä‘ã bồi thường cho ExxonMobil 907 triệu USD theo phán quyết của Phòng thÆ°Æ¡ng mại quốc tế có trụ sở tại Paris cÅ©ng liên quan đến dá»± án Cerro Negro.

Tuy nhiên, hiện chÆ°a rõ khoản tiền bồi thường này có được khấu trừ trong tổng số tiền bồi thường 1,6 tá»· USD theo phán quyết của ICSID hay không.

Giá»›i phân tích dá»± Ä‘oán phán quyết của ICSID có thể khiến Venezuela gặp khó khăn trong bối cảnh sản lượng dầu mỏ khai thác giảm, vốn thất thoát tăng và tá»· lệ lạm phát cao khiến dá»± trữ tiền mặt quốc gia cạn kiệt.

Đó là chÆ°a kể Venezuela cÅ©ng Ä‘ang phải đối mặt vá»›i nhiều vụ kiện tÆ°Æ¡ng tá»± từ các công ty nÆ°á»›c ngoài liên quan đến chủ trÆ°Æ¡ng quốc hữu hóa nguồn tài nguyên dầu mỏ do cố Tổng thống Hugo Chavez ban hành.

Ngày 23/9 vừa qua, ICSID Ä‘ã yêu cầu Venezuela bồi thường 740 triệu USD cho Công ty khai khoáng vàng Gold Reserve của Mỹ vì Ä‘ã giành quyền kiểm soát má»™t dá»± án của công ty này hồi năm 2008./

Nguồn tin: TTXVN/VIETNAM+