Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy, được haaujt huẫn bởi sự hiện diện của các đồng minh chủ chốt ở châu Âu, sẽ gặp Tổng thống Donald Trump trong một phiên họp mà có thể giúp quyết định tương lai của quốc gia đang gặp khó khăn này, ngay cả khi Trump dường như muốn chuyển gánh nặng chấm dứt chiến tranh với Nga sang Zelenskyy.
"Tổng thống Zelenskyy của Ukraine có thể chấm dứt chiến tranh với Nga gần như ngay lập tức, nếu ông ấy muốn, hoặc ông ấy có thể tiếp tục chiến đấu", Trump viết trên Truth Social trong một loạt bài đăng vào cuối ngày 17 tháng 8, vài giờ trước cuộc họp dự kiến tại Nhà Trắng.
Trump, người đã nỗ lực làm trung gian hòa giải để chấm dứt xung đột, cũng tái khẳng định niềm tin của mình rằng Ukraine sẽ phải nhượng lại lãnh thổ có chủ quyền cho Nga trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào - một quan điểm thường xuyên bị Kyiv và các đồng minh châu Âu bác bỏ.
"Hãy nhớ lại mọi chuyện đã bắt đầu như thế nào. Sẽ không thể lấy lại Crimea do Obama trao (12 năm trước, không một phát súng nào được bắn ra!), và UKRAINE KHÔNG ĐƯỢC GIA NHẬP NATO", ông nói thêm, ám chỉ đến Tổng thống tiền nhiệm Barack Obama và việc Nga đã chiếm đóng và sáp nhập bất hợp pháp Bán đảo Crimea của Ukraine vào năm 2014.
Zelenskyy, người đã đến Hoa Kỳ vào khoảng 10:30 tối thứ Hai, đã đưa ra một tuyên bố rằng ông rất biết ơn Trump vì lời mời và rằng "tất cả chúng ta đều muốn kết thúc cuộc chiến này một cách nhanh chóng và an toàn".
Ông Zelenskyy đề cập đến việc Ukraine "buộc phải" mất Crimea nhưng không đề cập trực tiếp đến phát biểu của Trump. "Tôi hy vọng rằng sức mạnh chung của chúng ta với Mỹ, với những người bạn châu Âu của chúng ta, sẽ buộc Nga phải đạt được hòa bình thực sự."
Trước đó, Zelenskyy cho biết một trong những mục tiêu chính trong chương trình nghị sự của ông là đảm bảo các bảo đảm an ninh vững chắc từ nhà lãnh đạo Hoa Kỳ trước sự xâm lược tiếp theo của Nga, điều mà các quan chức Hoa Kỳ cho biết là một khả năng thực sự sau nhiều tháng hạ thấp khả năng này.
Steve Witkoff, một đặc phái viên được nhiều người coi là một trong những nhà đàm phán chủ chốt của Hoa Kỳ với Moscow, cho rằng Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đồng ý cung cấp "những đảm bảo an ninh vững chắc" cho Ukraine.
"Chúng tôi đã giành được sự nhượng bộ sau từ Putin: Rằng Hoa Kỳ có thể cung cấp sự bảo vệ tương tự Điều 5, một trong những lý do thực sự khiến Ukraine muốn gia nhập NATO", Witkoff phát biểu với chương trình "State of the Union" của CNN.
"Đây là lần đầu tiên chúng tôi nghe thấy người Nga đồng ý với điều đó", Witkoff nói thêm, gọi đó là "một bước ngoặt thay đổi cuộc chơi".
Zelensky - người từ lâu đã bày tỏ mong muốn gia nhập NATO hoặc nhận được những đảm bảo an ninh có ý nghĩa từ Washington và cái gọi là "Liên minh những người sẵn lòng" của châu Âu - cho biết ông sẽ tìm kiếm thêm thông tin chi tiết về vấn đề này tại cuộc họp, dự kiến bắt đầu lúc 1:15 chiều tại Washington.
"Không có thông tin chi tiết nào về cách thức hoạt động, vai trò của Mỹ, vai trò của châu Âu, và EU có thể làm gì - và đây là nhiệm vụ chính của chúng tôi: Chúng tôi cần an ninh hoạt động trên thực tế như Điều 5 của NATO", ông nói, ám chỉ điều khoản của liên minh này, quy định rằng một cuộc tấn công vào một thành viên được coi là một cuộc tấn công vào tất cả liên minh.
"Việc Hoa Kỳ sẵn sàng tham gia bảo đảm an ninh cho Ukraine là một quyết định lịch sử", Zelenskyy phát biểu sau đó trên Telegram.
Các quan chức Hoa Kỳ từ lâu đã bác bỏ tư cách thành viên NATO của Kiev và trước đây vẫn dè dặt khi nói về các đảm bảo an ninh trực tiếp cho Ukraine. Các quan chức chính quyền cho biết bất kỳ đảm bảo nào cũng sẽ nằm ngoài phạm vi NATO.
Cuộc gặp diễn ra sau khi Trump tiếp đón Putin tại hội nghị thượng đỉnh ở Alaska, dường như không mang lại kết quả gì, nhưng lại khiến Kyiv và các đồng minh lo ngại về những gì các nhà phê bình cho là nghiêng về lập trường của Trump đối với Điện Kremlin về việc chấm dứt xung đột, vốn đã trở thành một cuộc chiến toàn diện sau khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022.
Điều đáng lo ngại nhất đối với Ukraine và những người ủng hộ nước này là phát biểu của Trump rằng Kyiv sẽ phải nhượng lãnh thổ cho Nga trong một "cuộc trao đổi đất đai".
Một điều đáng lo ngại khác là những bình luận của Trump rằng một lệnh ngừng bắn ngay lập tức - vốn từ lâu đã được ủng hộ bởi Washington, Kyiv và các nhà lãnh đạo châu Âu - không còn là bước đi tiếp theo được mong đợi nữa.
Thay vào đó, Trump - dường như đồng tình với mong muốn của Putin - cho biết các bên nên đàm phán hướng tới một thỏa thuận hòa bình toàn diện, điều này có thể sẽ mất nhiều thời gian hơn và, theo các nhà phê bình, sẽ giúp Nga có thêm thời gian để giành thêm lợi thế trên chiến trường trước lực lượng phòng thủ Ukraine đang bị áp đảo về quân số và vũ khí.
Các nhà lãnh đạo châu Âu, nhiều người trong số họ đã tổ chức một cuộc họp trực tuyến vào ngày 17 tháng 8 để thảo luận về cuộc chiến Ukraine, cho biết họ sẽ đến Washington để ủng hộ Zelenskyy trong cuộc gặp của ông với Trump, mặc dù hiện chưa rõ họ sẽ tham gia những phiên họp nào.
"Tôi sẽ tham dự cuộc họp với Tổng thống Trump và các nhà lãnh đạo châu Âu khác tại Nhà Trắng vào ngày mai", Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen cho biết.
Sau tuyên bố của von der Leyen, một loạt các nhà lãnh đạo châu Âu, cùng với Tổng Thư ký NATO Mark Rutte, cũng đã công bố kế hoạch đến Washington.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Ý Giorgia Meloni và Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb dự kiến sẽ tham gia.
Eurasia Group cho biết trong một lưu ý rằng "các nhà lãnh đạo châu Âu có ba mục tiêu chính, đó là: xác định rõ hơn các chi tiết về khả năng đảm bảo an ninh của Hoa Kỳ cho Ukraine; chuẩn bị cho cuộc gặp ba bên có thể diễn ra giữa Tổng thống Vladimir Putin, Volodymyr Zelenskyy và Donald Trump, và đẩy lùi ý tưởng trao đổi lãnh thổ."
Khi hoạt động ngoại giao diễn ra sôi nổi, các vụ giết chóc trên thực địa ở Ukraine cũng tiếp diễn.
Thị trưởng Kharkiv Ihor Terekhov viết trên Telegram rằng ba người đã thiệt mạng trong đêm qua và 17 người bị thương trong một cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo của Nga vào thành phố ở đông bắc Ukraine gần biên giới Nga. Thông tin chi tiết đầy đủ hiện chưa được công bố.
Nguồn tin: xangdau.net/RFE/RL
