Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cam kết sẽ cải tổ ngành năng lượng vốn đang bị bê bối của đất nước trong bối cảnh ông tìm cách xoa dịu sự phẫn nộ sau những cáo buộc tham nhũng lan rộng. Trong số đó có một người bạn cũ và một đối tác kinh doanh cũ.
Zelenskyy cho biết ban lãnh đạo của ít nhất ba công ty năng lượng nhà nước sẽ bị sa thải và nhanh chóng thay thế, đồng thời những thay đổi khác cũng đang được tiến hành.
Vụ bê bối xảy ra trong bối cảnh Ukraine đang chịu áp lực lớn từ việc Nga tăng cường các cuộc không kích vào các cơ sở năng lượng trên khắp đất nước khi mùa đông giá lạnh đang đến gần.
Trong nỗ lực ngăn chặn cuộc khủng hoảng năng lượng, Zelenskyy đã đến Athens vào ngày 16 tháng 11, nơi ông ký một thỏa thuận nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng do Mỹ cung cấp từ tháng tới đến tháng 3 năm 2026. Ông sẽ đến thăm Paris vào ngày 17 tháng 11 và Tây Ban Nha vào ngày 18 tháng 11.
'Bắt đầu một cuộc đại tu'
“Chúng tôi đang bắt đầu một cuộc đại tu các doanh nghiệp nhà nước chủ chốt hoạt động trong lĩnh vực năng lượng”, Zelenskyy tuyên bố trên mạng xã hội khi ông đề cập đến vụ bê bối tham nhũng đang làm rung chuyển đất nước.
“Song song với việc kiểm toán toàn diện các hoạt động tài chính, ban quản lý của các công ty này cần được thay thế. Hôm nay, cùng với Thủ tướng Yulia Svyrydenko và Bộ trưởng Kinh tế Oleksiy Sobolev, chúng tôi đã quyết định quy trình này.”
Vẫn chưa rõ liệu những thay đổi này có đủ để giảm bớt áp lực lên ông Zelensky và làm hài lòng các đồng minh phương Tây của Kiev hay không, những người đã thúc giục nhà lãnh đạo Ukraine hành động nhiều hơn nữa để ngăn chặn nạn tham nhũng đang lan tràn trong bối cảnh đất nước tiếp tục chiến đấu chống lại cuộc xâm lược toàn diện của Nga.
Politico dẫn lời một quan chức EU giấu tên cho biết tình trạng tham nhũng bị cáo buộc trong cuộc điều tra là "đáng ghê tởm" và sẽ không giúp ích gì cho uy tín của Ukraine với các đối tác quốc tế.
Ngày 10 tháng 11, cơ quan giám sát chống tham nhũng của Ukraine đã công bố một "chiến dịch quy mô lớn" cáo buộc hàng chục triệu đô la tham nhũng trong lĩnh vực năng lượng giữa lúc Nga đang có cuộc chiến chống lại đất nước này.
Cục Chống Tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU), trong một hoạt động chung với Văn phòng Công tố Chuyên trách Chống Tham nhũng (SAPO), cho biết họ phát hiện ra âm mưu này liên quan đến "một tổ chức tội phạm cấp cao" nhằm "gây ảnh hưởng đến các doanh nghiệp chiến lược trong khu vực công, đặc biệt là JSC Energoatom", một công ty năng lượng hạt nhân nhà nước.
Những thay đổi sẽ đến 'trong vòng một tuần'
Zelenskyy kêu gọi thành lập một ban giám sát mới tại Energoatom "trong vòng một tuần" để "đại tu toàn bộ bộ máy quản lý của công ty".
Ông cũng đã thiết lập những thay đổi tại Naftogaz, công ty khí đốt nhà nước của Ukraine, và tại Ukrhydroenergo, nhà máy thủy điện nhà nước.
"Trong vòng một tuần, tất cả các điều kiện cần được cung cấp để thành lập một ban giám sát mới và chuyên nghiệp của công ty, và nhờ đó, việc tái cấu trúc toàn diện ban quản lý của Energoatom sẽ được thực hiện."
"Tại Ukrhydroenergo - sẽ có một cuộc đấu thầu khẩn cấp cho một giám đốc mới của công ty và việc thành lập thêm ban giám sát."
Naftogaz, công ty khí đốt nhà nước của Ukraine, "nên công bố và tổ chức một cuộc thi tuyển dụng vào ban giám sát của công ty để đội ngũ mới này có thể bắt đầu hoạt động vào tháng 1 năm 2026."
"Tại các công ty năng lượng nhà nước lớn khác, việc thay thế đại diện nhà nước trong ban giám sát nên được thực hiện," ông nói thêm.
Các đồng minh phương Tây của Ukraine - những người đã cung cấp hàng tỷ đô la viện trợ quân sự và tài chính - đã thúc giục Zelenskyy hành động nhiều hơn nữa để chống lại nạn tham nhũng dai dẳng ở quốc gia bị chiến tranh tàn phá này.
Trong một tuyên bố về X, các đại sứ Nhóm 7 (G7) hôm 15 tháng 11 cho biết họ "hoan nghênh sự hợp tác và hỗ trợ của Zelenskyy đối với cuộc điều tra độc lập của NABU/SAPO. Chúng tôi tin tưởng rằng giới lãnh đạo Ukraine sẽ tiếp tục các nỗ lực chống tham nhũng của mình, vốn là chìa khóa cho sự hội nhập Ukraine/Châu Âu-Đại Tây Dương.
"Trong bối cảnh các cuộc tấn công của Nga vẫn tiếp diễn, chúng tôi tiếp tục hỗ trợ khả năng phục hồi năng lượng của Ukraine", tuyên bố cho biết thêm.
Moscow tiếp tục các cuộc tấn công này vào sáng sớm ngày 15 tháng 11, nhắm vào các khu vực Odesa và Sumy.
Tại Odesa, nơi có một thành phố cảng quan trọng cùng tên nằm trên Biển Đen, máy bay không người lái của Nga đã tấn công một nhà máy điện mặt trời, trong khi ở Sumy, các tòa nhà dân cư cũng bị tấn công.
Tuy nhiên, phía Nga khẳng định họ không nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng dân sự, mặc dù các tòa nhà dân cư bị tấn công gần như hàng ngày.
Tuy nhiên, Moscow khẳng định các nhà máy điện là mục tiêu hợp pháp vì chúng cung cấp năng lượng cho các cơ sở được quân đội Ukraine sử dụng.
Chuyến thăm Hy Lạp của ông Zelenskyy sẽ xoa dịu một số lo ngại về nguồn cung năng lượng.
Tại Athens, ông đã ký một thỏa thuận "sẽ là một tuyến đường cung cấp khí đốt khác để đảm bảo nhập khẩu cho mùa đông càng nhiều càng tốt."
"Chúng tôi sẽ không chỉ nhận khí đốt tự nhiên từ Hy Lạp. Thông qua cơ sở hạ tầng của Hy Lạp, Ukraine sẽ có thể nhận năng lượng từ Hoa Kỳ", ông Zelenskyy nói thêm tại một cuộc họp báo với Thủ tướng Hy Lạp Kyriakos Mitsotakis.
Ông Zelenskyy cho biết một "thỏa thuận lớn" - có thể liên quan đến hệ thống vũ khí - sẽ sớm được công bố với Pháp, nhưng hiện chưa rõ liệu thỏa thuận này có được hoàn tất trong chuyến thăm sắp tới của ông tới Paris để gặp Tổng thống Emmanuel Macron hay không.
Nguồn tin: xangdau.net/RFE/RL
